O Πέδρο Αλμοδόβαρ στα 75 του χρόνια κάνει μία στροφή στην καριέρα του, την πρώτη αγγλόφωνή του ταινία: το «The Room Next Door» και πρωταγωνίστριες δυο θεότητες - την Τίλντα Σουίντον και την Τζούλιαν Μουρ.
Λίγο πριν πατήσουν το κόκκινο χαλί της επίσημης πρεμιέρας τους στο 81ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας, σκηνοθέτης και αγγλόφωνες μούσες του έδωσαν μία κοινή συνέντευξη Τύπου όπου μίλησαν για το δύσκολο θέμα της ταινίας, το θάνατο.
Διαβάστε τι μάς είπαν.
Το 81ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βενετίας διεξάγεται φέτος από τις 28 Αυγούστου μέχρι και τις 7 Σεπτεμβρίου. Το Flix βρίσκεται στη Βενετία για να σας μεταφέρει όλα όσα συμβαίνουν μέσα και έξω από τις αίθουσες. Διαβάστε όλο το ρεπορτάζ για το φεστιβάλ εδώ
Η ευθανασία θα έπρεπε να είναι αναφαίρετο δικαίωμα του ανθρώπου παντού στον κόσμο. Η επιλογή αυτή θα έπρεπε να νομοθετηθεί. Ενας γιατρός να μπορεί να την παρέχει. Κι όχι να φέρονται στους χρόνια ασθενείς που υποφέρουν σαν να είναι εγκληματίες...» | Πέδρο Αλμοδόβαρ
Γιατί μία αγγλόφωνη ταινία, τώρα, στα 75 του χρόνια; Γιατί ήθελα να ξεκινήσω μία νέα περίοδο στο έργο μου. Μία αγγλόφωνη ταινία είναι η αρχή μίας νέας εποχής. Πάντα ήθελα να το κάνω αλλά τώρα μού παρουσιάστηκε η κατάλληλη ευκαιρία: το βιβλίο της Σίγκριντ Νιούνεζ «What Are You Going Through», το οποίο κανονικά είναι αδύνατον να μεταφερθεί κινηματογραφικά. Ομως με μάγεψε ένα του κεφάλαιο - η επίσκεψη της φίλης στο νοσοκομείο για να δει την ετοιμοθάνατη φίλη της. Αμέσως αυτό άναψε το φως του κινηματογραφικού προβολέα μέσα μου. Είχε δύο ηρωίδες που ήξερα. Μπορώ να μιλήσω για δυο γυναίκες, αυτής της ηλικίας, αυτής της γενιάς, που ήταν μεσήλικες στα 80ς.
Ηθελα συγκίνηση, αλλά όχι μελοδραματισμό Και οι πρωταγωνίστριές μου ήξεραν πώς να χειριστούν το θέμα. Σεβάστηκαν εντελώς την τονικότητα που έθεσα στην ταινία, δεν ξέφυγαν από τις ισορροπίες. Ημουν πολύ τυχερός.
Ο θάνατος είναι ένα δύσκολο θέμα, δεν έχουμε τα εργαλεία να το συζητήσουμε Στην μικρή μου πόλη της Λα Μάντσα, και γενικότερα στην Ισπανία και της μεσογειακές χώρες, μπορεί να μην τον συζητάμε, αλλά έχουμε έθιμα που κάνουν τον θάνατο αισθητό στις ζωές μας. Αυτό όμως που ξέρω είναι ότι οι γυναίκες μπορούν πιο εύκολα να εκφραστούν για το θάνατο. Οι άντρες φοβόμαστε. Εγώ ταυτίζομαι με την ηρωίδα της Τζούλιαν που λέει τη φράση «αρνούμαι να πιστέψω ότι κάτι ζωντανό πρέπει να πεθάνει». Αυτό είναι εξαιρετικά ανώριμο. Κρυβόμαστε από το θάνατο όταν είναι παντού γύρω μας - τραγωδίες, αρρώστιες, πόλεμοι. Αυτό όμως που προσπαθώ να κάνω είναι να χαίρομαι κάθε μέρα ζωής. Και σε αυτή την ταινία προσπαθώ να βρω τα εργαλεία να επικοινωνήσω με το θάνατο. Δεν τον αποδέχθηκα ολοκληρωτικά. Αλλά τον έβαλα πρωταγωνιστή. Σε αυτό το σπίτι ήταν 3 - οι δυο φίλες κι ο θάνατος.
Εχουμε δει πολλές ταινίες για μητέρες και κόρες. Πολύ σπάνια για δύο φίλες. Ειδικά σε αυτή την ηλικία. Κι ο Πέδρο το εξυμνεί αυτό. Ποιος άλλος θα το έκανε καλύτερα; Εγώ πιστεύω ακράδαντα στη γυναικεία φιλία. Εχω τις φίλες μου που αυτές θα πάρω τηλέφωνο στις δύσκολες στιγμές. Και με την Τίλντα αναπτύξαμε μία σχέση αληθινής φιλίας μέσα από αυτή την εμπειρία και θα την κουβαλάω για πάντα....» | Τζούλιαν Μουρ
H Tίλντα Σουίντον ταυτίζεται με την στάση της ηρωίδας της απέναντι στο θάνατο Η ταινία δεν είναι μόνο για το θάνατο. Για αυτό οι τρεις μας στην όλη μας προετοιμασία μιλούσαμε για τη ζωή, όχι για το θάνατο. Και η ηρωίδα μου δεν θέλει να πεθάνει. Αλλά αποφασίζει να πάρει τη ζωή της στα χέρια της. Αυτό είναι το θέμα - η επιλογή, η χειραφέτηση, η απόφαση να τελειώσεις τη ζωή σου όπως θέλεις εσύ. Για αυτό και η ταινία για μένα είναι ένας θρίαμβος. Θέλει να φύγει θριαμβευτικά. Οχι ηττημένα. Η τελευταία της «εκδρομή» είναι μία περιπέτεια. Και αυτό μου ταιριάζει πολύ. Νομίζω ότι θα έκανα ακριβώς το ίδιο. Αλλώστε, για κάποιους λόγους που δεν έχουν σημασία τώρα, η εμπειρία του θανάτου ήρθε στη ζωή μου από τότε που ήμουν μικρή. Μεγάλωσα απότομα, εξοικειώθηκα μαζί του. Και τώρα που μεγάλωσα νιώθω τον θάνατο, τον βλέπω, είμαι εκεί για τους αγαπημένους μου όταν μεταβαίνουν στην άλλη διάσταση, ας το ονομάσουμε έτσι.
Η Τζούλιαν Μουρ πιστεύει ότι όλες οι ταινίες του Αλμοδόβαρ έχουν καρδιά «κι όλοι ακούμε τους χτύπους της» Για αυτό η ταινία είναι για τη ζωή, όχι για το θάνατο. Είναι μία ταινία που ανοίγει ένα διάλογο, θέτει ερωτήσεις: τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος, τι σημαίνει να είσαι ζωντανός, τι σημαίνει να έχεις σώμα, τι σημαίνει να αρρωστήσει, αυτό είναι η ταυτότητά σου; Τι σημαίνει να έχεις φίλους; Τι όρια σπας για τους φίλους σου. Για μένα η ηρωίδα μου παίρνει ένα μάθημα ζωής, αντιμετωπίζοντας τον μεγαλύτερο φόβο της. Ενα πανανθρώπινο μάθημα γιατί αυτό κάνουν οι ταινίες του Πέδρο. Σε κάνουν μέλος μιας κοινότητας, ενός κόσμου που σε καταλαβαίνει, σε αποδέχεται. Βγαίνεις από το σινεμά και κουβαλάς τη ζωή σου όπως την είδες μέσα από το φακό του. Πρέπει να ομολογήσω ότι βλέποντας τις ταινίες του όλα αυτά τα χρόνια νόμιζα ότι έτσι είναι η Ισπανία. Ομως όλα ήταν ο Πέδρο. Οι ταινίες του είναι ο Πέδρο. Πώς ο Πέδρο βλέπει τον κόσμο. Μπαίνεις στο σπίτι του και χαμογελάς, όλα είναι εκεί - η αισθητική του, οι αναφορές του, ο ουμανισμός του, ο εκκεντρισμός του. Για αυτό και παραδόθηκα εντελώς στο όραμά του.
Ο Πέδρο ήταν πάντα, ξεκάθαρα, ο χαμένος Ισπανός ξάδελφος της Τίλντα Τον ανακάλυψα όταν δούλευα στο Λονδίνο με τον Nτέρεκ Τζάρμον, όσο ζούσα με τον Ντέρεκ Τζάρμον. Γιατί κάναμε παρόμοια πράγματα, εκφραζόμασταν με παρόμοιους τρόπους, πειραματιζόμασταν με συγγενικές μεθόδους. Με το που είδαμε τις «Γυναίκες στα Πρόθυρα Νευρικής Κρίσης» είπαμε ότι αυτός ήταν ο χαμένος μας ξάδελφος. Γιατί ποτέ δεν αισθάνθηκα ότι ο Πέδρο ανήκει σε κάποιο περιθώριο. Για μένα αυτός ήταν ο κόσμος, έτσι τον έβλεπα κι εγώ. Το σύμπαν του ήταν ξεχωριστό, είχε την υπογραφή του, αλλά ταυτόχρονα ήταν πολύ οικείο σε εμένα. Ηταν μπροστάρης σε κινήματα πολύ πρωτοπόρα και τον θαύμαζα πάντα. Ποτέ δεν πίστεψα ότι θα βρει μια γωνίτσα για να τρυπώσω κι εγώ σε αυτό. Είμαι ευγνώμων που έζησα την δουλειά του, την μαεστρία του, τη φρεσκάδα του. Ενιωσα μαθήτρια του. Εχω τώρα την μεγάλη κληρονομιά ότι έπαιξα σε δύο ταινίες του Αλμοδόβαρ.
«Ποτέ δεν αισθάνθηκα ότι ο Πέδρο ανήκει σε κάποιο περιθώριο. Για μένα αυτός ήταν ο κόσμος, έτσι τον έβλεπα κι εγώ. Το σύμπαν του ήταν ξεχωριστό, είχε την υπογραφή του, αλλά ταυτόχρονα ήταν πολύ οικείο σε εμένα. Ποτέ δεν πίστεψα ότι θα βρει μια γωνίτσα για να τρυπώσω κι εγώ σε αυτό. Είμαι ευγνώμων που έζησα την δουλειά του, την μαεστρία του, τη φρεσκάδα του. Ενιωσα μαθήτρια του. Εχω τώρα την μεγάλη κληρονομιά ότι έπαιξα σε δύο ταινίες του Αλμοδόβαρ.» | Τίλντα Σουίντον
Η Τίλντα πιστεύει ότι η ιστορία είναι ένα love story Είναι ένα μεγάλο love story ανάμεσα στην Μάρτα και την Ινγκριντ. Κι όταν μιλάμε για αγάπη σπάνια μιλάμε για την αγάπη ανάμεσα στις φίλες. Η αληθινή φιλία κρύβει μία ανιδιοτελή αγάπη, που είναι στην καρδιά κάθε πραγματικής σχέσης. Υπάρχει πίστη στην ταινία. Πίστη ότι ο άνθρωπος θα εξελιχθεί, αυτός ο πλανήτης θα εξελιχθεί δε θα πεθάνει. Ο θάνατος στην ταινία φέρνει κάθαρση, συμφιλίωση ανάμεσα σε μητέρα και κόρη, εξέλιξη. Ακόμα κι αν η Μάρτα δεν είναι πια εκεί, η Ινγκριντ συμφιλιώνει την μητέρα με την κόρη. Κι αυτό με γεμίζει ελπίδα. Πιστεύω στο ροζ χιόνι. Πιστεύω στον άνθρωπο.
Η Τζούλιαν πιστεύει στη γυναικεία φιλία Εχουμε δει πολλές ταινίες για μητέρες και κόρες. Πολύ σπάνια για δύο φίλες. Ειδικά σε αυτή την ηλικία. Κι ο Πέδρο το εξυμνεί αυτό. Ποιος άλλος θα το έκανε καλύτερα; Εγώ πιστεύω ακράδαντα στη γυναικεία φιλία. Εχω τις φίλες μου που αυτές θα πάρω τηλέφωνο στις δύσκολες στιγμές. Και με την Τίλντα αναπτύξαμε μία σχέση αληθινής φιλίας μέσα από αυτή την εμπειρία και θα την κουβαλάω για πάντα.
«Η ευτυχία είναι η μεγαλύτερη επανάσταση». Δεν υπάρχει μεγαλύτερη αντίσταση στους χαλεπούς καιρούς μας από το να διατηρήσεις τη χαρά σου...» | Πέδρο Αλμοδόβαρ
Ο Πέδρο είναι ξεκάθαρα υπέρ της ευθανασίας Στην Ισπανία έχουμε νόμους για την ευθανασία. Αυτό θα έπρεπε να είναι αναφαίρετο δικαίωμα του ανθρώπου παντού στον κόσμο. Θα έπρεπε να έχει νομοθετηθεί κι οι γιατροί θα έπρεπε να μπορούν να το προσφέρουν στους χρόνια άρρωστους ασθενείς τους. Αντίθετα στην ταινία που διαδραματίζεται στην Αμερική, οι άνθρωποι στην κατάσταση της Μάρτα πρέπει είτε να υποφέρουν την αρρώστια τους μέχρι τέλους, ή να γίνουν εγκληματίες. Κι αυτό είναι χειρότερος θάνατος.
Προσπαθώ να διατηρήσω την αισιοδοξία μου στους καιρούς που ζούμε Μία αγαπημένη μου ισπανίδα συγγραφέας μου είχε κάνει αφιέρωση στο βιβλίο της τη φράση «η ευτυχία είναι η μεγαλύτερη επανάσταση». Κι αυτό είναι κάτι που μου έμεινε και προσπαθώ να το θυμάμαι. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη αντίσταση στους χαλεπούς καιρούς μας από το να διατηρήσεις τη χαρά σου.
Το 81ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βενετίας διεξάγεται φέτος από τις 28 Αυγούστου μέχρι και τις 7 Σεπτεμβρίου. Το Flix βρίσκεται στη Βενετία για να σας μεταφέρει όλα όσα συμβαίνουν μέσα και έξω από τις αίθουσες. Διαβάστε όλο το ρεπορτάζ για το φεστιβάλ εδώ