Ακόμη και να προσπαθήσεις να περιορίσεις την καριέρα του Ραβί Σανκάρ στα κινηματογραφικά του επιτεύγματα, πάντοτε θα βρίσκεις τον εαυτό σου απέναντι σε ένα θρύλο της μουσικής που ξεπερνά όχι μόνο τα στενά όρια της ινδικής μουσικής, αλλά και ολόκληρης της μουσικής επανάστασης που συντελέστηκε τη δεκαετία του '60 με αφορμή το διάσημο σιτάρ του.
Ηδη γνωστός στη Δύση από το δεύτερο μισό της δεκαετίας του '50, ο Ραβί Σανκάρ ταξίδεψε στον κόσμο διδάσκοντας την ινδική μουσική παράδοση, πριν ακόμη οι Byrds τον ακούσουν να ηχογραφεί στο ίδιο στούντιο με εκείνους και τον συστήσουν στον Τζορτζ Χάρισον, ο οποίος θα δενόταν στενά με τον Ινδό μουσικό χαρίζοντας του όχι μόνο τη διεθνή αναγνώριση που του άξιζε αλλά και μια θέση μέσα στη μυθολογία του rock 'n' roll.
O Ραβί Σανκάρ μαζί με τον Τζορτζ Χάρισον στην Ινδία
H ηχογράφηση του «Norwegian Wood» που έγραψε ο Χάρισον και κυκλοφόρησε το 1965 στο «Rubber Soul», αλλά και το «Withιn You Without You» από το «Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band», έκαναν το σιτάρ μια απαραίτητη προσθήκη στη μυθολογία των Beatles, στέλνοντας τον Σανκάρ μέχρι το Monterey Pop Festival (και τον Λευκό Οίκο) και τον Χάρισον στην Ινδία για έξι εβδομάδες που θα επηρέαζαν όχι μόνο τα μουσικά του γούστα αλλά και την ίδια τη φιλοσοφία της ζωής του.
Εκεί, στην Ινδία, κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Χάρισον θα γυριζόταν και το καλύτερο ίσως ντοκιμαντέρ για τον Ραβί Σανκάρ, το «Raga» του Χάουαρντ Γουορθ, σε παραγωγή των Beatles, που θα έβγαινε στις αίθουσες το 1971 και θα περιείχε ένα από τα πιο συλλεκτικά soundtracks της εποχής, το οποίο περιλάμβανε συνθέσεις του Σανκάρ αλλά και του Χάρισον και το οποίο επανακυκλοφόρησε στην ολοκληρωμένη του μορφή μόλις το 2010.
The World of Apu
Η κινηματογραφική διαδρομή όμως του Ραβί Σανκάρ είχε ξεκινήσει πολύ νωρίτερα, όταν ο Σαγιαζίτ Ρέι τον εμπιστεύθηκε για να γράψει τη μουσική για την πιο διάσημη τριλογία του ινδικού σινεμά, την «Τριλογία του Απού». Οι τρεις ταινίες («Pather Panchali», «Aparajito» και «Apur Sansar» ή όπως είναι πιο γνωστό «The World of Apu») γυρίστηκαν ανάμεσα στο 1955 και το 1959 και κέρδισαν βραβεία σε όλα τα διεθνή Φεστιβάλ (Κάννες, Βενετία, Βερολίνο), κάνοντας τον Ρέι την ηγετική μορφή του ινδικού σινεμά και τη μουσική του Σανκάρ το πιο πολύτιμο μυστικό της χώρας για τα αυτιά των Δυτικών.
Ενδιάμεσα, ο Σανκάρ έγραψε τη μουσική για την ταινία «Kabuliwala» του Τάπαν Σίνα κερδίζοντας το 1957 Ειδική Αργυρή Αρκτο στο 7ο μόλις τότε Φεστιβάλ του Βερολίνου και διασχίζοντας δύομιση δεκαετίες θα έφτανε μέχρι τα Οσκαρ (με μια υποψηφιότητα για Οσκαρ μουσικής το 1982) για το soundtrack του «Γκάντι» του Ρίτσαρντ Ατένμπορο που μοιράστηκε με τον Τζορτζ Φέντον, το οποίο ήταν υποψήφιο και για Grammy αλλά και για βραβείο Bafta την ίδια χρονιά.
Ενεργός μέχρι και λίγο πριν πεθάνει, ο Ραβί Σανκάρ υπήρξε από αυτές τις σπάνιες περιπτώσεις ενός θρύλου που παρά τις διακρίσεις, τα βραβεία και την επίδρασή του στην παγκόσμια κουλτούρα, συνέχισε να ζει σαν ένας απλός θνητός, ένας γνήσιος υπερασπιστής της πιο αγνής παράδοσης της Ινδίας αλλά και αυστηρός κριτής της καταπάτησης των ανθρώπινων δικαιωμάτων και οραματιστής ενός κόσμου χωρίς φτώχεια και κοινωνική αδικία.
Ο Ραβί Σανκάρ πέθανε στις 11 Δεκεμβρίου του 2012, μετά από επιπλοκές του αναπνευστικού, στο Scripps Memorial Hospital του Σαν Ντιέγκο. Κάποτε είχε πει πως «η ποπ μουσική αλλάζει από εβδομάδα σε εβδομάδα, αλλά η σπουδαία μουσική είναι σαν τη λογοτεχνία, διαρκεί για πάντα».
Ακούστε παρακάτω τη σύνθεσή του για τους τίτλους αρχής του «Τhe World of Apu» του Σαγιαζίτ Ρέι από το 1959:
Tags: ΡΑΒΙ ΣΑΝΚΑΡ, ΓΚΑΝΤΙ, ΣΑΓΙΑΖΙΤ ΡΕΙ
