Για δεκαετίες οι μεγαλεπήβολες κινηματογραφικές παραγωγές του Μπόλιγουντ συνοδεύονταν από αντίστοιχα πληθωρικές ζωγραφισμένες αφίσες που στόλιζαν τους δρόμους στις πόλεις της Ινδίας: πριγκίπισσες βγαλμένες από παραμύθια, μαχαραγιάδες ασύλληπτης αίγλης, ειδεχθείς κακοί, πρόσωπα μεγαλύτερα από τη φαντασία κι από τις ταινίες.
Οπως διαβάζουμε στη σχετική έρευνα των Λόρα Ολσοπ και Λιάν Τέρνερ, δημοσιγοράφων του CNN, στο Μουμπάι, την «πρωτεύουσα» του Μπόλιγουντ, από τους 300 τέτοιους ζωγράφους έχουν μείνει λιγότεροι από δέκα.
Ενας από αυτούς, ο ο Χινές Τζεθουάνι, με 54 χρόνια στο επάγγελμα, έχει δει με τα μάτια του την παράδοση ν’ αλλάζει, εξαιτίας της φθηνότερης και γρηγορότερης ψηφιακής εκτύπωσης. «Πολλοί καλλιτέχνες,» λέει, «βλέπουν τις ψηφιακές αφίσες σα φαστ φουντ και τις χειροποίητες σαν ένα υπέροχο γεύμα που μαγείρεψε η μητέρα στο σπίτι. Η χειροποίητη αφίσα είναι φτιαγμένη με αίμα, δάκρυα και ιδρώτα. Μεταφέρει ζωντανά συναισθήματα και τη δική της ενέργεια σε όποιον την κοιτά.»
Στις παραδοσιακά ζωγραφισμένες αφίσες, οι καλλιτέχνες έπαιρναν υπέροχες δημιουργικές ελευθερίες: αν επρόκειτο για έναν άγριο ήρωα, σαν αυτούς που ενσάρκωνε ο διάσημος αστέρας του ’70, Αμιτάμπ Μπαχτσάν, ζωγράφιζαν το πρόσωπό του κόκκινο από θυμό και χρησιμοποιούσαν τεχνικές όπως να ξύνουν τον καμβά με μαχαίρι για να του δίνουν μια πιο τραχειά όψη.
Ο συλλέκτης ινδικών αφισών του Μπόλιγουντ, Σ. Μ. Μ. Αουσάτζα, είναι ακόμα πιο απαισιόδοξος: «Πρόκειται για μια νεκρή τέχνη. Ούτε καν αργοσβήνει. Δυστυχώς οι περισσότερες αφίσες από το ’30 και το ’40 έχουν χαθεί. Πολύ λίγες σώζονται και άνθρωποι σαν εμένα προσπαθούν να τις συντηρούν.»
Ωστόσο, η νεοσύστατη εταιρεία «Indian Hippie», ενισχύει και προστατεύει τους τελευταίους εναπομείναντες ζωγράφους του Μπόλιγουντ. Σκοπός της είναι να συντηρήσει την τέχνη, προσφέροντας σε πελάτες χειροποίητες κινηματογραφικές αφίσες κατά παραγγελία, οι οποίες μπορεί και ν’ απεικονίζουν τον ίδιο τον πελάτη στο ντεκόρ της αρεσκείας του!
«Υπάρχουν άνθρωποι που αγαπούν το Μπόλιγουντ, μαγεύονται από τη λάμψη του και θέλουν να γίνουν μέρος του», λέει ο ιδρυτής της. «Με τους πίνακες που τους προσφέρουμε, έχουν την ευκαιρία να γίνουν αστέρες του σινεμά πάνω στον καμβά. Θέλουμε να διατηρήσουμε αυτό το κομμάτι του πολιτισμού μας όσο μπορούμε, ώστε οι επόμενες γενιές να έχουν τη δυνατότητα να καταλάβουν αυτήν την τέχνη και να βιώσουν τη μαγεία της.»
Και η δική μας νέα γενιά, να ρίξει μια ματιά στο όνομα Βασίλης Δημητρίου και στα έργα του Γιώργου Βακιρτζή.
Tags: bollywood, μπόλιγουντ
