Η ταινία του Μιχάλη Γαλανόπουλου περιγράφει την ημέρα μιας παρέας μαθητών που αντί να βρεθούν στην καθιερωμένη σχολική παρέλαση, το σκάνε από τη σκληρή πραγματικότητα μιας εθνικής ανάτασης για να βυθιστούν στην ασφάλεια του «ο ένας για τον άλλον».
Προκλητική αλλά με την τρυφερότητα που φέρει από τη φύση της η νεότητα και τελικά πιο γλαφυρή από πολλές «επαγγελματικές», η σπουδαστική ταινία μικρού μήκους του σπουδαστή της ÉCAL, της σχολή Καλών Τεχνών της Λωζάνης προσγειώθηκε στην ελληνική πραγματικότητα ως ένα πρώτο δείγμα ενός φανερά ταλαντούχου σκηνοθέτη και θριάμβευσε στο 46ο Φεστιβάλ της Δράμας κερδίζοντας, ανάμεσα σε άλλα βραβεία, το μεγάλο βραβείο στο Εθνικό Σπουδαστικό Τμήμα.
Στο Flix. o Μιχάλης Γαλανόπουλος αφηγείται την ιστορία της ταινίας, από τη σύλληψή μέχρι τη βράβευσή της.
Πώς γεννήθηκε η ιδέα της «Παρέλασης»; Ηταν κάτι που είχατε ζήσει ή είχατε ακόυσει από φίλους;
Η ιδέα γεννήθηκε τον Αύγουστο πριν ξεκινήσω το μεταπτυχιακό μου. Διάβαζα το βιβλίο-ποίημα “Ούτις” του Σαμσών Ρακά και την προσοχή μου τράβηξαν μερικοί στίχοι που αναφέρονται σε μια παρέλαση από την οποία οι πρωταγωνιστές το έσκασαν και μένουν να παρακολουθούν από τους γύρω λόφους. Η σκηνή οπτικοποιήθηκε αυτόματα στο μυαλό μου. Τυχαία, την ίδια μέρα είδα στην τηλεόραση τη “Συνοικία το Όνειρο” του Αλέκου Αλεξανδράκη. Ο λόφος του Φιλοπάππου και τα Πετράλωνα ήταν το ιδανικό σκηνικό για την ιστορία που ξεκίνησε να σχηματίζεται στο μυαλό μου. Στα Πετράλωνα ζει μια πολύ ζωντανή και ενεργή αλβανική κοινότητα. Κάποιοι από τους πρωταγωνιστές θα ήταν παιδιά αυτής της κοινότητας. Σε αυτές τις βάσεις στηρίχθηκε το σενάριο, στο οποίο σταδιακά προστέθηκαν προσωπικά βιώματα, σκέψεις, ανησυχίες και τελικά ολοκληρώθηκε έναν χρόνο αργότερα, μετά από αμέτρητες ώρες συζητήσεων με τους καθηγητές και τους συμφοιτητές μου.
Πόσο σημαντικό είναι να ανατρέπονται τα εθνικά σύμβολα, οι στερεοτυπικές ιδέες που έχουμε για την κοινωνία, η συντήρηση και η οπισθοδρόμηση;
Μπορώ να καταλάβω τη λογική πίσω από τον συντηρητισμό, τα στερεότυπα και τη σημασία των εθνικών συμβόλων, όμως η οπισθοδρόμηση νομίζω δεν οδηγεί πουθενά. Σέβομαι την ελευθερία και τα πιστεύω των ανθρώπων, όσο αυτά δεν καταπατούν την ελευθερία και τα πιστεύω των υπολοίπων. Στην ταινία, όπως έχει συμβεί και στην πραγματικότητα, τα παιδιά προκαλούνται σε ακραίο βαθμό και αντιδρούν με τον ίδιο τρόπο. Αυτό που θέλω τελικά να προβάλλω είναι η ιδέα της προόδου με γνώμονα το συναίσθημα και κυριότερα με επίκεντρο τον άνθρωπο.
Η ιδέα της αντίθεσης ανάμεσα στην παρέλαση και την εμπειρία των παιδιών είναι τολμηρή ακόμη και για τα σημερινά δεδομένα; Ηταν πρόθεσή σας η πρόκληση;
Η πρόκληση δεν είναι αυτοσκοπός. Η ίδια η πραγματικότητα οδήγησε τα παιδιά στην ταινία όπως και στη ζωή στην πρόκληση, στην αντίθεση και στην απόδραση. Δεν σκέφτηκα εάν η συγκεκριμένη αντίθεση που παρουσιάζω είναι τολμηρή ή όχι, όμως πιστεύω ότι έχει καλλιτεχνικό ενδιαφέρον. Ήταν η ιστορία που είχα ανάγκη να μοιραστώ τη δεδομένη χρονική στιγμή.
Σέβομαι την ελευθερία και τα πιστεύω των ανθρώπων, όσο αυτά δεν καταπατούν την ελευθερία και τα πιστεύω των υπολοίπων. Στην ταινία, όπως έχει συμβεί και στην πραγματικότητα, τα παιδιά προκαλούνται σε ακραίο βαθμό και αντιδρούν με τον ίδιο τρόπο.»
Τι ήταν πιο δύσκολο στη δημιουργία της ταινίας; Είναι κι εκεί μια υπόθεση «έχουμε μόνο ο ένας τον άλλον» ή υπήρξε στήριξη και εκτός των φίλων;
Το δυσκολότερο κομμάτι στη δημιουργία της ταινίας, ήταν ότι στο πρόγραμμα σπουδών που παρακολουθούσα οι σκηνοθέτες πρέπει να αναλάβουν και την παραγωγή των ταινιών τους. Οποιοσδήποτε κάνει ταινίες μπορεί να αντιληφθεί πόσο δύσκολο είναι κάτι τέτοιο. Ειδικά όταν μιλάμε για μια παραγωγή που πρακτικά έπρεπε να στηθεί στο εξωτερικό, καθώς σπούδαζα στην ÉCAL, την σχολή Καλών Τεχνών της Λωζάνης. Επίσης ήμασταν υποχρεωμένοι να καταθέσουμε φάκελο χρηματοδότησης στο γαλλόφωνο κέντρο κινηματογράφου της Ελβετίας, όπου διαγωνιστήκαμε στην ίδια κατηγορία με τα επαγγελματικά σχέδια μικρού μήκους, έχοντας όμως συγκεκριμένο πλαφόν στο ποσό που μπορούμε να λάβουμε σαν σπουδαστικά σχέδια. Με αυτά τα λεφτά, ουσιαστικά καλύψαμε τις απολύτως απαραίτητες ανάγκες του γυρίσματος και εξασφαλίσαμε μια συμβολική αμοιβή για τους συντελεστές εκτός σχολής. Να σημειωθεί εδώ ότι η πλειοψηφία των συντελεστών είχε δεχτεί να κάνει την ταινία πριν καν λάβουμε χρηματοδότηση και ορισμένοι επαγγελματίες αρνήθηκαν την αμοιβή προκειμένου να βοηθήσουν στην υλοποίηση της ταινίας. Το σινεμά είναι συνεργατικό από τη φύση του και η δυσκολία εύρεσης πόρων για οτιδήποτε δεν αποσκοπεί στο κέρδος είναι δεδομένη. Μια ταινία στηρίζεται στην όρεξη και τον επαγγελματισμό των συντελεστών της, όμως δεν μπορούμε να μένουμε σε αυτό. Ο στόχος πρέπει να είναι οι αξίες αυτές να μπορούν να αμείβονται αναλόγως.
Πώς δουλέψατε με τους ηθοποιούς; Είναι κάποιοι επαγγελματίες ή είναι όλοι ερασιτέχνες;
Το casting πήρε αρκετό καιρό, καθώς έψαχνα παιδιά που να ταιριάζουν οι χαρακτήρες τους με τους ρόλους που είχα γράψει. Γνώριζα ότι ο χρόνος δεν έφτανε για διεξοδικές πρόβες, δεν είναι κάτι που συνηθίζω ούτως ή άλλως. Έτσι αποφάσισα να βρω έτοιμους χαρακτήρες που έμενε να ταιριάξουν και να ενωθούν σαν μια παρέα. Τους καλούσα για πρόβα, αλλά στη πραγματικότητα απλά επεδίωκα να περνάμε χρόνο όλοι μαζί, να γνωρίσουν καλά ο ένας τον άλλον και να αναπτύξουν μια οικειότητα μεταξύ τους. Κανένας από τα παιδιά δεν ήταν επαγγελματίας. Τα κορίτσια ήταν σπουδάστριες σε δραματικές και τα αγόρια ερασιτέχνες. Όσον αφορά τους δεύτερους ρόλους, για τους οποίους είχαμε τη μεγάλη χαρά να συνεργαστούμε με τον κ. Παπαδημητρίου και τον κ. Ήμελλο, οι συστάσεις είναι περιττές. Θαυμάζω τη δουλειά τους και ήθελα πολύ να είναι μαζί μας σε αυτήν την ταινία. Όχι μόνο για το αδιαμφισβήτητο ερμηνευτικό τους ταλέντο, αλλά και γιατί πίστευα ότι η παρουσία τους στο set θα εμπνεύσει και όλους τους υπόλοιπους συντελεστές. Όπως και έγινε. Τους ευχαριστώ και πάλι από εδώ για την εμπιστοσύνη και τη βοήθεια που μας προσέφεραν.
Πόσο βοήθησαν οι σπουδές σας ώστε να νιώσετε πιο σίγουρος για το πρώτο σας αυτό βήμα;
Πάντα ήμουν σίγουρος ότι ήθελα να κάνω το πρώτο βήμα. Ποτέ όμως δεν ένιωσα απόλυτα έτοιμος. Οι σπουδές μου βοήθησαν σε πολλά πράγματα, όμως όχι σε αυτό. Απλά έπρεπε να γίνει και έγινε. Αυτό που θέλω να πω είναι ότι δεν χρειάζεται να πολυσκεφτόμαστε τα πάντα, κάποιες φορές απλά χρειάζεται θάρρος και αποφασιστικότητα.
Τι σημαίνει το βραβείο στη Δράμα για σας, την ταινία και τα επόμενα σας βήματα;
Η Δράμα είναι ένας θεσμός για το ελληνικό σινεμά. Βλέποντας το φετινό trailer του φεστιβάλ είναι πολύ εύκολο να καταλάβεις γιατί. Από τις ίδιες θέσεις έχουν περάσει θρύλοι του ελληνικού σινεμά. Δεν είναι εύκολο να μην σε επηρεάσει αυτό και ήταν ο λόγος που συγκινήθηκα κατά τη διάρκεια της απονομής. Το βραβείο ελπίζω να βοηθήσει τη ταινία να ταξιδέψει περισσότερο και να μου δώσει τη δυνατότητα να κάνω κι άλλο σινεμά. Αυτό είναι στην πραγματικότητα το μόνο που θέλουμε -νομίζω- όλοι οι δημιουργοί. Να κάνουμε σινεμά.
Αναζητήστε περισσότερες πληροφορίες για το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Δράμας στο επίσημο site του, στην επίσημη σελίδα του στο Facebook, στο κανάλι του στο YouTube και στον επίσημο λογαριασμό του στο Instagram.
