«Μια προσπάθεια για μια απλή, οπτική φράση που σου λέει ακριβώς για τι πράγμα μιλάει η ταινία και αναδύει την ουσία της ιστορίας.»
Αυτή ήταν η φιλοσοφία του Σολ Μπας για τα opening credits που ο ίδιος ανήγαγε σε υψηλή τέχνη, ήδη από την πρώτη του απόπειρα, στο «The Man With the Golden Arm» του Οτο Πρέμινγκερ το 1955, όταν η εικόνα ενός κομμένου χεριού - συμβόλου του ηρωινομανή πρωταγωνιστή της ταινίας, υπήρξε αρκετή για να προκαλέσει αντιδράσεις και να κάνει τον Μπας έναν από τους περιζήτητους designers στο Χόλιγουντ.
Σήμερα, 8 Μαίου το 2013, 98 χρόνια από τη μέρα που ο Σολ Μπας γεννήθηκε στο Μπρονξ της Νέας Υόρκης και ενώ το Google αφιερώνει ένα από τα ωραιότερα Doodle του στην τέχνη του μεγάλου δημιουργού θυμόμαστε τις 10 καλύτερες σεκάνς εναρκτήριων τίτλων που σχεδιάσε στην καριέρα του, επιβεβαίωση της εμβληματικής ατάκας που τον συνοδεύει ακόμη και σήμερα, 17 χρόνια μετά το θάνατό του το 1996: «Design is thinking made visual».
The Man With the Golden Arm (1955)
Ο Πρέμινγκερ εμπιστεύεται τον Μπας για τους τίτλους αρχής της ταινίας, μετά από το θαυμασμό του για την αφίσα που είχε σχεδιάσει ο ίδιος. Η τολμηρή επιλογή να μην χρησιμοποιηθεί το πρόσωπο του σταρ Φράνκ Σινάτρα σε αυτούς, αλλά αντ' αυτού ο τζαζ αυτοσχεδιασμός της μουσικής να ντυθεί με την περίεργη εικόνα ενός κομμένου χειριού που ο Μάρτιν Σκορσέζε περιγράφει ως «μια σαδιστική δύναμη που φτάνει τόσο βαθιά στον κόσμο και τις ζωές των χαρακτήρων», κάνει την ταινία μυθική πριν καν ακόμη προβληθεί, ενώ ένα μικρό σημείωμα που συνόδευε τις μπομπίνες που έφταναν στις κινηματογραφικές αίθουσες στην Αμερική έγραφε «Ανοίξτε την κουρτίνα πριν τους τίτλους!». Η εποχή μετά - Σολ Μπας για την τέχνη των opening credits στο σινεμά είχε μόλις ξεκίνησει.
Around the World in 80 Days (1956)
Στην εποχή τους υπήρξαν οι πιο μεγάλοι σε διάρκεια και πιο ακριβοί τίτλοι τέλους που έγιναν ποτέ (με κόστος 65.000 δολάρια) και μέσα στα έξι λεπτά τους αφηγούνται σχεδόν όλο το κινηματογραφικό ταξίδι του Φιλέα Φογκ πιο ευρηματικά από ολόκληρη την ταινία που θα κέρδιζε το Οσκαρ καλύτερης ταινίας την ίδια χρονιά.
Vertigo (1958)
Στην καλύτερη ίσως στιγμή του ο Σολ Μπας «πιάνει» το πνεύμα του αριστουργήματος του Αλφρεντ Χίτσκοκ και το μεταμορφώνει σε ένα παραισθησιογόνο τριπάκι που ο Μάρτιν Σκορσέζε περιγράφει ως «μια μκρού μήκους ταινία μέσα στην ταινία», αφού με συνοδεία το στοιχειωμένο soundtrack του Μπέρναρντ Χέρμαν ο Μπας μεγαλουργεί καθώς δίνει την πιο συγκλονιστική εκκίνηση στον κινηματογραφικό ίλιγγο που θα ακολουθήσει...
Anatomy of a Murder (1959)
Στη δεύτερη συνεργασία του με τον Οτο Πρέμινγκερ, ο Μπας ανασυνθέτει τα κομμάτια ενός ανθρώπινου σώματος σε μια πρωτοφανή γραφιστική ανατομία ενός εγκλήματος υπό τους ήχους του Ντιουκ Ελινγκτον, προσφέροντας στην ταινία μια εικόνα που δεν ξεχνάς ακόμη και όταν το δικαστικό δράμα έχει τελειώσει και και ο φόνος έχει διαλευκανθεί. Αρχετυπικοί τίτλοι όσο και η αφίσα της ταινίας.
North by Northwest (1959)
O,τι ξεκινάει με τις διαγώνιες γραμμές που διαγράφουν τους ουρανοξύστες μιας μοντέρνας Αμερικής και καταλήγει με τον Αλφρεντ Χίτσκοκ να μπαίνει μέσα σε ένα λεωφορείο σε rush hour, δεν μπορεί παρά να είναι μια από τις στιγμές ανθολογίας του σινεμά, καθώς Μπας και Χίτσκοκ κάνουν τη συνεργασία τους να μοιάζει με μια έκρηξη εικονογραφίας τόσο αξεπέραστης, μεταμοντέρνας μαζί και κλασικής.
Psycho (1960)
Ποτέ πριν μια σειρά από μινιμαλιστικές λευκές γραμμές που κινούνται νευρικά στη μαύρη οθόνη δεν υπήρξαν τόσο τρομακτικές, τόσο υποβλητικές, τόσο αναγνωρίσιμες ως ένα σφάλμα στην λογική, ως όλα αυτά που θα κρύβονται για πάντα κάτω από την επιφάνεια των πραγμάτων. Mέχρι - ευτυχώς ή δυστυχώς - να έρθει κάποιος σαν τον Αλφρεντ Χίτσκοκ ή τον Σολ Μπας για να τα αποκαλύψει.
Ocean's Eleven (1960)
Σε μια σεκάνς τίτλων που θα ζήλευε μέχρι και ο Τζέιμς Μποντ, ο Σολ Μπας ενδίδει στη lounge γοητεία ενός heist movie - όχημα για το Rat Pack των Φρανκ Σινάτρα, Ντιν Μάρτιν, Σάμι Ντέιβις Τζιούνορ, ανοίγοντας τα 60s με όλη τη ρετρό γοητεία που θα αντιγράφονταν μέχρι και σήμερα.
Seconds (1966)
Στη δεύτερη συνεργασία του την ίδια χρονιά με τον Τζον Φρανκενχάιμερ, ο Σολ Μπας ακολούθησε τους τίτλους του «Grand Prix» με την πιο εφιαλτική και παραισθησιογόνα σεκάνς έναρξης της καριέρας του, μια πρόγευση για το θρίλερ επιστημονικής φαντασίας που θα παίξει λίγο αργότερα με τους νόμους της λογικής, αφού πριν σε έχει στοιχείωσει με τις παραμορφωμένες εικόνες μιας ταυτότητας σε συνεχή αναζήτηση.
The Age of Innocence (1993)
Σε μια από τις πιο λιτές στιγμές του ο Σολ Μπας ντύνει το μουσικό θέμα του Ελμερ Μπερνστάιν για τα «Χρόνια της Αθωότητας» με ένα οπτικό ποίημα από λουλούδια που ανθίζουν πάνω σε μοτίβα από την εποχή της ταινίας. Με class και άποψη που λίγοι θα είχαν την τόλμη να φτιάξουν την τέλεια εισαγωγή για το κομψοτέχνημα του Μάρτιν Σκορσέζε.
Casino (1995)
Αυτοί ήταν οι τελευταίοι τίτλοι αρχής που σχεδίασε ποτέ ο Σολ Μπας και οι τέταρτοι που έκανε για ταινία του Μάρτιν Σκορσέζε («Goodfellas», «Cape Fear», «The Age of Innocence»). Εδώ σε ενα ελεγειακό ρέκβιεμ για κάποιον που πεθαίνει μέσα στις φλόγες της ίδιας του της φιλοδοξίας. Σχεδόν ιδανικό κλείσιμο για έναν καλλιτέχνη που κάηκε μέσα στο μεγαλείο της δικής του κινηματογραφικής ιστορίας με μοναδικό σκοπό όπως έλεγε πάντα να κάνει τον κόσμο λίγο πιο όμορφο. Τα κατάφερε και με το παραπάνω...
Διαβάστε ακόμη:
Tags: ΣΟΛ ΜΠΑΣ
