Το «30 Rock» ήταν πιο εύκολη περίπτωση από τις δύο: To NBC επέλεξε να το ανανεώσει για μια συνεντομευμένη, 7η και τελευταία σεζόν 13 επεισοδίων επειδή δεν είχε τρομερό λόγο να μην το κάνει. Εξακολουθεί να έχει χαμηλά νούμερα τηλεθέασης όμως βρίσκεται σε ένα δίκτυο σε απελπιστική κατάσταση, όντας μάλιστα η πιο αναγνωρισμένη από τη βιομηχανία και πολυβραβευμένη σερά εδώ και χρόνια. Τα κανάλια πάντα θα λένε ναι στις σειρές που σαρώνουν τα Eμμυ (όπως έκανε το «30 Rock» στις 3-4 πρώτες σεζόν του), ειδικά αν δεν έχουν κανενός άλλου είδους επιτυχία στο ρόστερ τους.
Εκεί που τα πράγματα περιπλέκονται είναι με την περίπτωση του «Community», ένα επίσης χαμηλότατης τηλεθέασης αλλά ευφυές και λατρεμένο και μελλοντικό cult classic αριστούργημα. Που όμως, σημαντική διαφορά από το «30 Rock», δεν έχει κερδίσει βραβεία κι ούτε πρόκειται.
Πίσω από μια τυπική Τζον Χιουζ-ική σύνθεση ο Νταν Χάρμον, δημιουργός του «Community», έχει αναπτύξει την πιο οξυδερκή σπουδή και ταυτόχρονα κατάθεση αγάπης απέναντι στην ποπ κουλτούρα που μπορείς να φανταστείς. Το «Community» είναι μια σειρά φτιαγμένη από ανθρώπους που αγαπάνε την τηλεόραση και το σινεμά, για ανθρώπους που αγαπάνε την τηλεόραση και το σινεμά. Είναι μια αλλόκοτη περίπτωση σειράς, μια σαχλή κωμωδία με τεράστια καρδιά και υψηλό IQ - αυτός ο παράξενος συνδυασμός είναι που την καταδικάζει να παραμένει ένα περιθωριακό εύρημα.
Με μέσο όρο θεατών τα 4 εκατομμύρια (νούμερο που σε οποιοδήποτε από τα άλλα ‘μεγάλα’ δίκτυα θα είχε σημάνει κόψιμο), το «Community» όμως είχε πάντα υπέρ του ένα πολύ βασικό πράγμα: Oτι ήταν πάρα-πάρα πολύ καλό.
Ακούγεται αφελές, αλλά αυτός είναι ο μόνος λόγος που συνεχίζει να επιβιώνει. Τα τηλεοπτικά δίκτυα γενικά επιθυμούν να έχουν επιτυχία κάθε είδους: Τις μαζικές επιτυχίες, τα μεγάλα νούμερα, τα βραβεία, αλλά και το είδος των σειρών που θα τους φέρνουν buzz, που θα είναι αντικείμενο συζήτησης στο ίντερνετ, στη βιομηχανία, για τις οποίες θα γράφονται συνεχώς άρθρα και αναλύσεις, για τις οποίες οι συζητήσεις δε θα παύουν ποτέ. Oσο κι αν λέμε πως η τηλεόραση είναι απλά business (στην τελική, ΟΚ, είναι), παραμένει business of culture.
Ακόμα κι αν τα κανάλια αυτά ανήκουν σε πολυεθνικές (όπως το NBC στην Comcast) που μπορεί να βγάζουν κατά βάση... περούκες ή φούρνους μικροκυμάτων (βλέπε και την ιδιοφυή σάτιρα του industry στο «30 Rock»), από τη στιγμή που αυτό που εμπορεύονται έχει να κάνει με κάποιου είδους δημιουργία, με τέχνη, ξέρουν κι οι ίδιοι πως δε μπορούν να κοιτούν απλά στεγνούς αριθμούς σε ένα χαρτί και να αποφασίζουν, σα να έβγαζαν μπάτζετ λειτουργίας εργοστασίου. Αν αποκλειστείς από τη συζήτηση περί art & culture, τότε κι αυτή θα εγκαταλείψει εσένα, και μετά δε θα έχεις προϊόν.
Κανένα δίκτυο δε θέλει ένα ρόστερ σειρών μόνο με «CSI». (Μια χαρά το αρχικό «CSI», αλλά δεν είναι ακριβώς ριζοσπαστική τηλεόραση.) Ακόμα και ο ‘παππούς’ των δικτύων, το CBS, κρατάει μια σειρά σαν το «Good Wife», όχι επειδή του φέρνει θεαματικότητες (είναι σταθερά η πιο χαμηλή σε νούμερα σειρά) αλλά επειδή φέρνει Έμμυ. Και επειδή είναι η μία και μοναδική, σπανιόταταη περίπτωση, που το CBS μπαίνει στην καλλιτεχνική συζήτηση και όχι στην στείρα ανάλυση δεικτών θεαματικότητας.
Το NBC έχει ένα πρόβλημα όμως που κανένα από τα άλλα μεγάλα δίκτυα δεν έχει: βυθίζεται. Η μεγαλύτερή του ‘επιτυχία’ είναι το «Smash», μια σειρά που αν ήσουν στη Νέα Υόρκη τον περασμένο χειμώνα ήθελες να τρέξεις και να φύγεις γιατί σε ακολουθούσε παντού (η διαφημιστική καμπάνια κόστισε κοντά στα $30 εκατομμύρια) και που έχει για μέσο όρο 7,7 εκατομμύρια θεατές. Για λίγο context, αυτός ο αριθμός δεν φέρνει το «Smash» ούτε καν στο τοπ-25 σειρών, για την ακρίβεια ούτε καν κοντά σε αυτό. (Η τελευταία σε αυτό το τοπ ξεπερνά τα 9 εκατομμύρια.)
Μιλάμε λοιπόν για ένα κανάλι σε διαρκή κατάσταση απόγνωσης, που δοκιμάζει ένα σωρό τρικ για να φτάσει ξανά αξιοπρεπεπή ανταγωνιστικά επίπεδα (ούτε λόγος για τις εποχές πλήρους κυριαρχίας του πριν 15 χρόνια, με σειρές σαν «Seinfeld», «Friends», «E.R.» να κυριαρχούν) αλλά καταφέρνει μόνο να ξεμένει διαρκώς με σειρές χαμηλής θεαματικότητας αλλά μεγάλου word-of-mouth.
Το πρόβλημα με αυτές είναι ότι τις χρειάζεσαι, όπως είπαμε, αλλά δεν προσφέρουν τίποτα μετρήσιμο. Ακόμα και τα Έμμυ του «30 Rock» μπορείς να τα αθροίσεις και να παρουσιάσεις ένα νούμερο ως επιτυχία. Στο κάθε «Community» δε μπορείς να βάλεις αντικειμενικούς όρους σε αυτό που το κάνει πετυχημένο. Γι’αυτό και πάντα η απόφαση θα είναι στην τρίχα, και γι’αυτό πάντα, κάθε φορά που ανανεώνεται, αποτελεί έναν μικρό θρίαμβο του culture έναντι του commerce.
Τα πρακτικά
Η σειρά ανανεώθηκε για μια 4η σεζόν 13 επεισοδίων, που μπορεί να είναι η τελευταία ή και όχι - που μπορούν να γίνουν περισσότερα ή και όχι - που μπορεί να κάνουν πρεμιέρα τον Σεπτέμβρη ή και όχι. Τόσες πολλές μεταβλητές, ακριβώς επειδή το NBC θέλει να έχει όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά.
Στην pilot season που μόλις ολοκληρώθηκε, το δίκτυο επέλεξε 6 νέους κωμικούς πιλότους (το πρόγραμμα θα ανακοινωθεί επίσης την επόμενη βδομάδα και θα το καλύψουμε αναλυτικά εδώ) και έτσι θέλει να είναι καλυμμένο για κάθε ενδεχόμενο. Αν του αποτύχουν όλες, θέλει να μπορεί να έχει το «Community» (και κανά-δυο άλλες, όπως το «Parks and Recreation» που επίσης αναμένεται να ανανεωθεί με τις ίδιες παραμέντρους) για καβάτζα. Να παραγγείλει άλλα 9 επεισόδια, όπως έκανε με το «Chuck» πριν 2 χρόνια, και να βγάλει τη σεζόν.
Εξάλλου κάτι παρόμοιο έγινε και φέτος. Η σειρά αποσύρθηκε από το πρόγραμμα μετά τις διακοπές των Χριστουγέννων στην ελπίδα πως κάποια άλλη κωμωδία θα τα κατάφερνε καλύτερα. Όλες καταποντίστηκαν, στην πολύ δύσκολη και ανταγωνιστική Πέμπτη (απέναντι στο «American Idol» και το «Big Bang Theory»), και το «Community», ύστερα από μήνες κραυγών, οργισμένων άρθρων, συνετισμένων άρθρων, και μερικών ακόμα κραυγών, επέστρεψε στο πρόγραμμα.
Όμως η άλλη όψη είναι αυτή: Αν καταφέρει να καλλιεργήσει, επιτέλους, μια αληθινή επιτυχία, ώστε να σταματήσει να στηρίζεται στο θλιβερό, γερασμένο, δίχως Στιβ Καρέλ, ζόμπι-«Office» (που συνεχίζει να επιστρέφει χωρίς κανείς να το ζητά, απλά και μόνο επειδή κάνει αξιοπρεπή νούμερα), τότε αμέσως, το NBC θα έχει επιτυχίες με νούμερα. Μετρήσιμα νούμερα. Και αυτό, πιθανότατα, θα σημαίνει το τέλος της αόριστης επιτυχίας ενός «Community».
Μια ακόμα παράμετρος είναι το όριο για το syndication, δηλαδή ο αριθμός επεισοδίων που μια σειρά χρειάζεται ώστε να πουληθεί μετά από το στούντιο με κάποια καλή συμφωνία για αιώνιες επαναλήψεις. Τα 88 επεισόδια θεωρούνται αυτό το όριο, και με τα 13 που μόλις του παραγγέλθηκαν, το «Community» θα φτάσει τα 84. Είναι μια παράξενη αριθμητική απόφαση που αφήνει περιθώρια για μεγάλα ερωτηματικά. Πιθανώς να πάρει τα επιπλέον 9 του χρόνου. Ίσως να ανανεωθεί ξανά, για 5η. (Δυσκολότερο, αλλά και πιο περίεργα πράγματα έχουν συμβεί. Eζησε για 5 χρόνια το «Chuck», πχ.) Ή ίσως αν ακυρωθεί από το NBC, να βρεθεί κάποιο άλλο κανάλι που να το θέλει στο ρόστερ του, α λα Netflix. Είναι νωρίς πάντως για τέτοια άγχη.
Προς το παρόν μπορούμε να απολαύσουμε την σειρά του Νταν Χάρμον έστω για αυτά τα 13 επιπλέον επεισόδια, γιατί μπορεί να είναι τα τελευταία. Ή ίσως και όχι.
Η κόντρα
Το πιο μεγάλο όμως ερωτηματικό είναι άλλο και δεν έχει να κάνει με τον προγραμματισμό. Το ερώτημα είναι, θα επιστρέψει ο Νταν Χάρμον μαζί με τη σειρά του; Πριν λίγες βδομάδες είχε γίνει δημόσια μια πολύ κακόγουστη κόντρα του με τον Τσέβι Τσέις, αντικειμενικά το μεγαλύτερο όνομα στο καστ της σειράς. Ο Τσέις βασικά μισεί τη ζωή του 3 χρόνια στη σειρά, φέρεται αντι-επαγγελματικά, ο Χάρμον (που μάλλον δεν είναι ο βασιλιάς του τακτ) βαρέθηκε τα φερσίματα ντίβας και τον έβρισε μπροστά σε όλο το καστ και το crew της σειράς.
Γενικά, όχι μια πολύ ευτυχισμένη οικογένεια.
Μιας και θεωρείται δύσκολο να συνεχίσουν να συνυπάρχουν μετά από κάτι τόσο δημόσιο, το ερώτημα είναι ποιος από τους δύο θα αποχωρήσει. Και μέχρι να ανακοινωθεί επίσημα πως ο Νταν Χάρμον επιστρέφει, κανείς δε μπορεί να είναι 100% σίγουρος.
