«Δηλώνουν απειλούμενοι!» Οι Ελληνες δημιουργοί περιμένουν κάποιον να τους πει πώς θα πάρουν πίσω τα χρήματα που τους χρωστά η ΕΡΤ: 4 εκατομμύρια ευρώ για τα μέλη των δύο σωματείων, 10 εκ. συνολικά για τους δημιουργούς, 17 εκ. ευρώ, παραδόξως, κατά το Υπουργείο Οικονομικών που, ανεξαρτήτως ποσού δεν έχει κανέναν προγραμματισμό να τα εξοφλήσει. Οι σκηνοθέτες Αγγελος Κοβότσος, Αννέτα Παπαθανασίου, Μάρκος Χολέβας και Πέννυ Παναγιωτοπούλου κάθισαν στο τραπέζι, άνοιξαν τα μικρόφωνα και ενημέρωσαν, συγκροτημένα αλλά και εξοργισμένα, συναδέλφους και δημοσιογράφους για το πώς έχουν τα πράγματα και τι προβλέπεται για το μέλλον. Τι μάθαμε από τη συνέντευξη Τύπου των ΕΣΠΕΚ και ΕΕΝ:
Οταν τον Ιούνιο του 2013 έκλεισε η ΕΡΤ με απόφαση της κυβέρνησης, όλες οι υποχρεώσεις της μεταβιβάστηκαν στη Δημόσια Τηλεόραση, η οποία ως μεταβατικός φορέας, ανήκει –κατά παγκόσμια πρωτοτυπία- στο Υπουργείο Οικονομικών. Από τότε το Υπουργείο αρνείται να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του απέναντι στους ανεξάρτητους παραγωγούς-δημιουργούς , για τιμολόγια που έχουν εκδοθεί και εκκρεμεί η πληρωμή τους (παρότι έχει αποδοθεί ο ΦΠΑ και παρακρατηθεί ο φόρος), για έργο που έχει παραχθεί ή παραδοθεί ή μεταδοθεί με βάση αποφάσεις δημοσιευμένες στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ, του τελευταίου, πριν το κλείσιμο, Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΡΤ, για τα πνευματικά δικαιώματα των δημιουργών, από προγράμματα που είχαν μεταδώσει από τις συχνότητές τους τα τότε κρατικά κανάλια.
Την καθυστέρηση επιτείνει το γεγονός ότι οι υπάλληλοι του υπουργείου Οικονομικών αγνοούν εντελώς τις ιδιαιτερότητες του κλάδου, τον τρόπο παραγωγής, το τι σημαίνει συμπαραγωγή ενός προγράμματος ή μιας ταινίας και τι υποχρεώσεις απορρέουν από υπογεγραμμένα συμβόλαια με Ευρωπαϊκούς φορείς όπως το EURIMAGES ή η EBU, παραγνωρίζοντας τον διεθνή αντίκτυπο που δημιουργείται, όταν οι Έλληνες παραγωγοί γίνονται αφερέγγυοι συνομιλητές έναντι των ξένων συναδέλφων τους, των συμπαραγωγών εταιριών, και των ευρωπαϊκών τηλεοπτικών καναλιών που συν-χρηματοδοτούν ταινίες ή τηλεοπτικά προγράμματα.
Το αποτέλεσμα είναι ότι οι Ελληνες δημιουργοί βρίσκονται εκτεθειμένοι απέναντι σε συνεργάτες δημιουργούς και συμπαραγωγούς στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Αντιμετωπίζουν κατασχέσεις και ποινικές διώξεις από το κράτος, δηλαδή το ίδιο το υπουργείο Οικονομικών, αφού, γνώριμο σε όλους μας πια, δυσκολεύονται να αποδώσουν ΦΠΑ για χρήματα που δεν έχουν εισπράξει, τις τράπεζες, λόγω δανείων στα οποία είχαν προβεί, για να πραγματοποιήσουν τις εν λόγω παραγωγές.
Στις 8 Αυγούστου του 2013 κατατέθηκε ομαδικό εξώδικο ζητώντας την αποπληρωμή των υποχρεώσεων του υπουργείου Οικονομικών, αλλά μέχρι σήμερα δεν έχει δοθεί καμία επίσημη γραπτή απάντηση. Ο αρμόδιος - μέχρι πρόσφατα- Γ. Μάναλης (Ειδικός Διαχειριστής της ΕΡΤ), και οι Π. Παγώνη (Πρόεδρος της επιτροπής διαχείρισης του Υπουργείου Οικονομικών) και Α. Τουρκολιά (μέλος της επιτροπής) δεν έχουν προχωρήσει τις διαδικασίες. Μετά από αλλεπάλληλες προσπάθειες, συναντήσεις και επεξηγήσεις σχετικά με το τεράστιο πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί, οι δημιουργοί βρίσκονται σε αδιέξοδο. Πρόσφατα, στις 7 Φεβρουαρίου 2013 απευθύνθηκαν με επιστολές στο υπουργείοΟικονομικών (Παγώνη, Τουρκολιά, Μάναλη) καθώς και προς τον Παντελή Καψή, ενημερώνοντάς τους για όλα τα ζητήματα και ζητώντας μια συνάντηση. Στις 21 Φεβρουαρίου 2013, αντιπροσωπεία της ΕΕΝ και της ΕΣΠΕΚ συναντήθηκε με την νέα διαχειρίστρια της ΕΡΤ κυρία Γουγά, τον Χ. Κουπελίδη (διευθυντή Οικονομικού της Δημόσιας Τηλεόρασης, την Π. Παγώνη και τον Γ.Χ. Σκέρτσο, Διευθυντή του Γραφείου του κυρίου Στουρνάρα), για να συζητήσουν και πάλι το θέμα της εκπλήρωσης των υποχρεώσεων της ΕΡΤ. Ζήτησαν ένα χρονοδιάγραμμα όσον αφορά στις αποπληρωμές των τιμολογίων και επανατοποθέτησαν το θέμα των υποχρεώσεων του διαχειριστή όσον αφορά στις αποφάσεις του διοικητικού συμβουλίου της ΕΡΤ και στις αναρτήσεις των παραγωγών στη Διαύγεια. Ωστόσο το Υπουργείο Οικονομικών δεν μπορεί να προβλέψει καν πότε, χρονικά, θα μπορέσει να εξοφλήσει τα χρέη του.
Αγγελος Κοβότσος, Αννέτα Παπαθανασίου, Πέννυ Παναγιωτοπούλου, Μάρκος Χολέβας
Ταυτόχρονα, βέβαια, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μιλάει για το νέο Πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη» (Creative Europe), που θα στηρίξει με 1,46 δισεκατομμύρια ευρώαπό το 2014-2020 περισσότερους από 250.000 δημιουργούς –καλλιτέχνες σε όλη την Ευρώπη. Κι η Ελλάδα, ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης, συμμετέχει κατ’ όνομα σ’ αυτά τα προγράμματα πολιτισμού, ενώ δεν μπορεί να εξασφαλίσει τους δημιουργούς της ίδιας της χώρας, όχι με επιδόματα και χορηγίες, αλλά με επενδύσεις.
Ακόμα κι αν αποδοθούν τα χρέη, θα έρθουν… με κούρεμα, επισήμανε ο Μάρκος Χολέβας: «Ενώ η αρχική μας συμφωνία ήταν με ΕΡΤ ΑΕ, τώρα υπεύθυνο είναι το Υπουργείο Οικονομικών, το Δημόσιο δηλαδή, πράγμα που σημαίνει ότι κι όταν δοθούν τα χρήματα, θα γίνουν παρακρατήσεις υπέρ του δημοσίου της τάξης του 12 %. Αντιμετωπίζουμε μια έλλειψη πολιτικής βούλησης, εξίσου από την κυβέρνηση και την αντιπολίτευση. Ολοι δέκα χρόνια κοσκινίζουν, αλλά κανείς δε ζυμώνει. Είτε από ευθυνοφοβία, είτε από πολιτική απόφαση, ούτε προβλέφθηκε η αποπληρωμή των χρεών στο καταστατικό της ΝΕΡΙΤ, που θα ήταν εξαιρετικά εύκολο, ούτε βλέπουμε την οποιαδήποτε προθυμία να λυθεί το ζήτημα, παρά μόνο μια εγκληματική αδράνεια. Ανθρωποι που υπολόγιζαν στο 1,5% (το ποσοστό των κερδών του κάθε καναλιού που είναι από το νόμο υποχρεωμένο να επενδύει στον ελληνικό κινηματογράφο), κινδυνεύουν να βρεθούν χωρίς την υποστήριξη της ΝΕΡΙΤ ή του Υπουργείου Οικονομικών, αλλά και χωρίς την απολύτως απαραίτητη, πια, σύμπραξη με άλλους συμπαραγωγούς από την Ευρώπη που δεν κατανοούν το χάος που συμβαίνει εδώ και νομίζουν ότι τους κοροϊδεύουμε. Αλλωστε πολλά Ευρωπαϊκά Προγράμματα προϋποθέτουν και την ύπαρξη ενός εθνικού φορέα, που για μας δεν μπορεί να είναι άλλος από την κρατική τηλεόραση. Δεν υπάρχει η πολιτική βούληση, τόσο της Κυβέρνησης όσο και των άλλων κομμάτων να λύσουν αυτό το πρόβλημα, το οποίο για μας είναι τόσο μείζον, όσο η μπλούζα που φοράμε: CUT, Creators Under Threat. Σε λίγο μπορεί να μην υπάρχουμε.»
«Είναι πολύ πιθανό οι ξένοι να νομίζουν ότι όλα τακτοποιήθηκαν», συμπληρώνει η Αννέτα Παπαθανασίου. Ξεκίνησε μια καινούρια Δημόσια Τηλεόραση, άρα καλυφθήκαμε! Γι’ αυτό πρέπει να τους ενημερώσουμε ότι, όχι, τα πράγματα δεν είναι έτσι. Και ταυτόχρονα η ΔΤ μάς ζητά έργα από τους ίδιους τους παραγωγούς που δεν έχουν πληρωθεί: πώς θα προχωρήσουμε; Και να μην ξεχνάμε, ότι οι Ελληνες πολίτες έχουν ήδη πληρώσει στην ΕΡΤ τα χρήματα που προορίζοντας για τους δημιουργούς.
«Είμαι πολύ θυμωμένη», είπε η Πέννυ Παναγιωτοπούλου. «Στην κρατική τηλεόραση στήνουν καινούριο μαγαζί, λένε ότι τα παλιά θα σταματήσουν, αλλά ξανά ό,τι λένε ότι θα κάνουν δε γίνεται». Αθετούν υποχρεώσεις, βρίσκουν κολλήματα, ενώ παράλληλα χτίζεται το καινούριο τους πρόγραμμα. Από εμάς. Εμείς οι ίδιοι είμαστε που μας υποτιμούν τόσο και δε μας έχουν φωνάξει μια φορά με δική τους πρωτοβουλία, που μας ζητούν επειγόντως πρόγραμμα για να γεμίσουν τον τηλεοπτικό χρόνο τους. Συγγνώμη που μιλάω όλο για λεφτά, αλλά είναι κι αυτό μέρος της δημιουργίας κι έτσι όπως πάνε τα πράγματα, θα πεθάνουμε όλοι».
Τα επόμενα βήματα: Οι δημιουργοί των ΕΣΠΕΚ και ΕΕΝ, στο επερχόμενο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, στα μέσα Μαρτίου, όπου πολλοί συμμετέχουν και με ταινίες, έχουν την πρόθεση, με κάθε ευκαιρία και συντονισμένα, να ενημερώνουν για την κατάσταση όχι μόνο τους Ελληνες αλλά και, κυρίως, τους ξένους συναδέλφους τους και επαγγελματίες του κινηματογράφου. Κατόπιν αυτού κι αν δεν υπάρξει ανταπόκριση, θα προχωρήσουν σε αγωγή, χρησιμοποιώντας τα νομικά μέσα που τους προσφέρονται. Η πρωτοβουλία των δύο σωματείων, φυσικά, δεν αποκλείει τους υπόλοιπους συναδέλφους τους, αντίθετα, οι δυνάμεις τους ενώνονται με όλους όσους θέλουν να συμπορευτούν. Και, ναι οι Ελληνες δημιουργοί συνεχίζουν να υποβάλλουν προτάσεις στις προκηρύξεις της ΔΤ / ΝΕΡΙΤ. Κάπως πρέπει να βρουν χρήματα για να ζήσουν. Μόνο που, από δω και πέρα, η έκκληση είναι να μην παραδίδουν προϊόν χωρίς υπογεγραμμένο συμβόλαιο. Ή, ακόμα καλύτερα, προκαταβολή!
Διαβάστε ακόμα:
Ο Πάνος Χ. Κούτρας στέλνει ανοιχτή επιστολή απόγνωσης για τα χρήματα της ΕΡΤ