Εχει πια αποδειχθεί: η ζωή είναι μια δύσκολη διαδρομή, με τσακωμούς, απώλειες, αδυναμίες, οικονομικά προβλήματα, πισωγυρίσματα. Υπάρχει μια κατηγορία ταινιών που φροντίζει για την ψυχική υγεία του θεατή: αφ’ενός γλιτώνει κάποια 50άρια στον ψυχαναλυτή κι αφ’ετέρου μεταθέτει όλα του τα προβλήματα στους δισδιάστατους ήρωες της οθόνης και τα λύνει, τουλάχιστον όσο κρατάει η ταινία.
Είναι τα αποκαλούμενα «tearjerkers», που κάνουν τα μάτια να τρέχουν σα βρύσες, που δεν είναι απαραίτητα μελοδράματα, αλλά είναι βασισμένα στο συναισθηματικό εκβιασμό και, λειτουργώντας βήμα προς βήμα, καταφέρνουν τον θεατή να ευχαριστήσει για το πηγαίο κλάμα, για την κινηματογραφική οδύνη που οδηγεί στην κινηματογραφική ευτυχία. Συνήθως οι ταινίες αυτές περιγράφουν ένα μεγάλο έρωτα που μένει ανεκπλήρωτος, ή μια μοιραία αρρώστια, ή ένα όνειρο ζωής που καταπνίγεται από την πραγματικότητα.
Το ποιες ταινίες μας κάνουν να κλαίμε με λυγμούς, είναι, βέβαια, εντελώς υποκειμενικό: εγώ το πιο βίαιο κλάμα μου τα τελευταία χρόνια το έριξα στο «Deep Impact» και μετά στο «Dancer in the Dark» και τη «Χώρα Προέλευσης». Τρέχα γύρευε. Επειδή, όμως, δεν υπάρχει στη ζωή μεγαλύτερη συναισθηματική τραμπάλα από αυτή του έρωτα, οι ταινίες που κατά κύριο λόγο χαρακτηρίζονται ως «tearjerkers» κι από τις οποίες κανείς δεν μπορεί να ξεφύγει, περιγράφουν τραγικά ρομάντζα. Οι ταινίες αυτές χαρακτηρίζονται συχνά γυναικείες, απλούστατα για να προστατεύσουν το παραδοσιακό αντρικό status που επιβάλει ότι τ’αγόρια δεν κλαίνε (όσες καθόμαστε δίπλα τους γνωρίζουμε την αλήθεια).
Δεν ξεχνάμε το «Μπάμπι, το Ελαφάκι» (πότε θα γυρίσει η μαμά του;), το «Field of Dreams» (αφού το έχτισε, γιατί δεν έρχονται;) τον «Ε.Τ., τον Εξωγήινο» (γιατί το μηχάνημα δείχνει μια ευθεία γραμμή;), την «Εκλογή της Σόφι» (πώς μπορεί να διαλέξει ανάμεσα στα δυο παιδιά της;) κι ένα σωρό άλλες ταινίες που μούσκεψαν τα μάγουλά μας κι επικεντρωνόμαστε στα love affairs. Εννέα αδιέξοδες ιστορίες που συμπληρώνουν το «Love Story», που προβάλλεται αυτήν την εβδομάδα και που κρατά τη σημαία του κλασικότερου tearjerker όλων των εποχών.
Η επιλογή είναι αυθόρμητη – η λίστα είναι μεγάλη κι αυτό αποτελεί πρό(σ)κληση: διαλέξτε κι εσείς τις ταινίες που εσείς κρατάτε πάντα ως δακρύβρεχτη ανάμνηση. Αποκλείεται να τις έχετε ξεχάσει. Είναι πάντα απόλαυση να κλαις για κάποιον άλλον, να συμπάσχεις με όλη σου την ψυχή και λίγο αργότερα ν’ανάβουν τα φώτα.
Brief Encounter / Σύντομη Συνάντηση του Ντέιβιντ Λιν (1945)
Η απόλυτη ταινία του «τι θα γινόταν εάν…», ο αδιέξοδος έρωτας ανάμεσα σε δυο ανθρώπους (Σίλια Τζόνσον και Τρέβορ Χάουαρντ), παντρεμένους με άλλους, το παράθυρο στην ευτυχία που κλείνει, συνειδητά, για πάντα. Οταν η μοίρα παίζει χαιρέκακα παιχνίδια, η συνηθισμένη επιλογή είναι ο συμβιβασμός.
West Side Story του Ρόμπερτ Γουάιζ (1961)
«Hold my hand and I’ll take you there» τραγουδά αργοπεθαίνοντας ο Τόνι στην παροιμιώδη Μαρία κι εκείνη του σφίγγει το χέρι, σα να μην πρόκειται να το αφήσει ποτέ. Ο Ρωμαίος και η Ιουλιέτα στην (πιο) σύγχρονη εποχή, κλάμα για μικρούς και μεγάλους.
The Way We Were / Τα Καλύτερά μας Χρόνια του Σίντνεϊ Πόλακ (1973)
Επειδή πάντα θα υπάρχει ένα golden boy (ή girl), σαν τον Ρόμπερτ Ρέντφορντ, που θα μοιάζει απρόσιτο, επειδή πάντα θα αναρωτιόμαστε αν είμαστε αρκετές, σαν την Μπάρμπρα Στρέιζαντ, επειδή πάντα θα ζούμε στιγμές που θα μοιάζουν με όνειρο, επειδή ο έρωτας επιφυλλάσσει την απόρριψη, η απάντηση είναι πρόχειρη στα χείλη: «See ya, kid».
Terms of Endearment / Σχέσεις Στοργής του Τζέιμς Λ. Μπρουκς (1983)
Το απόγειο της μητρικής αγάπης, μεταξύ Σίρλεϊ ΜακΛέιν, Ντέμπρα Γουίνγκερ και Χάκλμπερι Φοξ. Ολη η αδικία του καρκίνου με χιούμορ και υπέροχους, αληθινούς χαρακτήρες.
Steel Magnolias / Ανθισμένες Μανόλιες του Χέρμπερτ Ρος (1989)
Μια μεγάλη «κοριτσοπαρέα» από μαμάδες, κόρες και φιλενάδες παγώνει το χρόνο όταν η Σέλμπι – Τζούλια Ρόμπερτς παθαίνει καρκίνο. Σίρλεϊ ΜακΛέιν, Ολυμπία Δουκάκις, Σάλι Φιλντ, Ντόλι Πάρτον, Ντάριλ Χάνα, μια τεράστια γυναικεία αγκαλιά. Και κάποιος άντρας και κάποιος έρωτας, αλλά ποιος θυμάται τώρα;
Longtime Companion / Παλιοί Φίλοι του Νόρμαν Ρενέ (1989)
Το Aids αποκτά πρόσωπο και η απώλεια γίνεται παιχνίδι για δύο, στην πρώτη ταινία που έφερε το κοινό μπροστά στην αρρώστια που σημάδεψε τις προηγούμενες δεκαετίες. Εδώ κολλάει και το «Φιλαδέλφεια», που ήρθε τέσσερα χρόνια αργότερα.
Ghost / Αόρατος Εραστής του Τζέρι Ζούκερ (1990)
Η Ντεμί Μουρ και ο Πάτρικ Σουέιζι, μέσω Γούπι Γκόλντμπεργκ, δίνουν στο «για πάντα» την υπερβατική του διάσταση και θέτουν νέα στάνταρντς για το πότε ένας έρωτας τελειώνει.
The End of the Affair / Το Τέλος Μιας Σχέσης του Νιλ Τζόρνταν (1999)
«Το τέλος ήταν μόνο η αρχή» για τον Ρέιφ Φάινς, που ποτέ δε θα δεχτεί ότι ο έρωτας της ζωής του, η Τζούλιαν Μουρ, δε θα γίνει μια μέρα δική του, ακόμα και σε μια άλλη ζωή. Μέσα από το μυθιστόρημα του Γκρέιαμ Γκριν, ίσως το μεγαλύτερο ενοχικό πάθος που πλάστηκε ποτέ.
Brokeback Mountain του Ανγκ Λι (2005)
Φυσικά η ταινία έχει μεγαλύτερη αξία ως το πρώτο mainstream κινηματογραφικό έργο για μια gay ιστορία αγάπης. Αλλά όταν ο Ινις – Χιθ Λέτζερ αρνείται ν’αποχωριστεί το φορεμένο καρό πουκάμισο του έρωτα της ζωής του, του νεκρού, πια, Τζακ – Τζέικ Τζίλενχαλ, οι καουμπόιδες, οι executives και οι νοικοκυρές ενώνονται στο λυγμό της ανάμνησης.
