To «Ladies in Waiting» προβάλλεται τη Δευτέρα 26 Φεβρουαρίου στις 18.00 στο Αστορ. Μετά την προβολή της ταινίας θα ακολουθήσει συζήτηση για την ταινία ανάμεσα στη σκηνοθέτη Ιωάννα Τσουκαλά και τον σκηνοθέτη Αργύρη Παπαδημητρόπουλο. Αναζητήστε περισσότερες πληροφορίες εδώ.
Διαβάστε εδώ τη συνέντευξη της Ιωάννας Τσουκαλά στο Flix.
Λίγα λεπτά μέσα στο ντοκιμαντέρ της Ιωάννας Τσουκαλά είναι αρκετά για να συνειδητοποιήσεις πως βρίσκεσαι σε μια ανεξερεύνητη περιοχή της ανθρώπινης κατάστασης, ουσιαστικά σε ένα τόπο (και τελικά και χρόνο) που ορίζεται από άλλους νόμους, από άλλες συνθήκες, από άλλα «πρέπει» και άλλα «μη», σε ένα κόσμο που ηθελημένα (και «βολικά» για κυβερνήσεις, συστήματα, κανονικότητες…) παραμένει άγνωστος στους πολλούς.
Πόσο όμως διαφέρει τελικά αυτός ο κόσμος από τον δικό μας;
Πολύ και καθόλου, είναι η απάντηση που δίνει το «Ladies in Waiting», μια φροντισμένη σπουδή πάνω στη ζωή στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αθηνών, ένα από τα τελευταία άσυλα στην Ευρώπη καθώς αυτή απλώνεται μέσα από την παράλληλη δράση των αφηγήσεων μιας παρέας γυναικών - θεραπευτριών και την καθημερινότητα μιας παρέας γυναικών - τροφίμων. Δύο πλευρές που, όπως γρήγορα αντιλαμβάνεται κανείς, διαθέτουν ισχνές διαχωριστικές γραμμές σε ένα πέρα-δώθε στιγματισμένο από την κοινωνία, αλλά ταυτόχρονα και ένα παράδειγμα απενοχοποίησης της ιδέας που έχουμε όλοι μας για ένα ψυχιατρικό άσυλο, για τους «τρελούς» που το κατοικούν, για κάτι που - φεύ - πιστεύουμε ότι δεν μας αφορά.
Αξιοποιώντας τη θητεία της στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αθηνών ως θεραπεύτρια τέχνης, η Ιωάννα Τσουκαλά καταφέρνει να είναι ταυτόχρονα απόλυτα παρούσα και απούσα στην «επιστημονικά ανθρώπινη» παρατήρηση της. Παρούσα ώστε να δίνει συνεχώς τον τόνο μιας διαφορετικής ματιάς πάνω στην τρέλα, χωρίς τα κλισέ κληροδοτήματα του παρελθόντος, κινηματογραφώντας τις τρόφιμους σε μια απόλυτα εναρμονισμένη σύνθεση με το χώρο στον οποίο κινούνται, ζουν και επιβιώνουν. Και απούσα ακριβώς όταν χρειάζεται η κάμερα να μείνει ανοιχτή και η κουβέντα να πάρει μόνη της μορφή, ένα παιχνίδι με κινέζικα πορτρέτα να προκαλέσει χαμόγελα, μνήμες να ξετυλίξουν το κουβάρι ανθρώπινων ιστοριών στο περιθώριο ενός συστήματος, μια αλλιώτικη αίσθηση ελευθερίας γίνει επιτέλους αισθητή μέσα σε ένα «θεωρητικά» και «κυριολεκτικά» χώρο εγκλεισμού.
Μόνιμοι κάτοικοι αυτού που και η ίδια η δημιουργός του ονομάζει ως «βασίλειο της τρέλας», οι «κυρίες της αυλής» του τίτλου είναι αρχικά η παράδοξη οικογένεια (οι περισσότερες είναι συγγενείς μεταξύ τους) των θεραπευτριών που θυμούνται και αναπολούν, αφηγούνται και εξιστορούν δίνοντας το στίγμα μιας ολόκληρης ζωής διαφορετικών γενεών μέσα στο άσυλο. Κυρίες της αυλής όμως είναι και οι γυναίκες τρόφιμοι στις οποίες στρέφει το βλέμμα η Τσουκαλά, αφοπλιστικές και αναπάντεχα διαρκώς έτοιμες να εκτεθούν, να μιλήσουν, να μοιραστούν την αθέατη στους πολλούς καθημερινότητά τους.
Κυρίες της αυλής τελικά και όλοι εμείς οι θεατές που, μέσα από το ανεπιτήδευτο αλλά μελετημένο βλέμμα αυτού του ντοκιμαντέρ, όχι μόνο στεκόμαστε αντιμέτωποι με κάτι που δοκιμάζει ενδεχομένως την αντοχή μας στην τεκμηρίωση (ίσως και το σημείο όπου η παρατήρηση διαβρώνεται από τις έννοιες του «επιτρεπτού»), αλλά την ίδια στιγμή αντιλαμβανόμαστε πως το κάθε σύμπαν ζωντανεύει με την τόλμη αυτού που το κοιτά. Μόνο τότε ζωντανεύει και η πιθανότητα να μπεις στη διαδικασία να το γνωρίσεις, να το κατανοήσεις, να μην κλείσεις ξανά τα μάτια σου την επόμενη φορά που θα χρειαστεί να το κοιτάξεις.
