Φεβρουάριος 1939. Η Γαλλική κυβέρνηση κατακλύζεται από Ισπανούς που αποδρούν από τη δικτατορία του Φράνκο και η λύση που βρίσκει είναι να τους συσσωρεύσει σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, όπου οι πρόσφυγες δεν θα έχουν άλλη επιλογή από το να χτίσουν τους δικούς τους στρατώνες, να τρέφονται με τα άλογα που τους μετέφεραν έξω από τη χώρα τους, και να πεθάνουν ανά εκατοντάδες λόγω της έλλειψης υγιεινής και νερού. Σε ένα από αυτά τα στρατόπεδα, δύο άνδρες, χωρισμένοι από τα συρματοπλέγματα, θα γίνουν φίλοι μεταξύ τους. Ο ένας είναι αστυνομικός, ο άλλος είναι ο Γιοσέπ Μπαρτολί, σχεδιαστής αλλά και μαχητής κατά του Φράνκο.
Ακόμη κι αν μια μερίδα ενήλικων θεατών βλέπει διστακτικά τα κινούμενα σχέδια ως κάτι «παιδικό», στην περίπτωση του «Γιοσέπ», είναι αυτή ακριβώς η επιλογή που ανυψώνει μια ακόμη βιογραφική ταινία σε κάτι πολύ πιο ποιητικό, συναρπαστικό κι ενδιαφέρον.
Υποθέτουμε πως η ιστορία του Γιοσέπ Μπαρτολί, συγκίνησε τον Ορέλ, ή αλλιώς Ορελιέν Φρομάν, τον γνωστό κομίστα και σκιτσογράφο της Le Monde ακόμη περισσότερο λόγω της κοινής τους αγάπης για την ζωγραφική, όμως ακόμη κι αν δεν μπορείτε να τραβήξετε μια ίσια γραμμή, δεν μπορεί παρά να βρείτε αυτή την διαδρομή από την Ισπανία στα στρατόπεδα συγκέντρωσης της Γαλλίας, στο Μεξικό και τον πολύχρωμο κόσμο της Φρίντα Κάλο κι από εκεί στη Νέα Υόρκη, λιγότερο από συναρπαστική.
Ομως και πέρα από την επιφάνειά της, από τις στάσεις στο ταξίδι του ήρωα της, η ταινία κατορθώνει να προσθέσει μια σειρά από διακριτικές μα απόλυτα διακριτές συναισθηματικές νότες σε μια αφήγηση γεμάτη δυσκολίες, πόνο, αγωνία, αλλά κι ανθρωπιά, ελπίδα, ζωή, χιούμορ.
Τα κινούμενα σκίτσα του Ορέλ συλλαμβάνουν αυτή τη σύνθετη γκάμα με τρόπο ευρημάτικό, ρευστό αλλά πάντα όμορφο και πετυχημένο, αναβιώνοντας μέσα από τη ζωή του Γιοσέπ Μπαρτολί στιγμές της Ιστορίας που όχι μόνο οφείλουμε να θυμόμαστε, αλλά και που δυστυχώς συνδέονται με το σήμερα άμεσα κι ανησυχητικά.
Το αποτέλεσμα είναι μια ταινία βαθιά πολιτική, μια ιστορία σωματικής και ηθικής επιβίωσης και νίκης, ένα φιλμ τρυφερό και ελπιδοφόρο, σχεδόν εμπνευστικό, που μπορείς άνετα να κατανοήσεις την επιλογή του για το πρόγραμμα του φετινού (ακυρωμένου λόγω Covid-19) φεστιβάλ των Καννών.
