Eνα μεγάλο σκάφος με τουρκική σημαία κάνει τις μανούβρες του παλεύοντας να προσεγγίσει το λιμάνι της Νισύρου. Τα λόγια του Ντέιρ Κόλινς, Ιρλανδού κινηματογραφιστή, μπερδεύονται με τη βοή της άγκυρας που αγκομαχεί. Επιτέλους, το πλωτό τα κατάφερε.
Ο νεαρός ντοκιμαντερίστας μπορεί τώρα να συνεχίσει να μιλά ανενόχλητος για το σχέδιό του, το «Phoenix», αναφερόμενο στη μυθιστορηματική πορεία των μελών και του παραγωγού ενός ιρλανδικού ροκ συγκροτήματος που κανείς σχεδόν δεν ξέρει. Συνάδελφοί του και παρατηρητές σχολιάζουν τις σκέψεις και τα άγχη του. Το πυκνότατο σεναριακό υλικό είναι σίγουρα μια μεγάλη πρόκληση, σχολιάζει ο ένας. Αναφορά στο «Ψάχνοντας τον Σούγκαρμαν», κάνει μια άλλη, με το χρονικό του οποίου οι ομοιότητες είναι προφανώς πολλές. Το λιμάνι είναι τώρα ήσυχο, και το μόνο που συνοδεύει ψιθυριστά την κουβέντα είναι ο φλοίσβος των νερών που αντικρίζουν σε πρώτο πλάνο το Γυαλί.
Αναζητήστε περισσότερες πληροφορίες στο επίσημο site του ΜΙΚ. και στην επίσημη σελίδα του στο Facebook.
Η ομάδα εκπαιδευτών και συμμετεχόντων στο νεοσύστατο εργαστήριο ντοκιμαντέρ του Mfi
Από το μάθημα της Τζόσλιν Μπαρνς
Είμαστε στο Μανδράκι, σε μια σάλα του ξενώνα Ρομάντζο, στο στρογγυλό τραπέζι του εργαστηρίου σεναρίου ντοκιμαντέρ που προσέθεσε για πρώτη φορά φέτος το Μεσογειακό Ινστιτούτο Κινηματογράφου στο σταθερό του πρόγραμμα των ατελιέ μυθοπλασίας και τηλεόρασης. Οκτώ δημιουργοί με πέντε κινηματογραφικά σχέδια και τρεις παρατηρητές φιλοξενεί το νεόκοπο lab, με μέντορες τον Σουηδό Oβε Γιένσεν, παραγωγό ντοκιμαντέρ και μέλος του European Documentary Network, και τον Μάρκο Γκαστίν, σκηνοθέτη των δικών μας «Μασσαλία, Μακρινή Κόρη», «Θέμις» και, πρόσφατα, «Μέχρι τη Θάλασσα». Είναι η προτελευταία μέρα των εργασιών του ΜΙΚ στη Νίσυρο –θα συνεχιστούν, όπως κάθε χρόνο, τον Οκτώβρη στη Ρόδο- και οι ανακεφαλαιώσεις στο πρότζεκτ του καθένα, ως φαίνεται, είναι στην ημερήσια διάταξη.
«Παρακολουθώ το ΜΙΚ από την αρχή του», μας λέει ο Μάρκος Γκαστίν, ο Παριζιάνος δημιουργός που ζει και εργάζεται στην Αθήνα από το 1978. «Ημουν στην Καλαμάτα για το πρώτο ατελιέ το 1999, ως παρατηρητής. Στο δεύτερο συμμετείχα ως σεναριογράφος με πρότζεκτ, για μια ταινία που δε γύρισα ποτέ τελικά, αλλά ίσως ξαναπιάσω τώρα, 20 χρόνια μετά. Ξαναήρθα κάποια στιγμή ως σεναριογράφος για το πρότζεκτ ενός συναδέλφου, και το 2015 για ένα άλλο σχέδιο που ακόμη είναι στα σκαριά. Ξέρω τον Γιώργο Καλογερόπουλο [ιδρυτής του ΜΙΚ] 25 χρόνια, και του έλεγα πάντα να ξανοιχτεί στο ντοκιμαντέρ. Και να που με άκουσε επιτέλους!».
O Ντέιρ Κόλινς και ο Εϊκα Πάκανεν
Στιγμιότυπο από το Mfi
Ο Γιώργος Καλογερόπουλος με την Μάρτζορι Μπέντεκ
Πρώτη φορά εκπαιδευτής στο ΜΙΚ, ο σκηνοθέτης ομολογεί πως δεν ήξερε αρχικά πώς θα μπορούσε να λειτουργήσει όλο αυτό. «Γιατί το σενάριο στο ντοκιμαντέρ», λέει, «αντίθετα με τη μυθοπλασία, είναι μια διαδικασία που συνεχίζεται μέχρι τέλους, ιδίως στο μοντάζ. Είχα δουλέψει σε εργαστήρια με νεοεμφανιζόμενα παιδιά, με προϋπάρχοντα σενάρια, αλλά τώρα με ενδιέφερε αφενός να το κάνω με επαγγελματίες με δυνατά πρότζεκτ που ίσως καταλήξουν σε διεθνείς επιτυχίες, κι αφετέρου σε αυτό το περιβάλλον για δύο σχεδόν εβδομάδες, με τους ίδιους ανθρώπους κάθε μέρα, να ζεις μαζί τους και να δουλεύεις και να συζητάς για τα σχέδιά τους ακόμα και στις βόλτες σου. Κάτι σαν ομαδική θεραπεία!».
Εμαθε πολλά, παραδέχεται ακόμα ο Μάρκος Γκαστίν, από τη μοιρασιά της εκπαιδευτικής διαδικασίας με συνάδελφό του, κάτι που δεν είχε ξανακάνει. Από τη μεριά του, ο Όβε Γιένσεν, ο έτερος trainer του διδύμου, που βρέθηκε για πρώτη φορά στις εργασίες του ΜΙΚ, βρίσκει την εμπειρία «εξαιρετικά χρήσιμη και πολυτελή». «Γιατί έρχεσαι εδώ», τονίζει, «και σου δίνεται η ευκαιρία να μιλάς για αφηγήσεις και δομές και στιλ, τις πραγματικά δημιουργικές όψεις του σινεμά, για δύο εβδομάδες. Κι αυτό είναι μεγάλη πολυτέλεια».
Οσο για τους εκπαιδευόμενους κινηματογραφιστές, τους βρίσκει πρωτίστως πολύ αφοσιωμένους. «Αυτό που προσπαθούμε να πετύχουμε στην ομάδα μας είναι οι συμμετέχοντες να είναι δραστήριοι όχι μόνο με τα δικά τους σχέδια, αλλά και να συνεισφέρουν στα πρότζεκτ των άλλων, να υπάρχει ανάδραση και μάθηση μέσα απ’ αυτήν. Και το αποτέλεσμα έχουμε δει πως είναι εντυπωσιακό. Βοηθούν ο ένας τον άλλον και προτείνουν ιδέες. Και μέσα απ’ αυτή τη διαδικασία της ανταλλαγής, νομίζω πως εξελίσσεται κανείς ως κινηματογραφιστής».
Γιώργος Πυρπασόπουλος
Θα ήταν άδικο να αποκαλέσει κανείς το ΜΙΚ απλώς ένα ακόμα ευρωπαϊκό εργαστήριο σεναρίου. Κι αυτό γιατί είναι κάτι πολύ περισσότερο. Είναι μια μεγάλη οικογένεια φιλόδοξων και δραστήριων κινηματογραφιστών. Φέτος γιορτάζει τα είκοσι χρόνια του [στη Νίσυρο], κι όπως κάθε οικογένεια με παρελθόν μπορεί να επαίρεται για τους θριάμβους και τις επιτυχίες και δικαίως να καμαρώνει που δεν πτοήθηκε από ατυχίες και εμπόδια.» - Νίκος Παναγιωτόπουλος
Τζόσουα Ολστχουρν
Τούτη τη διαρκή κι επείγουσα ανάδραση τη γνωρίζουν φυσικά πολύ καλά οι παλιοί, τακτικοί θαμώνες του ΜΙΚ, όπως ο Περικλής Χούρσογλου, που επισκέπτεται κάθε χρόνο τις εργασίες για δύο λόγους. «Ο ένας, ο επίσημος, είναι γιατί συνοδεύω τα πέντε παιδιά που είναι από το τμήμα κινηματογράφου του ΑΠΘ. Υπάρχει μια συνεργασία από το 2013 του ΑΠΘ με το ΜΙΚ, πέντε φοιτητές, επιλεγμένοι συνήθως από τον Παναγιώτη Ιωσηφέλη που διδάσκει σενάριο, έρχονται σαν παρατηρητές. Απ’ αυτούς, κάποιοι ήρθαν τα επόμενα χρόνια και ως συμμετέχοντες, με κείμενα δικά τους πια. Αν και το επίπεδο του ΜΙΚ είναι λίγο πιο προχωρημένο για τα παιδιά, έχουν την ευκαιρία να ξεφύγουν λιγάκι από το κουκούλι της σχολής και να δούνε τι γίνεται στο επάγγελμα, σε ένα επίπεδο μάλιστα διεθνές», μας λέει.
Ο σκηνοθέτης του «Μάτια από Νύχτα» και του «Διαχειριστή», που ως σενάρια επίσης αναπτύχθηκαν εδώ, στη Νίσυρο, είναι υπεύθυνος και για την παρουσία του μόνιμου trainer του ατελιέ μυθοπλασίας, του τσέχικης καταγωγής Βρετανού σεναρίστα Γιαν Φλάισερ. «Στα μέσα της δεκαετίας του ’90, η ανάπτυξη για τον «Κύριο με τα Γκρι» είχε γίνει σε κάποιο άλλο εργαστήριο τότε, κι εκεί γνώρισα τον Γιαν, τον οποίο και συνέστησα αργότερα στον Γιώργο Καλογερόπουλο, τον διευθυντή του ΜΙΚ. Για τέσσερα επίσης χρόνια ήμουν βοηθός του. Τώρα τον επισκέπτομαι εδώ γιατί εδώ και κάποιο καιρό ετοιμάζουμε ένα πρότζεκτ μαζί», προσθέτει, αναφερόμενος στον δεύτερο λόγο που δίνει κάθε χρόνο το παρόν στο νησί.
«Εγώ είμαι από τη δεύτερη χρονιά στη Νίσυρο, από το 2001, εποχή που ήδη υπήρχαν αρκετά αντίστοιχα προγράμματα, που τώρα είναι λιγότερα», θυμάται ο Δημήτρης Εμμανουηλίδης, επίσης μόνιμος εκπαιδευτής του ΜΙΚ. «Είχα έρθει τότε με σενάριο, ως συμμετέχων, κι από την επόμενη χρονιά άρχισα να δουλεύω στη διοργάνωση του προγράμματος, μέχρι το 2015 που έκανα τη στροφή στο εκπαιδευτικό κομμάτι, κι έγινα trainer το 2016». Ο έμπειρος σεναρίστας και μικρομηκάς υπογραμμίζει πως εδώ «η ανάπτυξη σεναρίου γίνεται χωρίς συνταγές και χωρίς προϋπάρχουσες θεωρίες. Εξ ου και», συνεχίζει, «πρόκειται για είναι ένα από τα καλύτερα φυτώρια ανάπτυξης της ευρωπαϊκής mainstream καλλιτεχνικής ταινίας, ας την πούμε έτσι, που κυρίως βασίζεται σε πρωτοεμφανιζόμενους και δευτεροεμφανιζόμενους. Και σίγουρα ένα από τα μακροβιότερα και πιο αξιόπιστα προγράμματα ανάπτυξης σεναρίου του Media της Ευρωπαϊκής Ένωσης σήμερα».
Η Αγγελική Βέργου, από την Αγορά της Θεσσαλονίκης
Ο εκπαιδευτής Νίκος Παναγιωτόπουλος
Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος, ο παλαιότερος εκ των trainer του ΜΙΚ, με παρουσία από τη γένεση κιόλας των εργαστηρίων το 1999 στην Καλαμάτα, όχι απλά συμφωνεί, αλλά και επαυξάνει με πίστη συγκινητική. «Θα ήταν άδικο να αποκαλέσει κανείς το ΜΙΚ απλώς ένα ακόμα ευρωπαϊκό εργαστήριο σεναρίου. Κι αυτό γιατί είναι κάτι πολύ περισσότερο. Είναι μια μεγάλη οικογένεια φιλόδοξων και δραστήριων κινηματογραφιστών. Φέτος γιορτάζει τα είκοσι χρόνια του [στη Νίσυρο], κι όπως κάθε οικογένεια με παρελθόν μπορεί να επαίρεται για τους θριάμβους και τις επιτυχίες και δικαίως να καμαρώνει που δεν πτοήθηκε από ατυχίες και εμπόδια».
Την Παρασκευή 5 Ιουλίου, τελευταία μέρα, οι εργασίες ολοκληρώνονται κανονικά στον ξενώνα Ρομάντζο για τα ατελιέ του ντοκιμαντέρ και της τηλεόρασης, όμως καθώς το δημοτικό σχολείο Μανδρακίου, έδρα των εργαστηρίων της μυθοπλασίας, παραδίδεται για τις βουλευτικές εκλογές, οι εν λόγω συνεδρίες διεξάγονται αναγκαστικά σε ποικίλους χώρους εστίασης του νησιού. Αναχωρήσεις το ίδιο βράδυ και το μεσημέρι του Σαββάτου. Στις αποσκευές, πρώτα και κύρια, τα διαρκώς μετασχηματιζόμενα τούτο το 12ήμερο σενάρια.
Η πρώτη ομάδα εκπαιδευτών και συμμετεχόντων στο εργαστήριο ανάπτυξης του Mfi
Αλίκη Δανέζη - Κνούτσεν
Μεταξύ πολλών άλλων, των Θανάση Νεοφώτιστου και Γρηγόρη Σκαράκη για το «Wild Boars», των Γιώργου Τελτζίδη και Ρομάνας Λόμπατς για το «Woof», των Δημήτρη Νάκου, Αμέρισσας Μπάστα και Ιωάννας Σουλτάνη για το «Life in a Beat», της Αλίκης Δανέζη Κνούτσεν για το «Eastern Mediterranean», των Τόμας Κούντσλερ και Γλυκερίας Πατραμάνη για την stop motion animation βιογραφία «Μάρκος» (ναι, όπως Βαμβακάρης), των Γιώργου Πυρπασσόπουλου, Νίκου Απειρανθίτη και Τζόσουα Όλστουρν για το «66 Τετραγωνικά», των Όλγας Μαλέα και Μανίνας Ζουμπουλάκη για τη «Ζορμπίνα».
Η φθινοπωρινή Ρόδος θα δείξει πώς περαιτέρω μπορούν να εξελιχθούν οι ιστορίες τους, και ο χρόνος πότε αυτές θα μετουσιωθούν σε σινεμά. Oπως και να’ χει, για τον βετεράνο Νίκο Παναγιωτόπουλο ένα είναι βέβαιο: «Οι ταινίες που κάθε χρόνο παίζονται σε μεγάλα διεθνή κινηματογραφικά φεστιβάλ με τον γαλάζιο ιππόκαμπο – το logo του ΜΙΚ – στους τίτλους τέλους προοιωνίζονται το δυναμικό μέλλον της ήδη πολυμελούς αυτής οικογένειας που έχει κατακτήσει με το σπαθί της περίοπτη θέση στο κινηματογραφικό σόι».
Η δεύτερη ομάδα εκπαιδευτών και συμμετεχόντων στο εργαστήριο ανάπτυξης του Mfi
Αναζητήστε περισσότερες πληροφορίες στο επίσημο site του ΜΙΚ. και στην επίσημη σελίδα του στο Facebook.
