H 25χρονη Χαντάς Γιαρόν είναι κάτι περισσότερο από μια από τις πιο διάσημες ηθοποιούς του Ισραήλ.
Βραβευμένη στη Βενετία με το πρώτο βραβείο ερμηνείας που πήρε ποτέ στο Φεστιβάλ ισραηλινή ηθοποιός, για το «Fill the Void» της Ράμα Μπέρσταϊν, η Γιαρόν συνέδεσε το όνομά της με τη χασιδική κοινότητα των Ορθόδοξων Εβραίων υποδυόμενη μια κοπέλα που προσπαθεί να αντιδράσει στους αυστηρούς κανόνες και τις παραδόσεις της οικογένειάς της.
Τρία χρόνια μετά, η Χαντάς Γιαρόν υποδύεται ακόμη μια φορά μια Ορθόδοξη γυναίκα στο «Φελίξ & Μεϊρά» του Καναδού Μαξίμ Ζιρού, την επίσημη πρόταση του Καναδά για το Οσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας, αυτή τη φορά σε μια απόφαση ακόμη πιο δύσκολη, αφού ο έρωτάς της για έναν άντρα που δεν ανήκει στην κοινότητα θα σημάνει και το δικό της αποκλεισμό.
Η ίδια δεν είναι Ορθόδοξη και δεν θεωρεί τον εαυτό της «πρέσβειρα της χασιδικής κοινότητας». Πιστεύει πως η κάθε ταινία που κάνει μιλάει πριν από οτιδήποτε για τους ανθρώπους - και για γυναίκες που παίρνουν την κατάσταση στα χέρια τους και μέσα από λάθη και σωστές κινήσεις ακολουθούν το δρόμο της καρδιάς τους.
Πόσο συνηθισμένη είναι μια ερωτική ιστορία ανάμεσα σε μια Ορθόδοξη γυναίκα και έναν οχι Εβραίο στην πραγματική ζωή;
Θα ήθελα να πιστεύω πως όλα είναι πιθανά όταν μιλάμε για την αγάπη, αλλά η αλήθεια είναι πως αυτός ο τύπος ερωτικής σχέσης δεν είναι πολύ συνηθισμένος. Μιλάμε για δύο πολύ διακριτά και διαφορετικά συστήματα πίστης. Οπως δείχνει και η ταινία, ο έρωτας για ένα μη Εβραίο συνοδεύεται πάντα από ένα υπολογίσιμο προσωπικό κόστος.
Τι ήταν αυτό που σε γοήτευσε και σε έπεισε να συμμετάσχεις στην ταινία;
Νομίζω πως στον πυρήνα του το φιλμ μιλάει για τους ανθρώπους και τις θυσίες που πρέπει να κάνουν για να κυνηγήσουν την ευτυχία. Οταν διάβασα πρώτη φορά το σενάριο, είχα αμφιβολίες, επειδή είχα παίξει ήδη το ρόλο μιας Ορθόδοξης γυναίκας και φοβήθηκα πως θα ήταν μια από τα ίδια. Δεν ήθελα να τυποποιηθώ. Η γνώση μου για τον κόσμο των Χασιδικών προήλθε από την εμπειρία που είχα με το «Fill the Void». Ηταν πολύ δύσκολο για μένα να διαβάζω μια τελείως διαφορετική ιστορία. Ενιωθα πως το σενάριο στέκεται κριτικά απέναντι στη χασιδική κοινότητα. Αλλά στη συνέχεια συνειδητοποίησα ότι έπρεπε να σκεφτώ πιο ανοιχτά. Υπάρχουν πολλές και διαφορετικές ιστορίες. Μίλησα με ανθρώπους που είχαν παρόμοιες εμπειρίες με αυτό που ζει η Μεϊρά στην ταινία. Και ήμουν πολύ περίεργη. Η πρώτη εντύπωση που είχα διαβάζοντας το σενάριο ήταν επηρεασμένη από την προσπάθεια μου να είμαι υπερπροστατευτική. Οταν άνοιξα το μυαλό μου βρήκα την ιστορία αυτή όμορφη και εμπνευστική και ο φόβος μου για το ρόλο έγινε αυτό που με γοήτευσε και αποφάσισα να το κάνω.
Πώς θα αντιδρούσατε σε μια παρόμοια κατάσταση σαν αυτή που ζει η ηρωίδα σας στην ταινία;
Ελπίζω να είχα το κουράγιο να ακολουθήσω την καρδιά μου, ό,τι κι αν σήμαινε αυτό. Θυμάμαι πως στα γυρίσματα, σκεφτόμουν συνέχεια πόσο θαρραλέα και δυνατή είναι αυτή η γυναίκα. Δεν κάνει τα πάντα σωστά - αλλά αυτό είναι μέρος της ενηλικίωσής, να κάνεις λάθη, να αναζητάς το δρόμο σου - και ένιωσα πως θα ήθελα να ήμουν σαν αυτή μερικές φορές.
Σκηνή από το «Φελίξ & Μεϊρά»
Στη διάρκεια της ταινίας, βλέπουμε τη σύγκρουση δύο κόσμων, αλλά και τη σύγκρουση μέσα στον ίδιο άνθρωπο, τη Μεϊρά. Υπάρχει άραγε σωστός τρόπος για να αντιμετωπίσεις τα προβλήματα της καρδιάς;
Η αγάπη και τα συναισθήματα είναι κάτι τόσο προσωπικό. Ο καθένας το βιώνει διαφορετικά... οπότε δεν πιστεύω ότι υπάρχει «σωστός» τρόπος να αντιμετωπίζεις τα θέματα της καρδιάς ή κάποια φόρμουλα... Μακάρι να υπήρχε!
Πόσο αυστηροί είναι οι κανόνες σε μια τέτοια κοινότητα για μια γυναίκα που θέλει να γίνει ηθοποιός ή γενικότερα να δουλέψει στον κινηματογράφο;
Η χασιδική κοινωνία έχει τελείως διαφορετικούς κανόνες από τις κοσμικές κοινωνίες. Είναι πιο αυστηρή απέναντι σε όποιο μέλος της επιθυμεί να μην ζήσει τον παραδοσιακό τρόπο ζωής. Για τις γυναίκες τα πράγματα είναι συνήθως ακόμη πιο σκληρά. Η Ορθόδοξη κοινωνία είναι απομονωμένη: έχουν τα δικά τους μέσα ενημέρωση, τις δικές τους εφημερίδες, τα δικά τους μαγαζιά και έχουν και τη χασιδική κινηματογραφική παραγωγή, με ταινίες που γυρίζουν αποκλειστικά για την κοινότητα, διαφορετικά για τους άντρες και διαφορετικά για τις γυναίκες. Αν μια γυναίκα θέλει να γίνει ηθοποιός στον έξω κόσμο - αυτό είναι πολύ δύσκολο να το πετύχει. Δούλεψα με την Ράμα Μπέρσταϊν, μια Ορθόδοξη γυναίκα που έγραψε και σκηνοθέτησε το «Fill the Void», μια ταινία που ήταν πολύ πετυχημένη σε όλον τον κόσμο, οπότε φαντάζομαι ότι δεν είναι και εντελώς απίθανο. Αλλά σίγουρα είναι μια εξαίρεση στον κανόνα.
Σκηνή από το «Fill the Void»
Το «Φέλιξ & Μεϊρά», μαζί με το «Fill the Void» συστήνουν τη ζωή της χασιδικής κοινότητας σε θεατές που δεν έχουν την παραμικρή ιδέα για την ύπαρξή της. Νιώθεις την ευθύνη της αντιπροσώπευσης μια ολόκληρης κοινωνίας κάθε φορά που υποδύεσαι μια Ορθόδοξη γυναίκα;
Νομίζω πως πρέπει να αντιμετωπίζουμε την κάθε ταινία ξεχωριστά. Είμαι εντελώς κοσμική και δεν νιώθω ότι είμαι πρέσβειρα της χασιδικής κοινότητας. Νιώθω ευθύνη για την ιστορία και τον χαρακτήρα. Στο τέλος της ταινίας, κάθε θεατής παίρνει κάτι από αυτήν. Μίλησα με ανθρώπους που θεωρούν πως αυτή η ιστορία μιλάει εναντίον της κοινότητας και με ανθρώπους που διαφωνούν με αυτό και πιστεύουν πως είναι η ιστορία της αναζήτησης ενός ανθρώπου, μιας ψυχής και ότι δεν μιλάει απαραίτητα για τη θρησκεία. Νομίζω πως η συζήτηση που προκύπτει από αυτήν την ταινία - αλλά και το σινεμά γενικότερα - είναι το τι είναι αυτό το απίστευτο πράγμα στη μυθοπλασία, η ευκαιρία που σου δίνεται να εκτεθείς σε διαφορετικές ιστορίες όλων των ειδών και να συζητήσεις γι' αυτές. Νομίζω πως αυτή η ταινία μιλάει πρωτίστως για τους ανθρώπους. Ανθρώπους με ανάγκες, φόβους, χαρές... Και το πιο όμορφο πράγμα με το σινεμά είναι ότι μπορεί να σπάσει τις διαχωριστικές γραμμές και να μας κάνει να έρθουμε σε επαφή με ανθρώπους που πριν θα θεωρούσαμε ότι είναι πολύ διαφορετικοί από εμάς. Οι άνθρωποι είναι άνθρωποι, χωρίς να έχει σημασία ποια είναι η πίστη τους, που ή πότε έζησαν. Οι άνθρωποι είναι άνθρωποι.
Διαβάστε εδώ τη γνώμη του Flix για το «Φελίξ & Μεϊρά» του Μαξίμ Ζιρού