Οσοι γνωρίζουν το «Into the Woods», γνωρίζουν φυσικά και το δίδυμο των δημιουργών του - τον Στίβεν Σοντχάιμ φυσικά που υπογράφει τη μουσική και τον Τζέιμς Λαπάιν που έγραψε το λιμπρέτο και το σκηνοθέτησε και στο πρώτο πρώτο του ανέβασμα στο Old Globe Theatre του Σαν Ντιέγκο το 1986 αλλά και στην πρώτη του εμφάνιση στο Μπρόντγουεϊ το 1988, για την οποία τιμήθηκε με τρία βραβεία Tony.
Γνωρίζουν επίσης πως η υπόθεσή του βασίζεται στα παραμύθια των Αδερφών Γκριμ και του Σαρλ Περό, με κεντρικούς χαρακτήρες την Σταχτοπούτα, την Κοκκινοσκουφίτσα, τον Τζακ και τη Φασολιά και μια σειρά από περισσότερο ή λιγότερο γνωστούς ήρωες μιας συλλογικής παιδικής ηλικίας που ξετυλίγεται σαν ένας εντελώς νέος μύθος που διαβάζει τα αρχέτυπα αλλιώς, χωρίς φόβο και πάθος απέναντι στο σκοτάδι της ενηλικίωσης. Προφανώς, γνωρίζουν και την κινηματογραφική διασκευή του 2014, από τον Ρομπ Μάρσαλ με την Μέριλ Στριπ (υποψήφια για Οσκαρ Β' Γυναικείου Ρόλου) στον κεντρικό ρόλο της «κακιάς» μάγισσας.
Τώρα ας τα ξεχάσουν όλα, καθώς η πανελλήνια πρώτη του «Into the Woods» στην Εναλλακτική Σκηνή της Λυρικής Σκηνής από τις 8 Φεβρουαρίου 2020, ξαναδιαβάζει το... μιούζικαλ, μεταφέροντας όλη τη δράση σε μια σοφίτα, εκεί όπου μπροστά στο θεατή, τα παραμύθια ζωντανεύουν για να δοκιμάσουν την πραγματικότητα. Λίγες μέρες πριν την πρεμιέρα, ο Δημήτρης Μπογδάνος που μετέφρασε και σκηνοθετεί την παράσταση μιλάει στο Flix εναντίον του κοινωνικού καταναγκασμού της ενηλικίωσης.
(φωτογραφίες: Γιάννης Ζάχος)
Πώς θα περιγράφατε (σε κάποιον που δεν το γνωρίζει καθόλου) το «Into the Woods»;
To «Into The Woods» είναι ένα υπαρξιακό ξε-παραμύθι. Ξεγελά χρησιμοποιώντας τους πιο αρχετυπικούς ήρωες των ιστοριών που μας μεγάλωσαν και τελικά μας ενηλικιώνει απότομα με την ταχύτητα που τραβάς ένα τσιρότο.
Δουλεύοντας πάνω στο ανέβασμα του μιούζικαλ, τι ανακαλύψατε που δεν γνωρίζατε για το έργο των Σοντχάιμ και Λαπάιν;
Τολμώ να πω ότι ακόμα και σήμερα που πλησιάζουμε στην πρεμιέρα ακόμα ανακαλύπτουμε. Το έργο αυτό αναβλύζει νοήματα και αναγνώσεις. Είναι ένας υπαρξιακός κορμός πολιτικών ερωτημάτων που ξυλοκοπείται ανελέητα: Γιατί εξακολουθούμε να μη νιώθουμε ευτυχείς μόλις πιάσουμε το άπιαστο; Είναι δικές μας οι επιθυμίες που κυνηγάμε; Για πόσο ακόμη θα παραμυθιαζόμαστε; Παράλληλα οι αναλυτές εντοπίζουν καμουφλαρισμένα κοινωνικά ζητήματα όπως το προσφυγικό, το AIDS και η οικολογική καταστροφή.
Ποια είναι η κεντρική ιδέα της παράστασης που ανεβαίνει πρώτη φορά στην Ελλάδα;
Η παράσταση υπηρετεί πιστά το απολύτως διαχρονικό έργο του Σοντχάιμ χωρίς επεμβάσεις. Παραστασιακά όμως προτείνεται νέο λεξιλόγιο ανεβάσματος ενός κλασικού Βroadway μιούζικαλ που αποποιείται τη φανφάρα και δεν έχει το άγχος του εντυπωσιασμού.
Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζει κανείς όταν αναλαμβάνει να σκηνοθετήσει ένα μιούζικαλ;
Η γραφή του Sondheim είναι απίστευτα γοητευτική όμως ταυτόχρονα απολύτως δαιδαλώδης. Γι' αυτό και η δυσκολία των μιούζικαλ του, εξισώνεται με αυτήν μιας όπερας. Συνεπώς η εκμάθηση και εκτέλεση του λιμπρέτου είναι εξαιρετικά απαιτητική. Αν προσθέσουμε τους πολυδιάστατους χαρακτήρες, τον μεγάλο αριθμό σκηνών και την αποκρυπτογράφηση όλων των νοημάτων καταλαβαίνει κανείς τη συνθετότητα αυτού του εγχειρήματος. Σε αυτά αξίζει να συνυπολογίσουμε και την πρόκληση της θεατρικής συνθήκης που έχουμε θέσει - μία σοφίτα στην οποία όλα ζωντανεύουν χειροποίητα με το βεστιάριο της «γιαγιάς».
Από την Μπερναντέτ Πίτερς του πρώτου ανεβάσματος μέχρι τη Μέριλ Στριπ της μεγάλης οθόνης, με τι αναμετρηθήκατε για να συνθέσετε τη μάγισσα - κεντρική ηρωίδα του μιούζικαλ - μαζί με τη Νάντια Κοντογεώργη;
Η Μάγισσά μας βασίστηκε σε ένα νέο «βιογραφικό». Προσπαθήσαμε να κρατήσουμε τις εμβληματικές ερμηνείες ως σημείο έμπνευσης αλλά η Νάντια Κοντογεώργη αντίκρυσε τον εξαιρετικά σύνθετο αυτό ρόλο με νέα ματιά, απόλυτη γενναιοδωρία και ενώ μείναμε πιστοί σε όσα ορίζει ο Σοντχάιμ, χτίσαμε νομίζω μία νέα φιγούρα που έχει περισσότερο χιούμορ και πιο εμφανή την ανθρώπινη μεριά της, στη δεύτερη πράξη.
Με ποιες αναφορές στήθηκε η παράσταση στην Ενναλλακτική Σκηνή; Μελετήσατε παλαιότερες παραστάσεις του μιούζικαλ ή την ταινία του Ρομπ Μάρσαλ;
Προφανώς μελετήσαμε όλες τις πρότερες δραματοποιήσεις της ιστορίας ωστόσο οι αναφορές μας, παρέα με την δημιουργική ομάδα (τη Λίνα Πηγαδιώτη στα σκηνικά και τα κοστούμια, τον Σάκη Μπιρμπίλη στον σχεδιασμό των φωτισμών και τον Κωνσταντίνο Κουνέλλα στην κινησιολογία), προσπαθήσαμε να ξεφύγουν εκτός αυτών. Το λεξιλόγιό μας χρησιμοποιεί σκελετούς κατασκευών, «φόδρες» ρούχων και φυσική ξυλεία και τελικά όλα θα ζωντανέψουν μέσα σε μια σοφίτα.
Κι αν καταφέρουμε να έχουμε ως ενήλικες μέσα μας ένα παιδί; Μήπως αυτή είναι η απόλυτη ισορροπία; Και ποιος ορίζει πότε έρχεται η ωρίμανση; Ποιος έθεσε τα 18 ως όριο για κάποιον να νιώθει παιδί; Και όπου παιδί εννοούμε ειλικρινής, αυθόρμητος, αγνός, ενθουσιώδης.»
Ποια ανάγκη μας οδηγεί συνεχώς να διαβάζουμε τα γνωστά «παραμύθια» αλλιώς;
Τα παραμύθια έχουν πάντα μια ελπιδοφόρα χροιά. Οταν λοιπόν προσγειώνονται καταφέρνουν να συμφιλιώσουν τις ανασφάλειες μας με την πλευρά μας που αποζητά την ενηλικίωση και τον συγχρονισμό με το εδώ και το τώρα.
Σαν σκηνοθέτης ενδιαφέρεστε πολύ για τους μύθους (Ορφέας και Ευρυδίκη) και τα «ενήλικα» παραμύθια (Ο Μικρός Πρίγκιπας). Πως συναντούν οι μύθοι και τα παραμύθια την πραγματική ζωή;
Οι πετυχημένοι μύθοι είναι πάντα αφοπλιστικά πραγματικοί. Πανανθρώπινοι και ακλόνητοι από τον χωροχρόνο μεταδίδουν όσα δεν μπορεί να διδάξει η καθημερινότητα. Η υπερβατικότητά τους στέκεται εκεί μονάχα για να αποτελούν ένα διακριτό παράδειγμα.
Είναι τα παραμύθια ένας τρόπος να μείνουμε για πάντα παιδιά ή ένας, ο μοναδικός, δρόμος για την ενηλικίωση;
Κι αν καταφέρουμε να έχουμε ως ενήλικες μέσα μας ένα παιδί; Μήπως αυτή είναι η απόλυτη ισορροπία; Και ποιος ορίζει πότε έρχεται η ωρίμανση; Ποιος έθεσε τα 18 ως όριο για κάποιον να νιώθει παιδί; Και όπου παιδί εννοούμε ειλικρινής, αυθόρμητος, αγνός, ενθουσιώδης.
Ποιο είναι το αγαπημένο σας παραμύθι και γιατί;
Μ’ αρέσουν οι γλυκόπικρες ιστορίες αυτές που έχουν συγκίνηση, χιούμορ, και τελικά αλήθεια. Γιατί έτσι ακριβώς είναι η ζωή. Και αυτή την περίοδο φυσικά το «Ιnto the Woods» είναι το αγαπημένο μου ξε-παραμύθι! Πώς θα μπορούσε να μην είναι άλλωστε;
Into the Woods | Μιούζικαλ | Πρώτη πανελλήνια παρουσίαση | Σε μουσική και στίχους του Στήβεν Σόντχαϊμ και κείμενο του Τζέιμς Λαπάιν | Πρώτη σκηνοθεσία στο Μπρόντγουεϊ από τον Τζέιμς Λαπάιν | Ενορχήστρωση από τον Τζόναθαν Τιούνικ | Εναλλακτική Σκηνή Εθνικής Λυρικής Σκηνής Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος 8, 9, 12, 13, 14, 15, 16 Φεβρουαρίου 2020 13, 14, 15, 16, 17 Μαΐου 2020 | Ώρα έναρξης: 20.30 (Κυριακές: 19.00) | Μουσική διεύθυνση, μουσική διδασκαλία: Στάθης Σούλης | Σκηνοθεσία, μετάφραση: Δημήτρης Μπογδάνος | Απόδοση στίχων: Τζούλια Διαμαντοπούλου | Σκηνικά, κοστούμια: Λίνα Πηγαδιώτη | Κινησιολογία: Κωνσταντίνος Κουνέλλας | Φωτισμοί: Σάκης Μπιρμπίλης | Ερμηνεύουν: Νάντια Κοντογεώργη, Χαρά Κεφαλά, Αποστόλης Ψυχράμης, Μαρία Γράμψα, Δάφνη Δαυίδ, Λευτέρης Καλπακτσίδης, Ιωάννης Κοντέλλης, Θάνος Λέκκας, Δανάη Μουτσοπούλου, Δημήτρης Μπογδάνος, Όλγα Παπακωνσταντίνου, Λυδία Τζανουδάκη | Πιάνο: Στάθης Σούλης | Κρουστά: Θοδωρής Βαζάκας, Κώστας Σερεμέτης | Τιμές εισιτηρίων: 15€, 20€ Φοιτητικό, παιδικό: 10€ | Προπώληση: Ταμεία Εθνικής Λυρικής Σκηνής Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος Ωράριο: Καθημερινά 09.00-21.00 Τηλ.: 213 088 5700 Ομαδικές πωλήσεις: 213 088 5742 www.nationalopera.gr | Καταστήματα PUBLIC https://tickets.public.gr | Εκδοτήρια Ticket Services Πανεπιστημίου 39, εντός Στοάς Πεσμαζόγλου www.ticketservices.gr
