Είναι τόσο δύσκολο να περιγράψεις την αίσθηση του κινηματογραφικού ντεμπούτου του Γιούχο Κουοσμάνεν, αν δεν έχεις έρθει αντιμέτωπος με τις αντιφάσεις που, όπως υποστηρίζει ο ίδιος στο Flix, υπήρξαν και οι κινητήρες για να ξεκινήσει η μεγάλη περιπέτεια της ταινίας.
Ασπρόμαυρο, αλλά πιο καλοκαιρινό από την πιο έγχρωμη ταινία, μελαγχολικό αλλά με έναν τρόπο που θες να βγάλεις τα ρούχα σου και να βουτήξεις ελεύθερος στις λίμνες της Φινλανδίας μαζί με τους ήρωες της ταινίας, μια ταινία για την ήττα, τη νίκη, την επιτυχία και την αποτυχία σαν να βλέπεις ένα εφηβικό ρομάντζο, ένα κινηματογραφικό υβρίδιο που πιο κοντά στην κομεντί αναζητά τα όρια ανάμεσα στο πως θα έμοιαζε μια ταινία για έναν μποξέρ αν κανείς - και κυρίως ο ίδιος ο μποξέρ - δεν ενδιαφερόταν ακριβώς για το μποξ...
Το Flix συνάντησε τον Γιούχο Κουοσμάνεν μετά την πρώτη προβολή της «Πιο Ευτυχισμένης Μέρας στη Ζωή του Ολλι Μάκι» στο 69ο Φεστιβάλ Καννών. Λίγες μέρες αργότερα αυτή η μικρή, ασπρόμαυρη ταινία, που όποιος την είχε δει ήξερε πως ήταν μια από τις καλύτερες του φεστιβάλ και μαζί της χρονιάς, θα κέρδιζε το πρώτο βραβείο στο τμήμα «Ενα Κάποιο Βλέμμα» πριν ξεκινήσει το μεγάλο ταξίδι της στον κόσμο και γίνει η επίσημη υποβολή της Φινλανδίας για τα Οσκαρ.
Το μποξ δεν ήταν σίγουρα ο λόγος για τον οποίο έκανα την ταινία. Ούτε ότι ήταν μια ιστορία εποχής. Σχεδόν, ούτε το γεγονός ότι γεννήθηκα στο ίδιο μέρος της Φινλανδίας με τον Ολλι Μάκι. Πιο πολύ με ενδιέφερε η αντίθεση ανάμεσα στο πόσο μικρός ήταν αυτός ο άνθρωπος και το πόσο μεγάλες προσδοκίες χτίστηκαν γύρω του - πράγμα που ο ίδιος δεν ήθελε. Βρήκα την ιστορία αστεία, όπως είναι πάντα οι αντιθέσεις. Ενδιαφέρουσα, αλλά και πολύ προσωπική για μένα.
Ο Ολλι Μάκι είναι κάτι σαν τοπικός ήρωας στην πόλη όπου μεγάλωσα. Είναι η περιοχή με το όνομα Κόκολα. Εκεί ο κόσμος τον γνωρίζει. Και σίγουρα τον θυμούνται οι γονείς μου, η γενιά των γονιών μου. Στις πιο νέες ηλικίες είναι άγνωστος. Αλλά έτσι κι αλλιώς δεν ήθελα να κάνω μια βιογραφία, πιο πολύ ήθελα να σκιαγραφήσω το πορτρέτο ενός ανθρώπου που έζησε μια τρελή στιγμή η οποία τον οδήγησε σε μονοπάτια που όχι μόνο δεν θα είχε σκεφτεί ποτέ μόνος του, αλλά και που τελικά αρνήθηκε να διασχίσει.
Η αρχική πρόθεση ήταν η ταινία να είναι έγχρωμη. Κάνοντας όμως τεστ πριν ξεκινήσουμε το γύρισμα, σε μια από τις λήψεις δοκιμάζαμε με τον διευθυντή φωτογραφίας μου διάφορες τεχνικές αποχρωματισμού. Οταν η εικόνα έγινε ασπρόμαυρη, ήταν τόσο όμορφη. Και αποφασίσαμε να το γυρίσουμε όλο ασπρόμαυρο. Κάποια κομμάτια γυρίστηκαν με φιλμ 16mm από στοκ της Kodak.
Αν είσαι καλός μποξέρ, ο κόσμος πιστεύει ότι ο σκοπός σου είναι να είσαι ο καλύτερος και πολλές φορές δεν είναι αυτό το ζητούμενο. Μερικές φορές ο κόσμος γύρω σου ενδιαφέρεται πιο πολύ για την επιτυχία σου παρά εσύ ο ίδιος. Αυτό ήταν κάτι που με έκανε να ταυτιστώ με τον Ολλι.
Δεν είναι μια ταινία για το μποξ. Είδα πολλές ταινίες με μποξ. Ηθελα να δω πως χειρίζονται το θέμα των αγώνων. Αν ενδιαφέρονταν για κάτι άλλο εκτός απ' όσα συνέβαιναν στο ρινγκ. Σαν έμπνευση είδα περισσότερο ταινίες από την ανατολική Ευρώπη των 50s και των 60s, γαλλικές ταινίες. Επίσης είδαμε ντοκιμαντέρ γιατί ήθελα να υπάρχει αυτή η αίσθηση πως αυτά που βλέπουμε μπορεί να είναι και ένα ατόφιο κομμάτι πραγματικότητας. Ηθελα πολύ να παίξω με τα όρια μιας ταινίας εποχής, να την κάνω να μοιάζει σαν να συμβαίνει σήμερα ή σε οποιοδήποτε χρόνο.
Ηταν ο ίδιος που είπε πως εκείνη η μέρα ήταν η πιο ευτυχισμένη στη ζωή του. Και το βρήκα παράξενο γιατί πολλοί θα πίστευαν πως εκείνη η μέρα ήταν η χειρότερη της ζωής του. Μια πολύ ντροπιαστική ήττα σε ένα μεγάλο, γεμάτο από κόσμο στάδιο. Ενας πολυδιαφημισμένος αγώνας, η πρώτη φορά που τόσος κόσμος ενδιαφέρθηκε για τον ίδιο και για το ίδιο το μποξ ως άθλημα στη Φινλανδία. Εκαναν μάλιστα και ένα ντοκιμαντέρ για τον Ολλι Μάκι, ότι θα γινόταν ο επόμενος ήρωας των σπορ. Ολα κατέρρευσαν αλλά αυτός πίστεψε πως ήταν όντως το καλύτερο πράγμα που του συνέβη ποτέ.
Με έναν τρόπο η ταινία είναι η ιστορία νίκης ενός loser. Ή και το αντίθετο. H νίκη του Ολλι Μάκι είναι ότι καταφέρνει να ξεφύγει από αυτό που περιμένουν οι άλλοι γι' αυτόν. Και επιλέγει να ζήσει τη δική του ζωή. Με τον τρόπο που θέλει. Στο τέλος είναι ελεύθερος. Στην αρχή ο Ολλι Μάκι μοιάζει με ένα παιδί που εξαρτάται από τους άλλους και παρασύρεται από τη γνώμη τους. Στο τέλος έχει πια ενηλικιωθεί και μπορεί να ζήσει πραγματικά την πιο ευτυχισμένη μέρα στη ζωή του.
