Σε μια τολμηρή σύγκριση, η τριλογία του «Πώς να Εκπαιδεύσετε το Δράκο Σας» φέρνει στο νου εκείνη του «Toy Story». Οχι τόσο στη θεματική που εδώ μοιάζει αντεστραμμένη, αφού ουσιαστικά βλέπουμε την ιστορία μέσα από τα μάτια του παιδιού που μεγαλώνει και όχι των «παιχνιδιών» του που εδώ είναι οι δράκοι, αλλά στο επίπεδο μιας σκληρής ενηλικίωσης που έρχεται αναπόφευκτα και άγρια όταν αντιλαμβάνεσαι για πρώτη φορά τις ανάγκες των άλλων.
Από την πρώτη ταινία μέχρι το σπαρακτικό φινάλε της τρίτης ταινίας, το «Πως να Εκπαιδεύσετε τον Δράκο σας» ήταν όλο μαζί μια απίθανη περιπέτεια και ένας ακόμη πιο απίθανος οδηγός επιβίωσης, μια μακράν από παιδική αλληγορία για το «πώς να εκπαιδεύσετε την ενηλικίωσή σας», μια θαρραλέα στιγμή του σύγχρονου animation που μπορεί να μην έφτασε ποτέ εκεί (βαθιά) που έφτασε το «Toy Story», αλλά πέταξε πιο ψηλά από εκεί που θα αρκούσε σε ένα παιδί.
Στην πραγματικότητα, η τριλογία που επένδυσε στη μανία ανήλικων και ενήλικων με τους δράκους (πριν ακόμη το συλλογικό συνειδητό δει έστω και ένα καρέ του «Game of Thrones») είναι σημαντικότερη σαν ύπαρξη από τις ίδιες τις ταινίες της – που επίσης ίπτανται πάνω από το μέσο όρο του σύγχρονου animation, ακόμη κι όταν υποκύπτουν χωρίς ενοχή στο υπερβολικό adventure και σε μια στα όρια του παλιομοδίτικου και του meta παιδικότητα.
Δεν μπορείς να ξεπεράσεις εύκολα την παράλληλη «αναπηρία» του Ψάρη με τον Φαφούτη – όσο παιδική κι αν είναι οποιαδήποτε πρόταση περιλαμβάνει αυτά τα ονόματα μέσα της. Το προσθετικό πόδι του Ψάρη και η ελαττωματική ουρά του Φαφούτη παραμένουν δυο από τα σημαντικότερα σύμβολα του σύγχρονου κινηματογραφικού γίγνεσθαι. Αλλωστε είναι οι δυο τους που σε ενδιαφέρουν κι εδώ στην τρίτη και τελική ιστορία, όπου η ενηλικίωση είναι πλέον απειλή και ο αποχωρισμός μοιάζει με μεγαλύτερη ανάγκη κι από την αγάπη.
Αγνοήστε την υπόθεση που θέλει τον Ψάρη να βρίσκει την οριστική λύση για την επιβίωση της φυλής του και των δράκων στην αναζήτηση μιας μυστικής χώρας όπου οι δράκοι ζουν προστατευμένοι από τους εχθρούς τους. Αγνοήστε κι αυτούς τους εχθρούς που εδώ στη μορφή του Γκρίμελ θα κυνηγούν για πάντα τους δράκους επειδή ο μόνος τρόπος για να νιώσουν οικεία με το «διαφορετικό» είναι να το εξοντώσουν. Αγνοήστε και μια λίγο αναχρονιστική λογική ανάμεσα στις παραδόσεις και την ακύρωσή τους που ίσως θα ήθελαν μια ακόμη πιο μαχητική γραφή στα χρόνια των 2020s. Αγονήστε ακόμη και τη φαντασμαγορική ενορχήστρωση των σκηνών δράσης (στη θέση του συμβούλου φωτογραφίας προδίδει στιλ ο Ρότζερ Ντίκινς). Αγνοήστε και το γεγονός πως δεν θα δείτε την ταινία στην αυθεντική αγγλική της γλώσσα, αφού θα προβληθεί μόνο μεταγλωττισμένη στα ελληνικά, εξαιρετικά μεν αλλά πάντα με ένα ποσοστό απώλειας σε αυθεντικότητα.
Πραγματικά, το μόνο που έχει σημασία είναι οι σκηνές που ο Ψάρης βλέπει τον Φαφούτη – τον δράκο που έσωσε, εμπιστεύθηκε, αγάπησε και έκανε σύμβολο της συμβίωσης των ανθρώπων με τους υπόλοιπους δράκους – να ερωτεύεται για πρώτη φορά. «Πατέρας» άθελά του, θα δει το παιδί του να μεγαλώνει και θα ανησυχήσει, θα τρομάξει, θα συγκινηθεί, θα νιώσει περήφανος, θα αντιληφθεί πως ο «διαφορετικός» φίλος του οφείλει να είναι «διαφορετικός» γιατί αυτός είναι ο μόνος τρόπος να διατηρήσει την ταυτότητά του. Και σε μια σκληρή στιγμή συνειδητοποίησης, ενηλικίωσης (πείτε το όπως θέλετε) θα αντιληφθεί πως τα παιχνίδια τέλειωσαν και η ζωή έχει ανάγκες, απαιτήσεις, θανάσιμους κινδύνους και πως ο μόνος τρόπος για να προστατεύσει το πλάσμα που αγαπάει πιο πολύ σε αυτόν τον κόσμο είναι να το αφήσει ελεύθερο.
Από εκείνο το αβάσταχτο αντίο στον «E.T.» μέχρι κάθε σπαραξικάρδιο αποχωρισμό παιδιού με «διαφορετικό» φίλο έζησε κανείς στην ανήλική ή ενήλικη ζωή του, το φινάλε του «Πώς να Εκπαιδεύσετε το Δράκο Σας 3» έρχεται για να κερδίσει μια πανάξια θέση ανάμεσα στα «κλασικά». Το τελευταίο 20λεπτό του έρχεται να ισοπεδώσει μια κατά τα άλλα συμβατική ιστορία και να κλείσει οριστικά ένα μεγάλο κεφάλαιο. Αυτό ενός παιδιού που περνάει στην άλλη πλευρά και γίνεται ο μεγάλος. Αυτό όπου η παιδική ηλικία δίνει τη θέση της στην ευθύνη.
Δεν υπάρχει πιο ισχυρή μετάβαση στην ενηλικίωση από την απώλεια, ειδικά όταν αυτή την έχεις επιλέξει ο ίδιος. Αυτό κι αν είναι ένα πολύτιμο μάθημα για το «πώς να εκπαιδεύσεις τους δράκους σου».
