Φεστιβάλ / Βραβεία

Βενετία 2014: Φατίχ Ακίν - «I’m an auteur, man…»

στα 10

Μετά την προβολή του πολυαναμενόμενου «The Cut», ο Φατίχ Ακίν έδωσε συνέντευξη Τύπου. Οπου, ωστόσο, μίλησε λιγότερο για πολιτική και περισσότερο… για την κουλτούρα του hip-hop.

Βενετία 2014: Φατίχ Ακίν - «I’m an auteur, man…»

Αρχικά την παράσταση στη συνέντευξη Τύπου του «The Cut» κλέβει όχι ο Φατίχ Ακίν, ούτε καν ο γοητευτικότατος Ταχάρ Ραχίμ, πρωταγωνιστής της ταινίας, αλλά ένας άλλος κύριος, που μπαίνει πρώτος στην αίθουσα, υποβοηθούμενος από τον Ακίν. Είναι μικροσκοπικός, ακόμα περισσότερο λόγω της κύρτωσης των χρόνων, αλλά μπριόζος, αλέγκρος και πειράζει και τα κορίτσια. Είναι ο Μαρντίκ Μάρτιν, ο σεναριογράφος – θρύλος ταινιών σαν το «Mean Streets» και το «Οργισμένο Είδωλο», συν-σεναριογράφος τώρα του «The Cut». Τώρα πια διδάσκει στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καρολίνας, έχει να δουλέψει στο σινεμά από το 1980, αλλά δέχτηκε με ενθουσιασμό, μάς λέει, την πρόταση του Φατίχ, γιατί «δεν μπόρεσε να του αντισταθεί».

Διαβάστε εδώ τη γνώμη του Flix για το «The Cut» του Φατίχ Ακίν.

Παρά τις έντιμες προσπάθειες του Φατίχ Ακίν να μη μονοπωλεί τη συζήτηση, οι μόνοι άλλοι που παίρνουν το μικρόφωνο είναι ο Μάρτιν και ο ηθοποιός Σιμόν Αμπκαριάν, που κρατά μεν δεύτερο ρόλο στην ταινία, είναι όμως Αρμένιος κι έτσι πιο στενά εμπλεκόμενος με το θέμα της – από τον Ταχάρ Ραχίμ σιωπή. Και παρότι η κουβέντα θα μπορούσε να γίνει πολιτική, δεδομένου το ότι η ταινία καταπιάνεται, ως μελόδραμα, με τη σφαγή των Αρμενίων το 1915, παρά κάτι εκατό χρόνια πριν, ή να στραφεί στις σημερινές θρησκευτικές συγκρούσεις, ο Φατίχ Ακίν, συνειδητά ή αυθόρμητα, την κρατά σε τόνους κινηματογραφικούς και ποπ. Διαβάστε παρακάτω τα highlights.

**Διαβάστε εδώ τη γνώμη του Flix για το «The Cut» του Φατίχ Ακίν.

Διαβάζετε καθημερινά τα πάντα για το 71ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας, στο ειδικό τμήμα του Flix που ανανεώνεται διαρκώς

fatih akin 02 607

Για τις [απειλές που δέχτηκε ο Ακίν τον Αύγουστο από Τούρκους εθνικιστές

Τι να πω, όλοι έχουμε προβλήματα. Η κάθε ταινία είναι ένα έργο τέχνης και για την τέχνη αξίζει να πεθάνεις. Είχα 7-8 χρόνια να προετοιμαστώ για την αντίδραση σ’ αυτήν την ταινία, δε με εξέπληξε, νομίζω όμως ότι δεν πρέπει να το πάρεις τρομερά σοβαρά κάτι τέτοιο, κάποιος έκανε ένα tweet, ή έστειλε ένα email, μην το κάνουμε και θέμα.

Για το σενάριο

Μαρντίκ Μάρτιν Το σενάριο αυτής της ταινίας είναι μια πραγματική ιστορία από την αληθινή ζωή, ίσως όχι ενός ατόμου. Σ’ ένα σενάριο παίρνεις την πραγματικότητα από πολλούς ανθρώπους και τη συμπυκνώνεις στο πορτρέτο ενός ατόμου. Αυτό είναι που λέμε δημιουργική συνένωση (creative union). Οταν γράφω ένα σενάριο, δε σκέφτομαι το κοινό, αλλά τον τρόπο αφήγησης, όπως γίνεται εδώ και χιλιάδες χρόνια. Ο άντρας λέει στη γυναίκα του πώς σκότωσε την αντιλόπη. Αυτό κάνω κι εγώ με τον Φατχί που μεταφράζει τις ιδέες μας σε ταινίες. Μια ιστορία είναι αυτό που είναι και μετράς αν σε 100 χρόνια ο κόσμος θα την πιστεύει ακόμα.

Φατίχ Ακίν Εκανα κάποια έρευνα και έκανα και το ταξίδι του ήρωα, από την Ανατολία, στην Κούβα και στην Αμερική. Γνωρίσαμε πολλούς ανθρώπους που μας βοήθησαν συμβουλευτικά, ιστορικούς, ή ανθρώπους που είχαν βιώματα από εκείνη την εποχή, οικογενειακά για παράδειγμα. Ρώτησα, πού θα έκρυβαν στη διάρκεια της σφαγής έναν Αρμένη; Κι ένας μου είπε, πολλοί κρύβονταν σε ένα φούρνο. Δε μου άρεσε ο φούρνος γιατί έχει ψωμί ολόγυρα, ο ήρωας δε θα αναγκαστεί να πεινάσει κι έτσι επέλεξα ένα σαπωνοποιείο, γιατί βολεύει δραματουργικά. Ο χώρος της ταινίας είναι πραγματικός, είναι ένα σαπωνοποιείο που βρήκαμε στο Χαλέπι, στην τωρινή Συρία, που τότε ήταν μέρος της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Τουλάχιστον, τότε υπήρχε ακόμη, όταν κάναμε το γύρισμα. Τώρα δεν είμαι σίγουρος. Είχε για μένα και μια αισθητική σημασία η επιλογή, ότι χρειάζεται να φτιάχνεις σαπούνι, να παραμένεις καθαρός για να επιβιώσεις.

Για τον παραλληλισμό της γενοκτονίας των Αρμενίων μ’ εκείνης των Ινδιάνων στην ταινία

Ακολούθησα την τακτική του λαθρεμπορίου. Ηθελα να μοιραστώ κάποιες ιδέες με το κοινό στην Τουρκία, να δημιουργήσω συμπάθεια για τον ήρωα, για την ιστορία του, αλλά να φτάσω και στο κοινό που μπλοκάρει οτιδήποτε έχει να κάνει με την αρμενική εθνικότητα, ήθελα να σβήσω το όριο της ταυτότητας. Το ένα τρικ ήταν να πάρω τη γενοκτονία των Ινδιάνων και να προτείνω αυτήν την ιδέα. Προσπαθώ να κρατώ τους κανόνες του κινηματογραφικού είδους με το οποίο δουλεύω κάθε φορά, γιατί θέλω τις ταινίες μου να τις βλέπει ο κόσμος, αλλά είμαι ένας auteur, δεν μπορώ να το αλλάξω αυτό και θέλησα να συνδέσω μια ιστορία κατατρεγμού με ένα ανθρώπινο ταξίδι σε μια ταινία. I’m an auteur, man. Ο Μάρντι μου έλεγε, συχνά, βάζεις πολύ κρέας στην ψησταριά. Αλλά πάντα θέλω να καταπιάνομαι με πολλά ταυτόχρονα.

fatih akin 03 607

Για το πώς θ’ αντιμετωπίσουν οι Αρμένιοι την ταινία

Σιμόν Αμπκαριάν Υπάρχουν ελάχιστες ταινίες για την αρμενική γενοκτονία. Η ταινία του Φατίχ είναι η ταινία που περίμεναν οι Αρμένιοι εδώ και χρόνια, που έλεγαν, πότε επιτέλους θα μιλήσει κάποιος γι’ αυτό στο σινεμά; Πήρε καιρό. Πήρε καιρό και για τους ίδιους τους Αρμένιους: η πρώτη γενιά μετά τη σφαγή αγωνίστηκε για να επιβιώσει, η δεύτερη για να ζήσει, η τρίτη τώρα αγωνίζεται για να διεκδικήσει την αναγνώριση της γενοκτονίας. Η τουρκική κυβέρνηση πάντα γνωρίζει τι λέγεται στο σινεμά για την Αρμενία και το τουρκικό λόμπι το εμποδίζει, όποτε μπορεί. Εξάλλου (γελώντας), δεν είναι γκλάμορους να κάνεις ταινία στα βάθη της Ανατολίας με ήρωες με τουρμπάνια και μουστάκια.

Για τη θρησκεία και την απώλεια της πίστης

Φατίχ Ακίν Μου αρέσει η ιδέα να κάνεις ένα ταξίδι όχι μόνο στα τοπία, αλλά και στην ψυχή του ήρωα. Εχεις κάποιον βαθειά πιστό και εξαιτίας μιας τραγωδίας στη ζωή του, χάνει την πίστη του, he’s losing his religion, σαν το τραγούδι των REM! Αλλά με την ελπίδα αποκτά ξανά κάποια πνευματικότητα, μακριά από το δόγμα μιας θρησκείας κι αυτό είναι ακόμα πιο σημαντικό. Αυτό ήταν και το δικό μου ταξίδι στη θρησκεία.

Για την επιλογή οι ήρωες αντί για αρμένικα να μιλούν αγγλικά

Φατίχ Ακίν Αυτό προέρχεται από το hip-hop, είναι η κουλτούρα μου. Δεν επέλεξα τ’ αγγλικά για λόγους μάρκετινγκ. Είμαι καλλιτέχνης, θέλω να ελέγχω τι σκηνοθετώ, το διάλογο των ηθοποιών. Δε μιλάω αρμένικα, αλλά αγγλικά μιλάω, ο Μπερτολούτσι έκανε τον «Τελευταίο Αυτοκράτορα» στ’ αγγλικά, στον «Πιανίστα» του Πολάνσκι οι Πολωνοί μιλούν επίσης αγγλικά και οι Γερμανοί γερμανικά, δεν εφηύρα αυτόν τον κανόνα. Το σημαντικό είναι, όταν είμαι στο πουθενά και σκηνοθετώ κι ο ηθοποιός δίνει μια απίθανη ερμηνεία, να μπορώ να την καταλάβω και να την κρατήσω, δε θέλω να έρθει ένας δάσκαλος γλώσσας και να πει ναι, ωραία, αλλά η προφορά δεν ήταν καλή. Επίσης, αν μιλούσαν αρμένικα, σε ποια διάλεκτο θα το έκαναν; Θα ήταν πολύ μπερδευτικό. Και θα μπορούσε να παίξει μόνο μια μικρή ομάδα ηθοποιών, ενώ εγώ, για παράδειγμα, ήθελα να παίξει ο Ταχάρ. Δε με νοιάζει αν είναι αλγερινός από τη Γαλλία, τον είδα στον «Προφήτη» και είπα, he’s my man!

Διαβάστε εδώ τη γνώμη του Flix για το «The Cut» του Φατίχ Ακίν.

Διαβάζετε καθημερινά τα πάντα για το 71ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας, στο ειδικό τμήμα του Flix που ανανεώνεται διαρκώς