Ο Αχμέντ είναι «περίπτωση Δουβλίνου», ένας από τους πρόσφυγες που εμπίπτουν στον Κανονισμό του Δουβλίνου, όπως αυτός ψηφίστηκε το 1990 κι εφαρμόστηκε από το '97, τόσο δυσλειτουργικά όσο και τώρα. Τι ορίζει ο κανονισμός του Δουβλίνου; Οτι ένας πρόσφυγας οφείλει να ζητήσει άσυλο μόνο από τη χώρα όπου πρωτοεισήλθε, εκεί όπου τού πήραν για πρώτη φορά δακτυλικά αποτυπώματα για να καταχωρηθεί στην ευρωπαϊκή βάση δεδομένων Eurodac. Ο Αχμέντ έφυγε από τη Σομαλία, επιβίωσε του ταξιδιού στη θάλασσα, πέρασε από τη Λαμπεντούζα στην Ιταλία και καταγράφηκε - παρότι προσπάθησε να διαγράψει τα δακτυλικά αποτυπώματά του καίγοντας τα χέρια του στο μάτι της κουζίνας. Η Ιταλία αρνήθηκε να του δώσει άσυλο, το ίδιο κι η Φινλανδία και, τώρα, ο Αχμέντ, βρίσκεται στη Σουηδία, χωρίς χαρτιά κι εγκλωβισμένος, μη θέλοντας να γυρίσει πίσω και μη μπορώντας να προχωρήσει μπροστά.
Διαβάστε ακόμη: 18ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Δύο Λαμπεντούζα, ένας κόσμος στη θάλασσα
Σκηνοθετημένη από τους Ανα Πέρσον, Νταβίντ Αρονόβιτς, Σαρμάρκ Μπινγιουσούφ και τον ίδιο τον Αχμέντ Αμπντουλαχί, η ταινία δείχνει από την αρχή τον πολυπρισματικό χαρακτήρα της. Ο Αχμέντ πρωταγωνιστεί σε μια ταινία μυθοπλασίας - όπου υποδύεται λίγο-πολύ τον εαυτό του, έναν πρόσφυγα που έφυγε από την Αφρική και αγωνίζεται να περάσει από την ευρωπαϊκή γραφειοκρατεία. Οι αφορμές όπου ο Αχμέντ δίνει συμβουλές ή οδηγίες στο σκηνοθέτη αφθονούν, για το πώς μιλά η υπάλληλος στο μεταγωγών, για τις κρατικές μεταφράσεις, για το πώς το «εφέ» των καμμένων δαχτύλων θα μοιάζει πιο αληθοφανές, σε μια σπαρακτική, όσο και πραγματιστική, περιγραφή του τι μπορεί να πάει λάθος σε μια τέτοια διαδικασία. Ταυτόχρονα, η κάμερα παρακολουθεί τη δική του ζωή, καθώς ο ίδιος προσπαθεί να υποβάλλει αίτηση ασύλου στη Σουηδία τα πρωινά, ενώ το βράδυ απαντά σε κινηματογραφικά q&a για την ταινία. Εμβόλιμα παρεμβάλλονται βιντεάκια, από κινητά κι από το youtube, που έχουν τραβήξει μετανάστες και πρόσφυγες από το ταξίδι τους στη θάλασσα προς την «ελευθερία» έναντι 900 ευρώ.
Διαβάστε ακόμη: 18ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Ολα για το προσφυγικό, όλα Δημήτρης Εϊπίδης
Σ' αυτό το σύνθετο εγχείρημα, η δομή δεν έχει σημασία. Ούτως ή άλλως, η αίσθηση που απομένει είναι πως οι σκηνοθέτες μάλλον για κάτι άλλο, πιο συγκεκριμένο ξεκίνησαν και, στην πορεία, συνειδητοποίησαν ότι απλώς μια κάμερα που να καταγράφει την καθημερινότητα του Αχμέντ καθώς ο χρόνος περνά από πάνω του είναι αρκετή. Το τραγικό πρόβλημα απεικονίζεται στο πώς ο ίδιος αλλάζει, συναισθηματικά αλλά και καθαρά σωματικά. Ο Αχμέντ συστήνεται στην αρχή της ταινίας με την ελαφριά αλαζονεία του αναγκαστικού αγώνα για επιβίωση, με την αναγκαία, συχνά εξυπνακίστικη, πεποίθηση ότι όλα θα πάνε καλά, όταν όλα δείχνουν προς το αντίθετο. Και, σταδιακά, ως το τέλος της ταινίας, ο Αχμέντ έχει ισοπεδωθεί, το λαμπερό του βλέμμα έχει θολώσει και κουραστεί, το σώμα του έχει εξασθενίσει, οι δυνάμεις του τον έχουν εγκαταλείψει μπροστά σε μια μάχη Δαβίδ και Γολιάθ με την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Εχει γίνει κι αυτός, όπως χιλιάδες άλλοι, ένα φάντασμα εγκλωβισμένο στην Ευρώπη, χωρίς θέση, χωρίς φύλλο πορείας. Ο Αχμέντ είναι «Δουβλίνο» κι η Ευρώπη ένα καφκικό αίνιγμα χωρίς λύσεις.
Η ταινία «I Am Dublin» προβάλλεται σε επανάληψη τη Δευτέρα, 14 Μαρτίου, στην αίθουσα Σταύρος Τορνές, στις 18.00
Το 18ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης διεξάγεται από τις 11 ως τις 20 Μαρτίου 2016. Το Flix βρίσκεται εδώ για να σας μεταφέρει καθημερινά όλα όσα συμβαίνουν μέσα κι έξω από τις αίθουσες.
Διαβάστε ακόμη:
- 18ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Δύο Λαμπεντούζα, ένας κόσμος στη θάλασσα
- 18ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Ολα για το προσφυγικό, όλα Δημήτρης Εϊπίδης
- 18 ταινίες που πρέπει να δεις οπωσδήποτε στο 18ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονικής
- 18ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονικής: 72 ελληνικές ταινίες - καθρέφτης μιας χώρας σε κρίση
- 18ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Αφιερώματα
