Άποψη

«Δεν είναι τηλεόραση, είναι...»: Η χρονιά που το Netflix ονειρεύτηκε πως είναι HBO

στα 10

Το πολυσυζητημένο success story της χρονιάς, το «House of Cards», το «Arrested Development», τα Εμμυ, και της φυλακής τα σίδερα.

«Δεν είναι τηλεόραση, είναι...»: Η χρονιά που το Netflix ονειρεύτηκε πως είναι HBO

Η πρώτη σειρά που παρήγγειλε ως εξαρχής δική του δημιουργία του Netflix ήταν κάτι που, σύμφωνα με κάθε πιθανό στάνταρ της βιομηχανίας, έμοιαζε με προϊόν δικτύου χρόνια στο παιχνίδι. Με εμπειρία, με λεφτά, με μεγάλο κατάλογο. Αντί όλων αυτών, το «House of Cards» ήταν απλώς η πρώτη σειρά του ιντερνετικού βιντεάδικου Netflix. Που απλώς έτυχε να έχει ένα μπάτζετ εννέα ψηφίων. Και πρωταγωνιστεί έναν βραβευμένο με δύο Όσκαρ ηθοποιό. Και σκηνοθέτη και παραγωγό τον μεγαλύτερο σημερινό Αμερικάνο σκηνοθέτη.

Αν βάσει της πρώτης του παραγωγής είναι σαν το Netflix να έκοψε δρόμο, αυτό επιβεβαιώνεται κι από ό,τι ακολούθησε σε επίπεδο ενδιαφέροντος, συζήτησης, βραβείων. Το «House of Cards» πήρε ένα μεγάλο Έμμυ (Σκηνοθεσίας για τον Φίντσερ), προτάθηκε για μπόλικα ακόμα σημαντικά, σημειώνοντας ένα αδιανόητο ρεκόρ για το δίκτυό του, το οποίο στην πρώτη του χρονιά παραγωγής πρωτότυπου περιεχομένου, αποκόμισε και Έμμυ για τους κόπους του.

Σαν μέτρο σύγκρισης, το ΗΒΟ ξεκίνησε το 1977 και άρχισε να παίρνει Εμμυ το 1990.

Είναι όμως αυτό όντως μέτρο σύγκρισης; Μισό λεπτό και θα επανέλθουμε.

Το ρόστερ παραγωγών του Netflix για το 2013 υπήρξε εντυπωσιακό τουλάχιστον, και δε μοιάζει να χαλαρώνει στο άμεσο μέλλον. Πέραν του ορμητικού τρόπου με τον οποίον μπήκε στο παιχνίδι, χρησιμοποιώντας κάθε πιθανή παράκαμψη που θα μπορούσε να υπάρξει ώστε να καθιερωθεί από την πρώτη στιγμή ως μεγάλος παίκτης (και τα κατάφερε), βασίστηκε σε δύο ουσιαστικά χαρακτηριστικά ταυτότητας.

hemlock

Το πρώτο, η λογική πίσω από την παραγγελία σειρών. Μπορεί το μοίρασμα χρήματος σε επίπεδο παραγωγής και αναγνωρισμένο ταλέντο να έμοιαζε επικίνδυνο, αλλά δεν ήταν: Το Netflix επέλεξε να κινηθεί σε γνώριμα μονοπάτια ελάχιστου ρίσκου. Ανέστησε μια πολυαγαπημένη σειρά, («Arrested Development»), έβαλε έναν μεγάλο σκηνοθέτη να σκηνοθετήσει έναν μεγάλο ηθοποιό σε μια πολιτική αντι-ηρωικών αποχρώσεων ίντριγκα («House of Cards»), ανέθεσε στον Ιλάι Ροθ να μαγειρέψει μια ακραία camp σειρά μεταφυσικού τρόμου («Hemlock Grove»). Το Netflix ξέρει, από τα τόσα χρόνια που νοικιάζει περιεχόμενο, πως ο θεατής που θα δει Φίντσερ θα δει και πολιτικά θρίλερ και θα δει και αγγλικές σειρές και θα δει και ταινίες με τον Κέβιν Σπέισι, οπότε θα ποντάρει την μπάνκα σε ένα πολιτικό θρίλερ βασισμένο σε αγγλική σειρά, με πρωταγωνιστή τον Κέβιν Σπέισι και σκηνοθέτη τον Ντέιβιντ Φίντσερ.

(H αληθινά πρώτη παραγωγή του δικτύου ήταν το «Lilyhammer» με τον Στίβεν βαν Ζαντ, μια Νορβηγική συμπαραγωγή που έκανε πρώτα πρεμιέρα στη νορβηγική τηλεόραση και που η ιστορία αναμφίβολα θα ξεχάσει, κάτω από το βάρος και τη λάμψη του μπλοκμπάστερ «Arrested Development».)

Το δεύτερο, ο τρόπος παράδοσης. Ολα τα επεισόδια, με τη μία διαθέσιμα στην ουρά. Εχεις συνδρομή Netflix; Ωραία. Την προαποφασισμένη μέρα πρεμιέρας, παίρνεις άδεια από τη δουλειά, στήνεσαι στον υπολογιστή και αφήνεις όλα τα επεισόδια να παίξουν το ένα μετά το άλλο.

episode

Τα δύο σημεία δεν είναι ανεξάρτητα το ένα του άλλου, αν το καλοσκεφτείς. Πηγάζουν και τα δύο από την ίδια ανάγκη του σημερινού αδηφάγου κοινού του ίντερνετ για ικανοποίηση. Είμαστε όλοι μας σαν αρχαίοι μυθικοί θεοί, από αυτούς τους τρομακτικούς τιμωρούς που απαιτούν θυσίες για να μην διαλύσουν χωριά με την οργή τους. Εμείς, ναι, εγώ κι εσύ, όλοι μας. Θέλουμε τα πάντα και τα θέλουμε τώρα. Θέλουμε κι άλλο «Arrested Development». Θέλουμε να βλέπουμε επεισόδια μέχρι να τελειώσει το ίντερνετ. Ξέρουμε μόνο να θέλουμε.

Να το επεκτείνω: Θέλουμε κι άλλους υπερήρωες. Θέλουμε κι άλλο «Star Wars». Ενθουσιαζόμαστε που το «Pacific Rim» είναι επιτέλους ένα μπλοκμπάστερ που δεν ανήκει σε franchise, και τώρα θέλουμε σίκουελ. Θέλουμε συνέχεια κι άλλο, και το θέλουμε από τα ίδια μέρη, διαρκώς, συνέχεια, μια κακομαθημένη κακοφωνία. Το πρόβλημά μας είναι πως αρχίζουμε να ξεχνάμε πως είναι να μην ξέρουμε τι θέλουμε.

netflix

Το Netflix εν έτει 2013 είναι αυτό που λέμε πως, αν δεν υπήρχε, κάποιος θα έπρεπε να το εφεύρει. Μας δίνει ό,τι θέλουμε και μας το δίνει όποτε το θέλουμε. Αυτό είναι το concept πίσω από την όλη του ύπαρξη εξάλλου, ως ιντερνετικό βιντεάδικο που μετά έγινε ιντερνετικό στρημάδικο, και τώρα πέρασε στο επόμενο βήμα, ως ιντερνετικό ΗΒΟ. Ή, ένα ΗΒΟ για τον θεατή του 2013.

Είναι αυτό εγγενώς καλό ή κακό; Όχι.

Θα φανεί στην πορεία, δηλαδή. Τώρα που το όλο εγχείρημα έχει σχεδόν κλείσει χρόνο ζωής και μπορούμε να το κρίνουμε κάπως πιο ολοκληρωμένα και ψύχραιμα, προκύπτει πως ένα ζήτημα είναι πιο σημαντικό από τις ίδιες του τις σειρές (οι οποίες είναι κατά βάση από καλές έως εξαιρετικές). Κι αυτό αφορά το πώς θα αντιμετωπίσει την δημιουργικότητα.

Για να επανέλθω στα περί σύντομου δρόμου και περί συγκριτικών στοιχείων από την αρχή του κειμένου. Το Netflix ήξερε πώς να κόψει δρόμο γιατί άλλοι τον είχαν προηγουμένως ανοίξει. Το ΗΒΟ έκανε 13 χρόνια να πάρει Έμμυ γιατί πριν από το ΗΒΟ δεν υπήρχε ΗΒΟ. Το Netflix ήξερε τι να κάνει επειδή συνέλεξε όλη τη διαθέσιμη πληροφορία και γνώση. Τώρα όμως τι κάνεις που έφτασες εδώ;

Η τηλεοπτική ιστορία γράφεται πολλές φορές από τα λάθη. Το AMC πήρε τον πιλότο του «Mad Men» επειδή όλοι πριν το είχαν κρίνει λάθος. Χωρίς αυτό το λάθος δεν υπήρχε σήμερα AMC. Το FX ζήτησε από τον Σον Ράιαν να τους δημιουργήσει την πρώτη τους σειρά, οτιδήποτε θέλει αρκεί να μην είναι αστυνομικό. Ο Ράιαν τους έφερε το «Shield» και επέμενε και επέμενε μέχρι που τους έπεισε να παραβιάσουν τον κανόνα τους. Χωρίς αυτό το λάθος δεν υπήρχε σήμερα FX. Ό,τι όμορφο και συναρπαστικό απολαμβάνουμε, προέκυψε επειδή κάπου στη διαδρομή, κάποιος υπεύθυνος αμέλησε κάτι. Ποτέ τίποτα δεν δημιουργήθηκε υπακούοντας τις προσδοκίες και τα θέλω του κοινού, παρά εκπλήσσοντάς το, δίνοντάς του αυτό που δεν ήξερε πως είχε ανάγκη.

arrested

Το Netflix ως τώρα τα έχει κάνει όλα σωστά. Το «House of Cards» πέτυχε, πήρε Έμμυ, ήταν και φανταστική, απολαυστική, εθιστική middlebrow τηλεόραση. Το «Arrested Development» είναι πιο περίπλοκη ιστορία, αλλά τελοσπάντων έφερε στο δίκτυο αδιανόητα επίπεδα προβολής, σύνδεση με ένα τεράστιο σύγχρονο brand της ποπ κουλτούρας, συν μερικές ακόμα υποψηφιότητες. Το «Hemlock Grove»… ΟΚ, αυτό δεν ξέρω τι έκανε. Αλλά στον κόσμο άρεσε, έστω κι αν όχι στους κριτικούς. Το «Orange Is the New Black» απέσπασε διθυράμβους από την κριτική και έφερε στις οθόνες μας κάτι που δεν έχουμε δει 500 φορές προηγουμένως.

Χμ, να. Δεν αγάπησα τη σειρά αυτή όσο πολύς κόσμος, όμως η ελπίδα για το μέλλον είναι σε αυτήν. Όχι την συγκεκριμένη απαραιτήτως, αλλά στην διάθεση μεγαλύτερης περιπέτειας που κρύβεται πίσω από την ανάπτυξή της, σε σχέση τουλάχιστον με τα προηγούμενα shows του δικτύου. Θα πάρει τέτοια και ακόμα μεγαλύτερα ρίσκα στο μέλλον;

orange

Εκεί είναι το κλειδί. Το Netflix ήταν αναμφίβολα η μεγαλύτερη και σημαντικότερη ιστορία για την τηλεοπτική βιομηχανία το 2013. Όλοι στο Χόλιγουντ κοιτούσαν και συνεχίζουν να κοιτούν με κομμένη την ανάσα, περιμένοντας να δουν ΚΑΤΙ (κι οι ίδιοι δεν ξέρουν τι) που θα δείξει το δρόμο προς το μέλλον. Το ‘13 το κέρδισε το Netflix επειδή (αντίθετα με ό,τι έλεγαν ή φοβόντουσαν οι περισσότεροι) ήξερε να διαβάζει σωστά τους αριθμούς.

Όμως το ερώτημα για τη συνέχεια είναι: Θα κάψει τον αλγόριθμο; Και, ακόμα κυριότερα, θα ξέρει τι να κάνει μετά; Θα φανεί στην πορεία. Για την ώρα περιμένουμε τη 2η σεζόν του «House of Cards» στις 14 Φεβρουαρίου.

Ναι, προφανώς και θα τη δούμε όλη σε ένα βράδυ.

house

Διαβάστε επίσης για το Netflix:

Κι άλλα από τα καλύτερα της TV του 2013: