TV & STREAMING

Στο «Tiger King: Murder, Mayhem and Madness» η πραγματική ζούγκλα είναι οι άνθρωποι

στα 10

Λιγότερο συναρπαστικό απ' όσο προοιωνίζει το αδιανόητο hype του, αλλά πιο υπαρξιακό κι από δέκα ταινίες του Ινγκμαρ Μπέργκμαν μαζί, το ντοκιμαντέρ του Netflix είναι ένα δύσκολο θέαμα που, ευτυχώς ή δυστυχώς, μπορείς να συνοδέψεις με ποπ-κορν.

Στο «Tiger King: Murder, Mayhem and Madness» η πραγματική ζούγκλα είναι οι άνθρωποι

Ακόμη και οι πιο σκληροπυρηνικοί του εθνογραφικού σινεμά θα παραδέχονταν πως μέσα στα ξεχειλωμένα από διάρκεια, γκροτέσκο, white trash εγραβαγκάντζα και ανθρώπινη απόγνωση επεισόδια του «Tiger King» (με τον εύγλωτο υπότιτλο «Φόνος, Χάος και Τρέλα») δοκιμάζονται διαρκώς και με χαρακτηριστική εμμονή τα όρια ανάμεσα στην εθνογραφική ταινία όπως τη γνωρίζαμε μέχρι σήμερα και όπως οφείλουμε να την ξεχάσουμε από δω και στο εξής.

Ολα τα στοιχεία εκείνα που αποτελούν τον καθαρόαιμο ορισμό της, από την ανθρωπολογική μελέτη μέχρι τη σχέση του ανθρώπου με τη φύση και από τη μεγάλη διάρκεια των γυρισμάτων μέχρι τη «δημιουργική» παρέμβαση στην τεκμηρίωση, όλα βρίσκονται εδώ, με extra bonus τη γνωριμία με μια «νέα» ανθρώπινη φυλή και ένα βλέμμα στην ανθρώπινη κατάσταση που υπερβαίνει, αν όχι ακυρώνει, κατά πολύ οποιαδήποτε επιστημονική παρατήρηση.

Και με τον όρο «επιστημονική» δεν εννοεί φυσικά κανείς μια ολόκληρη στρατιά από διάσημους, όπως την Cardi B που δηλώνει #teamJoeExotic ή τον Εντουαρντ Νόρτον που θέλει να κλειδώσει το ρόλο για το - οπωσδήποτε - κινηματογραφικό ριμέικ ή τον Λάρι Ντέιβιντ και την Τζέιν Φόντα που δεν κατάφεραν να δουν ολόκληρο ούτε το πρώτο επεισόδιο.

tiger king

tiger king

Γυρισμένη μέσα σε μια διάρκεια πέντε και παραπάνω χρόνων (όλα ξεκίνησαν όταν ο επιχειρηματίας, φυσιοδίφης, σκηνοθέτης Ερικ Γκουντ είδε σε μια από τις εξορμήσεις του στην Αμερική μια ασιατική τίγρη στο πίσω μέρος ενός φορτηγού εν μέσω καύσωνα), η μίνι σειρά ντοκιμαντέρ του Netflix στρέφει το βλέμμα σε μια (όχι και τόσο) άγνωστη υποκουλτούρα που μοιάζει να έχει γερές ρίζες στην αμερικανική ενδοχώρα, αυτή των ζωολογικών κήπων και των πάρκων που αποτελούνται κυρίως από αιλουροειδή και των ιδιοκτητών τους, μια «φυλή» ανθρώπων με εμμονή με τις «μεγάλες γάτες», τη μεγάλη ζωή και το μεγάλο... αμερικάνικο όνειρο.

Στο κέντρο της σειράς βρίσκεται ο Joe Exotic και πως θα μπορούσε διαφορετικά, αφού όλοι μαζί οι σεναριογράφοι του Χόλιγουντ δεν θα τολμούσαν ποτέ να σκεφτούν για πρωταγωνιστή μιας ταινίας με άγρια ζώα έναν γκέι, παντρεμένο με δύο άντρες, άνδρα με jockey και ξανθή βαμμένη χαίτη, που διατηρεί το μεγαλύτερο πάρκο με αιλουροειδή στην Αμερική, γράφει country τραγούδια για τις «γάτες» του, πρωταγωνιστεί στο δικό του reality show, έχει καθημερινή διαδικτυακή εκπομπή και δεν καταλαβαίνει γιατί δεν μπορεί να θέσει υποψηφιότητα για την Προεδρία των ΗΠΑ ή για κυβερνήτης της Οκλαχόμα - πράγμα που τελικά κάνει και μάλιστα με σχετική επιτυχία.

Οσο επιτρέπει η εκτυφλωτική «λάμψη» του Joe Exotic, το ντοκιμαντέρ ρίχνει φως και στους υπόλοιπους ήρωες αυτής της ιδιότυπης φυλής: ιδιοκτήτες πάρκων που επιδίδονται στο εμπόριο βρεφών αιλουροειδών για τις ανάγκες του σόου στα πάρκα τους και ξέφρενων πάρτι σε ξενοδοχεία στο Λας Βέγκας, εργαζόμενους με ακρωτηριασμένα μέλη που βρίσκουν στους ζωολογικούς κήπους το τελευταίο καταφύγιο από μια ζωή χωρίς καμία προοπτική έξω στον πραγματικό κόσμο, αυτοαποκαλούμενους σωτήρες των ζώων που βάζουν σκοπό της ζωής να κλείσουν τους ζωολογικούς κήπους για να πάρουν τα ζώα στα δικά τους «καλύτερα» πάρκα. Ολοι τους - χωρίς καμία εξαίρεση - εξαρτημένοι άνθρωποι που δεν μπορούν να σταματήσουν γεύονται την ηδονή της επαφής με την άγρια ζωή και τρέφονται από τη δύναμη της εξουσίας που έχουν πάνω στα ζώα που εξημερώνουν, εκμεταλλεύονται, τελικά σκοτώνουν όταν δεν τους είναι πια χρήσιμα.

Η απληστία, ο εθισμός, το κυνήγι του πλούτου, η ανάγκη να είσαι όχι απλά ο καλύτερος, αλλά ο βασιλιάς - ακόμη κι αν το βασίλειο σου είναι φτιαγμένο από υποσιτισμένα ζώα, λάσπες και σχέσεις βασισμένες στην εκμετάλλευση -, η μοναξιά, η τρέλα, το έγκλημα: αυτά είναι μόνο μερικά από τα "θανάσιμα αμαρτήματα" που ξεπλένονται πάνω στα αξιολάτρευτα μωρά τίγρεις που απομακρύνονται από τις μητέρες τους μόλις γεννιούνται επειδή είναι ο μόνος τρόπος να εξημερωθούν.»

Tiger King

tiger king

Η έχθρα ανάμεσα στον Joe Exotic και την Κάρολ Μπάσκιν του Big Cat Rescue (ενός πάρκου που δεν έχει καμία διαφορά από αυτά που υποτίθεται ότι μάχεται ως ακατάλληλα για τα άγρια ζώα) μονοπωλεί, όπως είναι φυσικό, τα επτά επεισόδια του «Tiger King» που ξεκινούν (και τελειώνουν) με τον Τζο στη φυλακή με την κατηγορία της συνομωσίας για τη δολοφονία της, σε μια υπόθεση που πήρε τις διαστάσεις ομοσπονδιακού εγκλήματος. Είναι όμως, ο,τι συμβαίνει στη διαδρομή μέχρι εκεί που μοιάζει με τη sold out ατραξιόν ενός ανθρώπινου τσίρκου που, όπως και να το δεις - ανθρωπολογικά, κοινωνικά, υπαρξιακά - ολοκληρώνει την αποτρόπαια βαρύτητα ενός κατά τα άλλα φλύαρου ντοκιμαντέρ που ωστόσο γνωρίζει πως όσο περισσότερο σε βάλει βαθιά μέσα στην αγριότητα όσων συμβαίνουν, τόσο περισσότερο θα έχει πετύχει στην προφανή αλλά κάθε φορά τόσο ανατριχιαστική αναγωγή της πραγματικής ζούγκλας που δεν είναι άλλη από τους ανθρώπους.

Η απληστία, ο εθισμός, το κυνήγι του πλούτου, η ανάγκη να είσαι όχι απλά ο καλύτερος, αλλά ο βασιλιάς - ακόμη κι αν το βασίλειο σου είναι φτιαγμένο από υποσιτισμένα ζώα, λάσπες και σχέσεις βασισμένες στην εκμετάλλευση -, η μοναξιά, η τρέλα, το έγκλημα: αυτά είναι μόνο μερικά από τα «θανάσιμα αμαρτήματα» που ξεπλένονται πάνω στα αξιολάτρευτα μωρά τίγρεις που απομακρύνονται από τις μητέρες τους μόλις γεννιούνται επειδή είναι ο μόνος τρόπος να εξημερωθούν. Κάθε νέο ζώο που γεννιέται σε αυτές τις συνθήκες και κάθε νέος επισκέπτης που ακριβοπληρώνει μια φωτογραφία με αυτά, συντηρεί μια ολόκληρη κοινωνία που ζει στην αμερικανική ενδοχώρα σαν να βρίσκεται στην Αγρια Δύση, εκεί όπου κυριαρχεί ο νόμος των όπλων, της αρένας των κοινωνικών δικτύων και εντέλει εκείνος του πιο ισχυρού.

tiger king

tiger king

Καθώς τα επεισόδια προχωρούν και η πλοκή γίνεται πιο πυκνή, ο Γκουντ - έκπληκτος στην πραγματικότητα και ο ίδιος, αφού ξεκίνησε να καταγράφει χωρίς να γνωρίζει όσα θα συνέβαιναν στη συνέχεια - μοντάρει την αφήγησή του ξέροντας πλέον ότι το φινάλε του θα είναι συναρπαστικό. Το χτίζει βήμα βήμα, μέσα από σειρά εγκλήματων που μένουν ανεξιχνίαστα, μέσα από τραγωδίες που ξεχνιούνται σαν να μην συνέβησαν ποτέ, μέσα από σκηνές μιας white trash Αμερικής που μοιάζουν να έχουν βγει από ταινία που θα έκαναν μαζί ο Τζον Γουότερς με τον Χάρμονι Κορίν, μέσα από χαμένες ζωές που στροβιλίζονται μέσα σε ένα αδηφάγο κυνήγι ενός ονείρου που - όπως αποδείχθηκε με το hype της σειράς σε όλον τον πλανήτη - έγινε το talk of the moment εκατομμυρίων θεατών σε όλον τον κόσμο.

Ειρωνικά, πίσω από τους ήρωες του «Tiger King» οι πραγματικά τραγικοί πρωταγωνίστές του, τα ζώα, μένουν θλιμμένα μέσα στα κλουβιά τους, έτοιμα να δώσουν ακόμη ένα σόου όταν φτάσουν οι νέοι επισκέπτες στους ζωολογικούς κήπους, σπασμένοι κρίκοι μιας οικολογικής αλυσίδας που λιώνει κάτω από το βάρος της πυρωμένης ανθρώπινης απληστίας, εξαρτημένα απόλυτα από τον άνθρωπο αλλά και έρμαια των παθών του. Θεατές σαν κι εμάς μιας ούτε πολύ αστείας, ούτε πολύ τραγικής τραγικομωδίας που στα όρια μιας νέας εθνογραφικής προσέγγισης του ανθρώπινου είδους, όταν τελειώνει σε αφήνει εκ των πραγμάτων εγκλωβισμένο.