Φεστιβάλ / Βραβεία

Βενετία 2012, «Fill the Void» της Ράμα Μπουρστάιν: Πίστευε και μη ερεύνα!

στα 10

Ανοίγοντας την πόρτα στην καθημερινότητα, τους κανόνες και τους μηχανισμούς μιας ορθόδοξης χασιδικής οικογένειας, η πρωτοεμφανιζόμενη Ράμα Μπουρστάιν συμμετέχει στο Διαγωνιστικό Τμήμα του 69ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας με μια ταινία που ισορροπεί αδέξια ανάμεσα στην καυτηρίαση και τη δικαίωση μιας θρησκευτικής κοινότητας.

Βενετία 2012, «Fill the Void» της Ράμα Μπουρστάιν: Πίστευε και μη ερεύνα!

To «Fill the Void» της Ράμα Μπουρστάιν έρχεται στο Φεστιβάλ Βενετίας ως ένα ακόμη δείγμα του ανεπίσημου αλλά ανερχόμενου κινηματογραφικού «κινήματος» του ισραηλινού σινεμά, με σειρά ταινιών που ασχολούνται με την ιδιοσυγκρασιακή καθημερινότητα των ορθόδοξων Εβραίων και τη θέση τους μέσα στην εβραϊκή κοινωνία.

Ειδικά στην περίπτωση της Μπουρστάιν, η ενασχόληση με την χασιδική κοινότητα αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον, αφού πριν φτάσει στην πρώτη της ταινία μεγάλου μήκους, η σκηνοθέτις υπήρξε καθηγήτρια κινηματογράφου και δημιουργός ταινιών για εσωτερική κατανάλωση της κοινότητας και κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας και των γυρισμάτων του «Fill the Void» συμβουλευόταν συνεχώς τους ορθόδξους ιερείς προκειμένου να μείνει πιστή στην απεικόνιση του μικρόκοσμου μέσα στον οποίο διαδραματίζεται η ιστορία της ηρωίδας της.

Γεγονός που εξηγεί την σχεδόν τελετουργική επιμονή με την οποία κινηματογραφεί τα έθιμα των ορθόδων Εβραίων και τα μικρά ή μεγάλα δράματα που γεννιούνται και πεθαίνουν μέσα στους κόλπους των κανόνων πάνω στους οποίους έχουν οικοδομήσει τη ζωή τους.

1

Κεντρική ηρωίδα του «Fill the Void» είναι η Σίρα, μια δεκαοκτάχρονη κοπέλα, η οποία ετοιμάζεται να παντρευτεί με ένα μέλος της κοινότητας που φυσικά δεν γνωρίζει και έχει επιλεχθεί γι' αυτήν από την οικογένεια της. Είναι όμως ενθουσιασμένη. Ο θάνατος, όμως, της αδερφής της που θα πεθάνει πάνω στη γέννα, αναβάλλει το γάμο της, ενώ την βάζει στη περίεργη θέση να αποφασίσει αν θα παντρευτεί τον χήρο σύζυγο της αδερφής της προκειμένου η οικογένεια της να μείνει κοντά στο νεογέννητο παιδί.

Η Μπουρστάιν παρακολουθεί το δίλημμα της ηρωίδας της, τοποθετώντας την στο κέντρο μιας οικογένειας που από τη μία διέπεται από άτεγκτους κανόνες και από την άλλη δοκιμάζεται από μια τραγωδία, αποκαλύποντας το ευάλωτο ανθρώπινο πρόσωπο της.

Ακριβώς εκεί ξεκινάει και το μεγάλο πρόβλημα μιας ταινίας που, υπό άλλες συνθήκες, θα μπορούσε να αποτελέσει πραγματικά μια τομή πάνω στα θέματα που γεννιούνται από τις οργανωμένες θρησκείες και τον τρόπο που αυτές επιδρούν πάνω στο άτομο.

Ενώ η Σίρα είναι θεωρητικά ένα σύμβολο επανάστασης, επειδή αρνείται να παντρευτεί τον άντρα της αδερφής της και να υπακούσει στην επιθυμία των γονιών της, η Μπουρστάιν δεν της δίνει ούτε μια ευκαιρία να «διαφοροποιηθεί» από το σύνολο της κοινότητας στην οποία ανήκει. Το όλο δράμα εξαντλείται στο να συμπαθήσει (και να αγαπήσει;) έναν άντρα που δεν θέλει, ενώ - τι ειρωνία! - και ο άντρας που κανονικά θα παντρευόταν είναι και αυτός ένας άγνωστος.

2

Με μικρές ανθρώπινες στιγμές και ένα χιούμορ που διαβρώνει την αυστηρότητα της θρησκείας της, ανατρέποντας την είκονα που μπορεί να έχει κανείς για τη χασιδική κοινότητα, η Μπουρστάιν είναι διαρκώς αναποφάσιστη ανάμεσα στο αν θέλει να καυτηριάσει τον μικρόκοσμο στον οποίο έχει μεγαλώσει ή αν ο στόχος της είναι να δικαιώσει μια παρεξηγημένη σύμφωνα την ίδια θρησκευτική κοινότητα, κλίνοντας προφανώς προς τη δεύτερη επιλογή.

Το σινεμά της είναι απλό, καθαρό, με οξυμένη παρατηρητικότητα, με γνώση του χώρου και του χρόνου και με πραγματική αγάπη απέναντι στους ήρωες της και τις επιλογές τους, μια περίπου «πειραγμένη» ρομαντική κομεντί στο πιο αναπάντεχο σκηνικό που στήθηκε ποτέ.

Αλλα, δυστυχώς, ακόμη κι αν δεν το θέλει, το «Fill the Void» είναι μια ταινία που ακόμη και αν δεν κάνει προπαγάνδα, δέχεται ωστόσο αδιαμαρτύρητα το γεγονός πως απεικονίζει μια κοινωνία στην οποία οι γυναίκες είναι πάντα στο φόντο και που η ελεύθερη βούληση έχει προ πολλούς παραδοθεί στο όνομα της θρησκευτικής τάξης.

Βλέποντας το, ναι, οφείλεις να το σεβαστείς, αλλά όχι και να το αποδεχθείς...

Διαβάστε τα πάντα για το 69ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βενετίας, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο ειδικό τμήμα του Flix!

Δείτε παρακάτω δύο σκηνές από το «Fill the Void»: