Ενημέρωση

Ντίνος Κατσουρίδης: μόνο σινεμά

στα 10

Ενεργός κινηματογραφιστής μέχρι και το τέλος της ζωής του, ο Ντίνος Κατσουρίδης έφυγε από τη ζωή στην ηλικία των 84 ετών, παίρνοντας μαζί του ένα από τα μεγαλύτερα κομμάτια του ελληνικού κινηματογράφου.

Ντίνος Κατσουρίδης: μόνο σινεμά

Ο Ντίνος Κατσουρίδης δεν ήταν ποτέ μόνο σκηνοθέτης, μόνο παραγωγός, μόνο συνδικαλιστής... Γενικά δεν ήταν ποτέ μόνο ένα πράγμα. Λες και το σινεμά δεν ήταν γι' αυτόν μια σειρά από ιδιότητες και θέσεις – κλειδιά, αλλά κάτι μεγαλύτερο, κάτι πιο προσωπικό, κάτι που σίγουρα δεν θα μπορούσε να εκφραστεί μόνο με εφήμερους τίτλους και αρκετές σελίδες στη μικρή ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου.

Για πολλούς ο σκηνοθέτης του «Της Κακομοίρας», για περισσότερους ο δημιουργός του «Τι Εκανες στον Πόλεμο Θανάση;», ο Ντίνος Κατσουρίδης ξεκίνησε την καριέρα του στον κινηματογράφο το 1951 ως βοηθός σκηνοθέτης στο «Πικρό Ψωμί» του Γρηγόρη Γρηγορίου, έχοντας έρθει από τη Λευκωσία της Κύπρου, όπου και γεννήθηκε το 1927, στην Αθήνα για να σπουδάσει Ιατρική τελείωνοντας σπουδές σκηνοθεσίας στην νεοϊδρυθείσα τότε Σχολή Σταυράκου. Για μια ολόκληρη δεκαετία και πριν «αναβαθμιστεί» στη θέση του σκηνοθέτη, εργάστηκε ως φωτογράφος πλατό και οπερατέρ σε 21 ταινίες στο πλευρό του Αλέκου Σακελλάριου, του Γιώργου Τζαβέλλα και άλλων δημιουργών της «χρυσής εποχής» της Φίνος Φιλμς, αναλαμβάνοντας ωστόσο περισσότερες από μια θέσεις στην παραγωγή, το μοντάζ και τη διεύθυνση φωτογραφίας.

Εχοντας διδαχθεί από κοντά όλα όσα θα τον έκαναν να νιώθει σιγουριά για το βλέμμα του, ο Ντίνος Κατσουρίδης σκηνοθετεί το 1960 την πρώτη του ταινία «Είμαι Αθώος», βασισμένη στο θεατρικό έργο του Μανώλη Σκουλούδη «Υπόθεση Ντρέιφους» και την ίδια χρονιά παραδίδει ένα από τα καλύτερα φιλμ νουάρ του ελληνικού σινεμά, το «Εγκλημα στα Παρασκήνια» σε σενάριο του Γιάννη Μαρή, κάνοντας αισθητή την παρουσία του στο τότε Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης κερδίζοντας τα βραβεία φωτογραφίας (για τον Ντίνο Καρύδη – Φουκς) και το βραβείο β' γυναικείου ρόλου (για την Ζωρζ Σαρρή).

Το 1963 είναι η χρονιά του «Της Κακομοίρας», της ταινίας που θα αποδείκνυε το ιδιοσυγκρασιακό ταλέντο του Κατσουρίδη στην κωμωδία και που θα έκανε τον Ζήκο του Χρήστου Χατζηχρήστου μια από τις πλέον αρχετυπικές φιγούρες του ελληνικού κινηματογράφου.

Ηταν όμως ένας άλλος κωμικός ηθοποιός που θα συνέδεε άρρηκτα το όνομά του με τον Ντίνο Κατσουρίδη και αυτός δεν ήταν άλλος από το Θανάση Βέγγο, τον οποίο ο Κατσουρίδης γνώρισε πρώτη φορά όταν ο Φιλοποίμην Φίνος παρέδωσε στον τότε βοηθό μοντέρ το υλικό του «Δράκου» για να μονταριστεί. Τη δύσκολη δουλειά ανέλαβε ο Θανάσης Βέγγος που έκανε τόσο μεγάλη εντύπωση στον Κατσουρίδη, ώστε από το 1970 μέχρι και το 1982 να γυρίσει μαζί του 9 μεγάλου μήκους ταινίες.

Ανάμεσα τους και η μεγαλύτερη στιγμή στην καριέρα του Κατσουρίδη (αλλά και του Βέγγου), το «Τι Εκανες στον Πόλεμο Θανάση;» το 1971, μια ταινία που γυρίστηκε μέσα στη χούντα και θα την ακολουθούσε ένα άτυπο σίκουελ, το «Θανάση Πάρε τ' Οπλο Σου» το 1972 σε ένα double bill που έσκισε στα ταμεία στην εποχή του, έσωσε τον Βέγγο από την μονοδιάστατη εικόνα του «ανθρώπου που έτρεχε πολύ» και ανέδειξε τον Κατσουρίδη σε κινηματογραφικό ήρωα μιας ολόκληρης εποχής.

Η τελευταία ταινία που σκηνοθέτησε ο Ντίνος Κατσουρίδης ήταν το «Ονειρο Αριστερής Νύχτας» το 1982 με τον Νίκο Καλογερόπουλο (ως συνσεναριογράφο, συνσκηνοθέτη και πρωταγωνιστή), μια ταινία που στιγματίστηκε από τις διαφωνίες ανάμεσα στους δύο άντρες και που κατέληξε σε μια επεισοδιακή προβολή στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης.

Εκτοτε και μέχρι σήμερα, ο Κατσουρίδης συνέχιζε να εργάζεται στον ελληνικό κινημάτογράφο άλλοτε ως μοντέρ («Ησυχες Μέρες του Αυγούστου», «Ολα Ειναι Δρόμος», «Οι Αριθμημένοι», «Το Καναρινί Ποδήλατο») και άλλοτε ως διευθυντής φωτογραφίας («Γυναίκες Δηλητήριο», «Ακροπόλ») και άλλοτε από τη θέση του συνδικαλιστή ως Πρόεδρος της Εταιρίας Ελλήνων Σκηνοθετών και ως επίτιμος μέλος και μέλος των Διοικητικών Συμβουλίων της ΕΣΠΕΚ. Από την τελευταία αυτή θέση υπήρξε και πολέμιος του νέου κινηματογραφικού νόμου για τον κινηματογράφο, όχι όμως και της αλλαγής που πάντοτε πίστευε πως έπρεπε να συντελεστεί ώστε το ελληνικό σινεμά να μπορέσει να αναπνεύσει στη νέα του εποχή.

Ο Ντίνος Κατσουρίδης πέθανε το πρωί της 28ης Νοεμβρίου 2011.

Φιλμογραφία (ως σκηνοθέτης)

Έγκλημα στα παρασκήνια, 1960

Είμαι αθώος, 1960

Ο κύριος πτέραρχος, 1963

Της κακομοίρας, 1963

Οι αδίστακτοι, 1965

Σύντομο διάλειμμα, 1966

Ένας Βέγγος για όλες τις δουλειές, 1970

Ο Θανάσης, η Ιουλιετα και τα λουκάνικα, 1970

Τι έκανες στον πόλεμο Θανάση, 1971

Θανάση πάρε το όπλο σου, 1972

Ο Θανάσης στη χώρα της σφαλιάρας, 1976

Ο παλαβός κόσμος του Θανάση, 1979

Ο φαλακρός μαθητής, 1979

Βέγγος, ο τρελλός καμικάζι, 1980

Ο Θανάσης και το καταραμένο φίδι, 1982

Oνειρο αριστερής νύχτας, 1987

Δείτε στο παρακάτω βίντεο μια σκηνή από το «Τι Εκανες στον Πόλεμο Θανάση;», ενδεικτική όχι μόνο του ταλέντου του Θανάση Βέγγου, αλλά και της ευαισθησίας του σκηνοθέτη Ντίνου Κατσουρίδη.