Φεστιβάλ / Βραβεία

Τόμας Βίντερμπεργκ: «Χάσαμε την αθωότητά μας»

στα 10

Το 1998 η Οικογενειακή Γιορτή είχε κάνει αίσθηση στο Φεστιβάλ Καννών. Ο Τόμας Βίντερμπεργκ επιστρέφει για να ταράξει ξανά τα νερά με το «The Hunt». Οπως όμως θα διαβάσετε σε όσα ο γοητευτικός, πανέξυπνος και μία στάλα αλαζονικός σκηνοθέτης δήλωσε στην συνέντευξη Τύπου της ταινίας «ήταν πάντα παρών». Αν κάποιος έλειπε από το έργο του, ήμασταν εμείς.

Τόμας Βίντερμπεργκ: «Χάσαμε την αθωότητά μας»

Ποια ήταν η έμπνευση για την ταινία;

Η ταινία είναι εμπνευσμένη από πολλές υπαρκτές ιστορίες – μία από αυτές είναι η υπόθεση «Μπιορν». Κάναμε μεγάλη έρευνα για να ανακαλύψουμε κάτι τρομαχτικό: υπάρχουν πολλές περισσότερες υποθέσεις από όσο νομίζαμε. Ταυτόχρονα όμως έπρεπε να αποστασιοποιηθούμε από την πραγματικότητα και να περάσουμε στη δραματουργία. Ο,τι βλέπετε λοιπόν είναι φιξιόν – η δική μας αρρωστημένη φαντασία.

Τα παιδιά είναι πάντα αθώα;

Θεωρώ ότι είναι πολύ σημαντικό να πω κάτι εξ αρχής: ακόμα και σε μία τέτοια περίπτωση τα παιδιά είναι τα θύματα. Ενα παιδί λέει ψέματα, αρχικά από καπρίτσιο, μετά για να ικανοποιήσει τους μεγάλους. Ο,τι ακολουθεί είναι σαρωτικό: οι γονείς του κλαίνει, άνθρωποι συλλαμβάνονται, παιδοψυχολόγοι, γυναικολόγοι εμφανίζονται. Το ψέμα του γίνεται τεράστιο και ταυτόχρονα μέρος της αλήθειας, της μνήμης του. Θα υποφέρει από αυτή την νέα πραγματικότητα για όλη του τη ζωή – όσο και οι άνθρωποι που κατέστρεψε το ίδιο το ψέμα.

Το χάσιμο της αθωότητας

Αυτό που θέλαμε να κάνουμε ήταν μία ταινία για το χάσιμο της αθωότητας. Στην αρχή της ταινίας βλέπουμε μία παρέα αντρών που κολυμπούν γυμνοί, ελεύθεροι. Ετσι ήταν τα παιδικά μου χρόνια: μεγάλωσα σε μία κοινότητα χίπηδων, ανάμεσα σε γυμνά γεννητικά όργανα – αλλά όλα ήταν αγνά και αθώα. Ενώ τώρα όλα σκοτεινά, κλειστά, παγωμένα. Εχουμε χάσει την αθωότητά μας και για σωστούς λόγους. Ημουν εδώ για να σας τους πω το 1998. Τώρα επέστρεψα για να σας καταθέσω την αντίθετη γνώμη. Νομίζω ότι η αλήθεια είναι θλιβερή και είναι κάπου ανάμεσα.

Γιατί ο Μαντς Μίκελσεν δέχτηκε έναν τόσο προκλητικό ρόλο;

Δέχτηκα να παίξω στην ταινία για πολλούς λόγους: η ίδια η ιστορία, η συνεργασία με τον Τόμας, η συνεργασία με παλιούς φίλους με τους οποίους δεν είχα ξαναδουλέψει μαζί. Το πιο σημαντικό κίνητρο όμως ήταν ο ίδιος ο χαρακτήρας. Αυτό που είχαμε ξεκαθαρίσει από την αρχή με τον Τόμας ήταν ότι δεν μας ενδιέφερε το τυπικό θρίλερ: να χτίσουμε μία ατμόσφαιρα αμφιβολίας για το αν το έκανε ή όχι. Μιλάμε από την αρχή, ξεκάθαρα, για έναν αθώο άνθρωπο. Αυτό που θέλαμε να πούμε ήταν ότι η αγάπη του γονιού για το παιδί του μετατρέπεται πολύ εύκολα σε φόβο. Κι αυτός ο φόβος κινητοποιεί μικρές κοινωνίες σε εγκλήματα. Η αγάπη είναι ένα σαρωτικό, δυνατό συναίσθημα. Και είναι εξίσου ισοπεδωτικό όταν γίνει φόβος.

Η μικρή του πρωταγωνίστρια είναι καταπληκτική. Πόσα γνώριζε για το σενάριο;

Η Ανεκε είναι φυσικό, πηγαίο ταλέντο. Ολοι αυτοί εδώ (δείχνει τον Μαντ Μίκελσεν και τους υπόλοιπους πρωταγωνιστές) τη φοβόντουσαν γιατί είναι τόσο έμφυτα καταπληκτική. Η ερμηνεία της δεν είναι αποτέλεσμα της δική μου ευφυίας - ναι είμαι ευφυής, αλλά σ' αυτή την περίπτωση το ταλέντο ήταν όλο δικό της. Φυσικά και δεν την βάλαμε στην σκοτεινή πλευρά της ιστορίας. Το μόνο που ήξερε και καταλάβαινε ήταν ότι ο Λούκας είχε κάνει κάτι κακό. Της δώσαμε να καταλάβει την επικεφαλίδα, χωρίς να την εισάγουμε στην βρωμιά της πλοκής. Ηταν καταπληκτική.

Είναι μία ταινία για την προδοσία; Πόσο εύκολα σε προδίδουν οι φίλοι, η μικρή σου κοινωνία;

Νομίζω ότι κανείς δεν προδίδει κανέναν σ' αυτή την ταινία. Μπορώ να υπερασπιστώ τις πράξεις όλων των χαρακτήρων. Πώς κινούνται και γιατί επιλέγουν τα λάθος μονοπάτια. Ολοι προσπαθούν να υπερασπιστούν ένα αθώο παιδί. Για αυτό είναι τόσο σύνθετες, τόσο δύσκολες και τόσο επικίνδυνες αυτές οι υποθέσεις. Δεν είναι όλα άσπρο μαύρο.

Γιατί η ταινία έχει τόσο σατανικούς γυναικείους χαρακτήρες;

Η ταινία δεν προσπαθεί να επιτεθεί στις γυναίκες. Αγαπάω τις γυναίκες, αγαπάω τις ηρωίδες μου. Μπορώ να τις υπερασπιστώ. Ούτε δημιουργεί τρομαχτικούς γυναικείους χαρακτήρες γιατί έχει κάτι να πει. Οπότε δεν μπορώ να σας απαντήσω με μία βαθιά, μεγάλη απάντηση σε αυτό που νομίζετε ότι κρύβετε από πίσω. Είστε από τη Σουηδία σωστά; Δε θέλετε να αφήσουμε το διάλογο για την ισότητα στην Σκανδιναβία; Τώρα είμαστε στη Γαλλία και στο διαγωνιστικό των Καννών υπάρχουν μόνο άντρες σκηνοθέτες. Οπότε για ποια ισότητα μιλάμε;

Που ήταν όλα αυτά τα χρόνια;

Εγώ ήμουν πάντα παρών. Εσείς απουσιάζατε από το έργο μου, αλλά εγώ ήμουν εδώ. Πολύ περήφανος για όσα έκανα. Με την ''Οικογενειακή Γιορτή'' ένιωσα ότι ολοκλήρωσα κάτι. Οτι έκανα την καλύτερη ταινία στο είδος με το οποίο πειραματιζόμουν. Οτι έσπειρα, καλλιέργησα και μάζεψα τους καρπούς μιας πορείας. Και δεν υπήρχε ποια τίποτα στα δέντρα για να συλλέξω. Οπότε έπρεπε να εγκαταλείψω αυτό το είδος σινεμά και να ξεκινήσω για άλλες περιπέτειες. Σ' αυτό το ψάξιμο έκανα μερικές από τις καλύτερες ταινίες μου. Τώρα που πέρασαν τα χρόνια νιώθω ότι θέλω να επιστρέψω σ' ένα είδος σινεμά που έκανα φοιτητής ακόμα. Πιο προσωπικό, πιο αγνό.

Βλέπει τη Δανία ως μία σκοτεινή χώρα;

Αγαπώ ειλικρινά τη χώρα μου. Μένω στη χώρα μου. Είμαι περήφανος για το σινεμά της χώρας μου – δυνατό, επιτυχημένο, ουσιώδες. Ομως είμαι μέρος μίας κουλτούρας της χώρας μου που, ναι, αφηγείται σκοτεινές ιστορίες. Δε θεωρώ ότι αυτό είναι το σύνολο της εικόνας της Δανίας. Αυτές είναι ιστορίες που προέρχονται από την κοινωνία μας, αλλά δεν αποτυπώνουν το σύνολο της. Νομίζω ότι, γενικά, είμαστε πολύ χαρούμενοι άνθρωποι.

Η ταινία θα ταξιδέψει σε όλο τον κόσμο. Ανησυχεί για το πώς θα εκλάβουν το θέμα στις υπόλοιπες γωνιές της γης;

Ειλικρινά, δεν έχω ιδέα. Δεν ξέρω πόσο παγκόσμιο είναι το θέμα. Για μένα το πιο σημαντικό θέμα της ταινίας είναι η αγάπη ανάμεσα στους χαρακτήρες. Η φιλία τους. Οταν οι δύο άντρες, μετά από όλες τις παρεξηγήσεις και την ασχήμια, προσπαθούν να κοιταχτούν ξανά στα μάτια – αυτή είναι η σκηνή που ραγίζει η καρδιά μου. Και νομίζω ότι αυτό μπορούν να το καταλάβουν και στην Ασία και στην Αφρική και παντού.

Τι πιστεύει για τους υπόλοιπους σκηνοθέτες τους διαγωνιστικού;

Τρέφω μεγάλο σεβασμό για όλους. Δεν έχω δει τις ταινίες τους. Προσπαθώ να μην συμμετέχω σ' αυτό το ποδοσφαιρικό αγώνα για το ποιος θα σκοράρει. Η αποστολή μου έχει τελειώσει με το που βρέθηκα ανάμεσά τους στο διαγωνιστικό τμήμα.

Διαβάστε τη γνώμη του flix για το The Hunt - μία ταινία που μας δίχασε!

Μάθετε τα πάντα για το 65o Φεστιβάλ, στο ειδικό τμήμα του Flix για τις Κάννες.