Φεστιβάλ / Βραβεία

Θεσσαλονίκη 2016: «Oταν Ξέσπασε η Βία» - Καμία πατρίδα για τους μελλοθάνατους στα Aγρια Βαλκάνια

στα 10

Μερικώς βαλκανικό western, μερικώς τοπική διασκευή της αισθητικής των αδερφών Κοέν και πλήρως μηδενιστικό στην προσέγγισή του, το «Oταν Ξέσπασε η Βία» πετυχαίνει μεν στις αναφορές του αλλά δεν καταφέρνει να βρει μέσα σε αυτές τη δίκη του διακριτή προσωπικότητα.

Θεσσαλονίκη 2016: «Oταν Ξέσπασε η Βία» - Καμία πατρίδα για τους μελλοθάνατους στα Aγρια Βαλκάνια

Η κάμερα διαπερνά ένα χωράφι με άγρια, ακανόνιστη βλάστηση. Σταδιακά, φτάνει στο ποτάμι το οποίο με την σειρά του είναι καλυμμένο από βρύα. Λίγες στιγμές μετά, κάτι ακαθόριστο αναδύεται μέσα από τον βυθό διαταράζοντας την φαινομενική ηρεμία: ένα κομμένο, ξεσκισμένο για την ακρίβεια, πόδι. Καλώς ήρθατε στα Αγρια Βαλκάνια του «Οταν Ξέσπασε η Βία», μία πραγματικότητα μηδενιστική, σκληρή, σίγουρα με μια παράξενη αίσθηση του τι σημαίνει νόμος αλλά και, παραδόξως, σε πλήρη αρμονία με τις αντιφατικές, αντικρουόμενες πλευρές της και με την εκπληκτική ικανότητα να κρατά καλά κρυμμένα κάτω από την επιφάνεια τα σκοτεινά μυστικά της.

Το Flix θα σας μεταφέρει καθημερινά όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για το 57ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης - μέσα κι έξω από τις σκοτεινές αίθουσες - ως τη λήξη του, την Κυριακή, 13 Νοεμβρίου. Κάντε κλικ εδώ για να δείτε συγκεντρωμένα όλα τα θέματα του Flix για το Φεστιβάλ

Dogs 607

Αυτή η ισορροπία είναι που κινδυνεύει να τιναχτεί στον αέρα όταν έρχεται στην περιοχή από το Βουκουρέστι ο Ρομάν, με στόχο να πουλήσει την γη και την ιδιοκτησία του παππού του ύστερα από τον θάνατό του. Το πρόβλημα όμως είναι ότι ο παππούς του κατείχε ηγετικό ρόλο σε ύποπτες δραστηριότητες που λάμβαναν χώρα το βράδυ στην περιοχή, πρακτικές που είχαν υπόψη τόσο η αστυνομία αλλά και όλος ο τοπικός υπόκοσμος. Ακόμα και ο τρόπος που απέκτησε την Γη του παραμένει απροσδιόριστος, υποδεικνύοντας πως οι γκρίζες δραστηριότητες του κυρ-Αλέκου χάνονται στο παρελθόν και αποδεικνύοντας πως τα θεμέλια αυτής της σαθρής κοινότητας είναι εν τέλει πολύ βαθιά. Μπορεί άραγε αυτή η κατάσταση όντως να αλλάξει;

Διαβάστε ακόμη: Θεσσαλονίκη 2016: Στο «Kékszakállú» η πραγματικότητα είναι χωρίς διέξοδο αλλά άψογα καδραρισμένη

Dogs 607

Στον δρόμο προς την απάντηση του ερωτήματος, ο Μπογκντάν Μίρικα δεν χορταίνει να αποτυπώνει με την κάμερά του τους αχανείς έρημους τόπους, δίνοντας στην αγροτική Ρουμανία την εικόνα μιας εναλλακτικής Αγριας Δύσης. Η απομονωμένη κοινωνία με τους δικούς της κανόνες, ο εξωτερικός παράγοντας που έρχεται με στόχο να ανατρέψει τους άγραφους κανόνες αυτής της κοινότητας, ο αστυνομικός που ισορροπεί ανάμεσα στην ανάγκη για (έστω εύθραυστη ) ειρήνη και την επιβολή ενός (έστω επιφανειακού) ηθικού κώδικα και όλες οι πιθανές αλληλεπιδράσεις μεταξύ των παραπάνω στοιχείων δίνουν στην ταινία την ατμόσφαιρα ενός βαλκανικού western, όπου τα πάντα είναι μουντά, νιχιλιστικά και εγκλωβισμένα σε έναν κύκλο απειλής δίχως διαφυγή. Θα μπορούσε μάλιστα να πει κανείς πως το «Οταν Ξέσπασε η Βία» είναι μια βαλκανική εκδοχή του «Καμία πατρίδα για τους μελλοθάνατους», ακόμα κι αν ο Μίρικα ποτέ δεν επιδεικνύει την καυστικότητα των Κοέν ή έστω την ακρίβειά τους στην λεπτομερή αποτύπωση αυτού του ιδιόμορφου οικοσυστήματος.

Διαβάστε ακόμη: - Θεσσαλονίκη 2016: «Aνδρας Eλβετικός Σουγιάς» - ο Χάρι Πότερ πέθανε, ζήτω το πτώμα του (που κλάνει)

Dogs 607

Αντιθέτως, αναπτύσσει την ιστορία μάλλον σχηματικά, αφηγούμενος κάτι που ουσιαστικά δεν έχει στόχο να δείξει κάτι βαθύτερο από μια προφανή διαφθορά δίχως τέλος. Ωστόσο υπάρχουν στιγμές που ο Μίρικα καταφέρνει να εισάγει ένα απρόσμενο κωμικό στοιχείο στην αφήγηση, όπως όταν ο αστυνομικός του Χόγκας προσπαθεί εκτενώς να ξεχωρίσει το κομμένο πόδι από το παπούτσι, περιφέροντάς το στη συνέχεια ως μόνιμη αφορμή συζήτησης. Επίσης, ορισμένες αφηγηματικές του επιλογές ξεγλιστρούν από την πεπατημένη άλλοτε αποφασίζοντας να ξεπεράσουν πολύ γρήγορα κρίσιμα γεγονότα και άλλοτε επενδύοντας σε σκηνές που φαινομενικά κερδίζουν χρόνο μέχρι την έκρηξη της βίας. Οταν ο Μίρικα ξεχνιέται στην νωχελικότητα του τοπίου, τα συμπεράσματα βγαίνουν αβίαστα και με μεγαλύτερη σαφήνεια. Oταν όμως προσπαθεί να γίνει σαρκαστικός, το αποτέλεσμα δείχνει βεβιασμένο και μερικές φορές γραφικό (όπως όταν ονομάζει τον σκύλο του κυρ-Αλέκου, «Αστυνομία», κλείνοντας χονδροειδώς το μάτι στην αναποτελεσματικότητα των τοπικών σωμάτων ασφαλείας).

Διαβάτε ακόμη: Θεσσαλονίκη 2016: Οι αδελφοί Κοέν συναντούν την οικονομική κρίση στο εξαιρετικό «Hell or High Water» του Ντέιβιντ Μακένζι

Χωρίς μουσική επένδυση και επενδύοντας στις μακροσκελείς σκηνές που μας έχει μάθει πλέον ο νέος ρουμάνικος κινηματογράφος, το «Οταν Ξέσπασε η Βία» προσπαθεί να κάνει ένα κοινωνικοπολιτικό σχόλιο που έχει μεν καλές προθέσεις, όμως τελικά δεν αποδεικνύεται όσο ενδοσκοπικό ή λεπτομερές θα μπορούσε να είναι. Η αγριάδα του τοπίου σαφώς δημιουργεί τις καλύτερες προϋποθέσεις για να γίνει η απαραίτητη αναγωγή αυτής της τραχύτητας και στους χαρακτήρες, όμως οι διάλογοί της ταινίας κάνουν κάθε μεταφορά ανησυχητικά προφανή. Όταν ένα από τα πρωτοπαλίκαρα του εγκληματία παππού ομολογεί ότι «Παλεύουμε και σκοτώνουμε, όταν δεν έχουμε μόρφωση, βαριόμαστε. Τι άλλο μένει να κάνουμε;» δεν εμβαθύνει ουσιαστικά στον χαρακτήρα του αλλά τηλεγραφεί κάτι που η εικόνα έχει ήδη φροντίσει να αποκαλύψει με σαφήνεια.

Dogs 607

Οταν τελικά όντως ξεσπάσει η βία, η οποία επίσης θυμίζει τους Κοέν στην αποτύπωσή της, το σοκ που επιφέρει δεν είναι αυτό που θα περίμενε κανείς. Και αυτό γιατί τα υλικά του Μίρικα είναι γνώριμα, οι εικόνες όμορφες αλλά όχι αυθεντικές, η αφήγησή του σταθερή αλλά χωρίς ουσιαστικές εκπλήξεις. Η παρουσία ενός βαλκανικού μηδενιστικού western είναι σαφώς καλοδεχούμενη, ειδικά με τόσο ατμοσφαιρική φωτογραφία, θα ήταν όμως πολύ καλύτερα αν μαζί με την δυτική επιρροή, η ταινία διατηρούσε και την καυστική αιχμή που έχει επιδείξει ο σύγχρονος ρουμάνικος κινηματογράφος.

Το Flix θα σας μεταφέρει καθημερινά όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για το 57ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης - μέσα κι έξω από τις σκοτεινές αίθουσες - ως τη λήξη του, την Κυριακή, 13 Νοεμβρίου. Κάντε κλικ εδώ για να δείτε συγκεντρωμένα όλα τα θέματα του Flix για το Φεστιβάλ

Περισσότερο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης:

Η Fischer γιορτάζει 10 χρόνια παρουσίας στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, απονέμοντας και φέτος τα πιο σημαντικά βραβεία, τα Βραβεία Κοινού Fischer. Διαβάστε και δείτε περισσότερα εδώ.

fischer tiff 57 607