Ξεχάστε το «Αμερικανικό Όνειρο». Στην «Αυτοκρατορία ονείρων» του Ντέιβιντ Μπόρενσταϊν, το «Κινέζικο Όνειρο» είναι που έχει την τιμητική του. Εκείνο που επιτάσσει ότι η προσωπική επιτυχία οδηγεί στην ευημερία ολόκληρου του Κράτους, ενώ ταυτόχρονα η ευημερία του Κράτους δίνει τη δυνατότητα σε όλους να έχουν μερίδιο στη διεκδίκηση της ατομικής τους επιτυχίας. Εκείνο που οδηγεί την Γιάνα, μια εσωτερική μετανάστη στην Κίνα, να αναζητήσει την τύχη της χιλιάδες μίλια μακριά από την πόλη όπου γεννήθηκε με στόχο όχι απλά την δική της επιβίωση αλλά και την βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των γονιών της. Και εκείνο που, σταδιακά, αποκαλύπτει το παραπλανητικό του πρόσωπο και τον βαθμό στον οποίο επενδύει στην ψεύτικη εικόνα για να εξασφαλίσει την βιωσιμότητα της απάτης του.
Διαβάστε ακόμη: 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: «Πλαστική Κίνα», πλαστικά όνειρα
Η κάμερα του Μπόρενσταϊν καλύπτει την περίοδο 2012-2014, όταν η κτηματομεσιτική βιομηχανία της Κίνας γνώρισε πρωτόγνωρη άνθιση που οδήγησε στην κατασκευή ολόκληρων νέων πόλεων, οι οποίες «πούλησαν» στο κοινό την ιδέα για μια χλιδάτη ζωή σε «διεθνείς συνθήκες» και μία διαβίωση που θα πιστοποιούσε θεωρητικά το ανώτερο βιοτικό επίπεδο των κατοίκων. Όπως εξηγεί από νωρίς η Γιάνα στην κάμερα, «η παρουσία διεθνών επισκεπτών στον χώρο μαρτυρά μια διεθνή πόλη. Και μια διεθνής πόλη, στην Κίνα σημαίνει μια οικονομικά δυνατή πόλη». Μόνο που αυτή η πλάνη οδήγησε σε μόλις λίγους μήνες στη δημιουργία πόλεων-φαντάσματα γεμάτες κενούς ουρανοξύστες, σε διαδηλώσεις απογοητευμένων ιδιοκτητών σπιτιών που είδαν το πραγματικό πρόσωπο της απάτης και σε μια όλο και διογκωμένη γενική δυσφορία που εύκολα προκαλούσε αστικές διαμάχες και αντιδραστικές πράξεις βίας.
Λίγο πριν το 2012, η Γιάνα, με τα όνειρα και τις φιλοδοξίες και τα δάνειά της, ιδρύει μαζί με έναν ντόπιο φίλο της (ή μήπως όχι;) , Τζίμι, ένα μεσιτικό γραφείο για ξένους, προσπαθώντας να αξιοποιήσει την οικοδομική άνθιση της χώρας. Μόνο που το αντικείμενο της δουλειάς είναι κάπως ιδιόμορφο. Στόχο δεν έχει ακριβώς να πουλά σπίτια σε ξένους αλλά να παρέχει άντρες και γυναίκες από χώρες του εξωτερικού σε εκδηλώσεις εγκαινίων, πάρτι και μαρκετίστικες ενέργειες του κτηματομεσιτικού κλάδου, προς δημιουργία ενός «διεθνούς προφίλ» απαραίτητου για την εξασφάλιση των πωλήσεων. Τόσο απαραίτητου που δικαιολογεί την παραπλάνηση, το ψέμα και την εξ ολοκλήρου απατηλή εικόνα.
Διαβάστε ακόμη: 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Είναι αδύνατο να αντισταθείτε στη γνήσια συναισθηματική ορμή του «Μεγαλώσαμε πια!»
Με αυτό τον τρόπο, ο σκηνοθέτης (ο οποίος γνώρισε την Γιάνα όταν εκείνη τον πλησίασε στην Κίνα σε ένα αυτοσχέδιο casting του δρόμου) γίνεται ένας διάσημος τρομπονίστας από το εξωτερικό, ένας απλά ενθουσιώδης άνδρας από το Κονγκό γίνεται ο τραγουδιστής «Prince» από την Γαλλία, όμορφες κοπέλες μετατρέπονται σε διάσημα διεθνή μοντέλα και αυτοσχέδιοι χοροί ντουμπλάρονται ως «εξωτικοί παραδοσιακοί χοροί από την Αφρική». Κάνοντας την εμπειρία ακόμα πιο σουρεαλιστική, οι ίδιοι άνθρωποι χρησιμοποιούνται στην πορεία ως μέλη διοικητικών συμβουλίων σε φωτογραφίες, ως γιατροί σε προωθητικές ενέργειες, ως απλό ντεκόρ δίπλα στην είσοδο ενός δήθεν μελλοντικού θέρετρου. «Κανείς δε θα καταλάβει τη διαφορά» αναφέρεται κάποια στιγμή απαξιωτικά, υπογραμμίζοντας το συνειδητό βαθμό εξαπάτησης στον οποίο συμμετέχουν όλοι.
Όλα αυτά συνθέτουν στην πορεία με ρυθμό θρίλερ ένα κοινωνικό πορτρέτο, ατομικό αλλά και συλλογικό, που αρχικά εκπλήσσει και στη συνέχεια σοκάρει με τον κυνισμό του και την πλήρη παράδοσή στην δημιουργία ψεύτικων ονείρων, αγνοώντας το οποιοδήποτε κόστος. Ο Μπόρενσταϊν, με την εξωτερική οπτική του, ουσιαστικά είναι η ίδια η ματιά του θεατή, το μέσο ανακάλυψης ενός νέου κόσμου που δεν διαφέρει στην ουσία του και τόσο από τον Δυτικό, παρά τις οποιεσδήποτε επιβεβαιώσεις. «Η ώρα της Δύσης έχει πια περάσει. Τώρα οι ξένοι έρχονται στην Κίνα για να κάνουν λεφτά» αναφέρει κάποια στιγμή ο Τζίμι, θολώνοντας τα όρια που χωρίζουν την Κίνα από τον «αμερικανικό καπιταλισμό».
Διαβάστε ακόμη: 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Oι «Μηχανές» μουρμουρίζουν το καθηλωτικό τραγούδι τους για τα σύγχρονα σκλαβοπάζαρα
Ταυτόχρονα όμως, η κάμερα του Μπόρενσταϊν είναι και η ευκαιρία της Γιάνα να ανοιχτεί, να πει όλα όσα την πιέζουν, να εκφράσει τις ρωγμές του ονείρου. Αποκαλύπτει ότι η συμπεριφορά του συνεργάτη της απέναντί της την μειώνει. Παραδέχεται ότι όλος αυτός ο κόπος ουσιαστικά δεν μεταφράζεται σε επαρκείς οικονομικές αποδοχές, καθώς την βαραίνουν τα δάνεια που αναγκάστηκε να πάρει στην αρχή της καριέρας της. Λίγο αργότερα, το πρόσωπό της σκοτεινιάζει όταν ομολογεί ότι έχει δεχτεί σεξουαλική παρενόχληση. Σε έναν κόσμο όπου ένας μεγαλοεπιχειρηματίας καυχιέται δείχνοντας την πόλη ότι «όλα αυτά του ανήκουν», οι δηλώσεις της δεν φαίνονται ούτε στο ελάχιστο υπερβολικές.
Ο Μπόρενσταϊν επιλέγει να μην πάρει θέση παρά να παρατηρήσει με ψυχραιμία όλα όσα συμβαίνουν γύρω του και να δώσει στην ευκαιρία στον ίδιο τον θεατή να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα. Οι εικόνες μαρτυρούν άλλωστε από μόνες τους όλα όσα χρειάζεται να ειπωθούν. Στο τέλος, το μόνο που χρειάζεται είναι να εστιάσει στο πρόσωπο της Γιάνα, όσο εκείνη συνομιλεί με τους γονείς της, με τα neon φώτα της πόλης να αντικατοπτρίζονται στο τζάμι του αυτοκινήτου. Το «Κινέζικο Όνειρο» δε διαφέρει και πολύ από το Αμερικανικό. Και το κόστος είναι εμφανές στα μάτια του νεαρού κοριτσιού.
Το 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης διεξάγεται από τις 3 ως τις 12 Μαρτίου 2017. Το Flix βρίσκεται εδώ για να σας μεταφέρει καθημερινά όλα όσα συμβαίνουν μέσα κι έξω από τις αίθουσες.
Διαβάστε ακόμη
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Είναι αδύνατο να αντισταθείτε στη γνήσια συναισθηματική ορμή του «Μεγαλώσαμε πια!»
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Oι «Μηχανές» μουρμουρίζουν το καθηλωτικό τραγούδι τους για τα σύγχρονα σκλαβοπάζαρα
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Ο «ΙΧΘΥΣ» του Χρήστου Καραλιά δείχνει τον κυνόδοντά του
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Το «Village Potemkin» μοιάζει με «χίλιους οργασμούς»
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Υιοθεσίες και πολιτικά σκάνδαλα συνδέονται με έντονα συναισθηματικό τρόπο στο «To the Moon and Back»
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Ο «Μεγάλος Περίπατος της Αλκης» εύχεσαι να μην τελειώσει
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Στο «The Good Postman», ένα μικρό βουλγάρικο χωριό συμπυκνώνει όλη την ελπίδα και την πικρία του κόσμου
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Στο «American Anarchist», η Αμερική έρχεται αντιμέτωπη με τις ενοχές της
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Το «μαγικό δάσος της Καΐσα» αφηγείται ένα παραμύθι βασισμένο στην Ιστορία
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Το «Πού Είσαι Σινγκάλ;» είναι η ταινία που σπάει κόκκαλα
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: «The Extra Mile», για όποιον δεν θυμάται ότι σημασία δεν έχει η Ιθάκη
- 19o Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Το «Exile» του Ρίτι Παν μετατρέπει την Ιστορία σε ένα οπτικοακουστικό ποίημα
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Θέλουμε ακόμα περισσότερες «Ιστορίες που (δεν) είπε το σινεμά μας»!
- 19o Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: «I am not your negro», ούτε τότε, ούτε τώρα!
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: «78/52» - Nerds όλου του κόσμου ενωθείτε!
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Στο «The Challenge» το ντοκιμαντέρ συναντά τη video art σε μια χαμηλή πτήση υψηλής αισθητικής
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Το «Τower» είναι ένα αριστούργημα ικανό να ανοίξει το διάλογο για το Gun Control στην Αμερική
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Στο «Shadow World», όπου «οι πολιτικοί είναι σαν τις πόρνες, μόνο πιο ακριβοί»
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Το «Bugs» ανοίγει την όρεξη για αλήθειες, όχι για φαγητό
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Το «Αουστερλιτς» αποκαλύπτει τον τουρίστα που κρύβουμε απέναντι στη φρίκη
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Το «Cinema Novo» πάλλεται στο ρυθμό του βραζιλιάνικου νέου κύματος
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: «Πλαστική Κίνα», πλαστικά όνειρα
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: «Safari» για γερά στομάχια κάτω από τον ήλιο
- 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Τελετή Εναρξης, ολέ, ολέ, ολέ
- Ενα ντοκιμαντέρ μας συστήνει τον «Αλλο Ανθρωπο» (ελπίζοντας ότι τον κρύβουμε κι εμείς μέσα μας)
- Ενα παιδί - θαύμα στο ρινγκ της ζωής στο «The Wonder Kid» του Γιώργου Παντελεάκη
- 20 ταινίες που περιμένουμε να δούμε στο 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης
- Το 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης κοιτάζει τον κόσμο «με το Βλέμμα του Τζον Μπέρτζερ»
- 19o Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Carte blanche στον Δημήτρη Εϊπίδη
- 19o Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Αυτές είναι οι ελληνικές ταινίες του προγράμματος
- Food vs. Food: Το 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης έχει νέα, νοστιμότατη ενότητα
- Το 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης συστήνει τον Βιτάλι Μάνσκι, μια μαχητική φωνή από τη Ρωσία
- Το 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης έρχεται μετά μουσικής - και σινεμά
- Ας μιλήσουμε για ντοκιμαντέρ! Μια πρώτη γεύση από το 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης
- Το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης αποκτά διαγωνιστικό τμήμα για νέους δημιουργούς
