Εχει ανακοινωθεί ήδη από τον Ιανουάριο, ότι ο Δημήτρης Εϊπίδης παραιτήθηκε από τη θέση του Διευθυντή του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, άρα αυτό, το 18ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, είναι το τελευταίο που διοργανώνει με αυτήν του την ιδιότητα. Ομως το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ ήταν δική του έμπνευση και δική του δημιουργία κι η πατρική του σχέση διαπέρασε κάθε στιγμή της τελετής έναρξης του Φεστιβάλ που έγινε χτες βράδυ στο Ολύμπιον.
Διαβάστε ακόμη: 18 ταινίες που πρέπει να δεις οπωσδήποτε στο 18ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονικής
Παρουσιάστρια της βραδιάς ήταν η δημοσιογράφος της ΕΡΤ Μαρία Κουφοπούλου, δημιουργός ντοκιμαντέρ και η ίδια, σταθερή φίλη και συνεργάτης του Φεστιβάλ, η οποία ξεκίνησε χαριτωμένα, λέγοντας ότι το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ φέτος ενηλικιώνεται, κλείνει τα 18 του χρόνια κι εκείνη το είδε να μεγαλώνει - κι αν δεν ξέρει τη μητέρα του, ξέρει σίγουρα τον πατέρα, στο οποίο το Ολύμπιον σείστηκε από ζεστό χειροκρότημα. Η Κουφοπούλου συνέχισε εξηγώντας πώς η αρχική πρόθεση του Δημήτρη Εϊπίδη για το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ ήταν, μεταξύ άλλων, να προσφέρει έδαφος έκφρασης και προβολής στους στερημένους Ελληνες ντοκιμαντερίστες, αλλά και παραπέμποντας, ιστορικά, στο Φεστιβάλ του 2005 που είχε ήδη ειδικό τμήμα με θέμα «Μετανάστες - Πρόσφυγες», κάνοντας έναν πλήρη θεματικό και πολιτικό κύκλο με το φετινό Φεστιβάλ που έχει το προσφυγικό ζήτημα στο επίκεντρο, καλλιτεχνικά αλλά και πρακτικά.
Ο Αχιλλέας Κυριακίδης, Αντιπρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, πήρε το λόγο στη σκηνή, για να μιλήσει πυκνά και συναισθηματικά: «Το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ φέτος ενηλικιώνεται, αφού κλείνει τα 18 του χρόνια,» είπε ο Κυριακίδης, «αντίθετα, όμως, με ό,τι ισχύει για τους ανθρώπους, ο συγκεκριμένος αυτός θεσμός δε χρειάστηκε να περιμένει αυτά τα γενέθλια για να κατακτήσει το δικαίωμα ισχυρής ψήφου στα δρώμενα του πολιτισμού, ν' αποκτήσει δίπλωμα οδήγησης του κινηματογραφικού αυτού είδους, όσο πιο ψηλά, να υπηρετήσει ευδόκιμα τη θητεία του μαζί με τους άλλους νέους και καταξιωμένους, στρατευμένους στο ντοκιμαντέρ ανά τον κόσμο, να συνάψει γάμο, ή σύμφωνο συμβίωσης αν θέλετε, με τη δημιουργικότητα, το ήθος και την καλαισθησία. Ναι, αλλά πίσω απ' όλα αυτά είναι ο άνθρωπος που το εμπνεύστηκε, το γέννησε και το ανέθρεψε, ενσταλάζοντάς του τις καλύτερες αρχές. Ενας πατέρας που δικαιούται να καμαρώνει για το δημιούργημά του και με τη γνωστή γενναιοδωρία του, μάς χορηγεί κι εμάς το δικαίωμα να καμαρώνουμε για λογαριασμό του.»
Ετσι, μ' αυτήν τη συγκινητική υποδοχή, ανέβηκε στη σκηνή ο Δημήτρης Εϊπίδης, για να πει με τη σειρά του ότι νιώθει ιδιαίτερα υπερήφανος για το «παιδί του», κυρίως επειδή όταν ξεκίνησε το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, το είδος του ντοκιμαντέρ βρισκόταν ακόμα σε σχετική αφάνεια, ενώ μέσα σ' αυτά τα χρόνια έχει καταξιωθεί παγκόσμια. Και να δηλώσει ότι είναι επιθυμία του να στηρίξει το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ και στα προσεχή χρόνια, για να καταξιωθεί ακόμα περισσότερο.
Παρουσιάζοντας το φετινό πρόγραμμα, ο Εϊπίδης αναφέρθηκε με έμφαση στο πώς η διοργάνωση θέτει στο επίκεντρό της το προσφυγικό, θεωρώντας αυτονόητο ότι το πιο φλέγον ζήτημα της εποχής μας οφείλει με κάθε τρόπο ν' αποτυπωθεί στη διοργάνωση. Το Φεστιβάλ έχει συγκεντρώσει σ' ένα ειδικό, μεγάλο και δυνατό αφιέρωμα, με τον τίτλο «Πρόσφυγες: Απόδραση προς την ελευθερία;», ταινίες από την Ελλάδα και τον κόσμο που προσεγγίζουν το θέμα των προσφύγων από διαφορετικές, ολοζώντανες πλευρές. Επιπλέον, το Φεστιβάλ φέτος συνεργάζεται με την ΑΡΣΙΣ για τη συγκέντρωση βρεφικών ειδών για την υποστήριξη των προσφύγων και μεταναστών σε Ειδομένη και Διαβατά, αξιοποιώντας τους χώρους και το κοινό του για μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση και συμμετοχή.
Τελευταίος πήρε το λόγο ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης, για να κηρύξει επίσημα την έναρξη του 18ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. «Απ' τον Εϊπίδη έμαθα πάρα πολλά πράγματα,» είπε ο Μπουτάρης, «έμαθα κατ' αρχήν να εκτιμώ το ντοκιμαντέρ σαν ένα είδος σινεμά το οποίο είναι πιο πραγματικό κι έρχεται πιο κοντά στη ζωή μας.» Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Νοεμβρίου μπορεί να κάνει σκαμπανεβάσματα, είπε με τη γνωστή του ευθύτητα ο Μπουτάρης, αλλά το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ έχει μια σταθερά ανοδική πορεία. «Οσο συγκινητικός και να είναι ένας αποχαιρετισμό,» προσέθεσε ο Μπουτάρης, «πιστεύω ότι σήμερα ο Δημήτρης Εϊπίδης βλέπει το παιδί του ν' ανοίγει τα φτερά του.» Ως δείγμα ευγνωμοσύνης για την παρουσία του και τη δουλειά που έχει κάνει για τη Θεσσαλονίκη, ο Δημήτρης Εϊπίδης ανακηρύχθηκε επίτιμος δημότης της πόλης της Θεσσαλονίκης.
Την τελετή έναρξης του Φεστιβάλ ακολούθησε η προβολή του ντοκιμαντέρ «Landfill Harmonic» («Η Ορχήστρα της Ανακύκλωσης»), των Μπραντ Ολγκουντ και Γκράχαμ Τάουνσλι, πιστού στο πνεύμα ανθρωπισμού, συγκίνησης και προσπάθειας για αισιοδοξία που μοιάζει ότι θα διατρέξει το φετινό Φεστιβάλ. Το ντοκιμαντέρ ακολουθεί τους Recycled Orchestra of Cateura, μία ορχήστρα από την Παραγουάη, που χρησιμοποιεί όργανα κατασκευασμένα εξ ολοκλήρου από σκουπίδια - όχι τυχαία, μια και η Κατέουρα είναι ένας από τους μεγαλύτερους και πιο επικίνδυνους σκουπιδότους του κόσμου, από τον οποίο βιοπορίζονται και ταυτόχρονα πεθαίνουν οι κάτοικοι της περιοχής. Ο Φάβιο Τσάβες έφτασε στην Κατέουρα ως περιβαλλοντολόγος, όταν όμως το φιλόδοξο σχέδιό του συνάντησε τοίχο, αποφάσισε να βοηθήσει με άλλο τρόπο: βρήκε ανθρώπους να του φτιάξουν μουσικά όργανα από τα σκουπίδια και οργάνωσε τα παιδιά της περιοχής σε μια φιλαρμονική ορχήστρα, οι εμπειρίες της οποίας έγιναν viral και οδήγησαν τον Φάβιο και τα παιδιά σ' ένα απίθανο ταξίδι στον κόσμο.
Το φιλμ παρακολουθεί τη ζοφερή ζωή στην Κατέουρα, τις πρόβες των παιδιών, την εκτόξευσή τους στην παράξενη διασημότητα, τη μνημειώδη συνάντησή τους με τους... Megadeath, αλλά και την αγωνία τους, όταν μια καταστροφική πλημμύρα απειλεί τον τόπο τους με αφανισμό, να συντηρήσουν τις δικές τους ζωές και τη ζωή της ορχήστρας τους. Σκηνοθετημένη με γοργό ρυθμό και με χιούμορ, αποτυπώνοντας με ειλικρίνεια την αφοπλιστική ευαισθησία των παιδιών και την αναζήτησή τους για όποιου είδους ασφάλεια, θαλπωρή, στόχο, το «Landfill Harmonic» αναπνέει εκεί όπου οι άνθρωποι δίνουν λεπτό με λεπτό αγώνα για να υπάρξουν. «Υπάρχουν παιδιά στα οποία, ανάλογα με το γεωγραφικό σημείο όπου έχουν γεννηθεί, δεν επιτρέπεται να ονειρευτούν,» λέει στην αρχή της ταινίας ο Φάβιο κι αυτό ακριβώς αναλαμβάνει ν' ανατρέψει. Και, πραγματικά, τίποτε δε θα μπορούσε να είναι πιο εύστοχο για τη σημερινή ιστορική στιγμή.
Το 18ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης διεξάγεται από τις 11 ως τις 20 Μαρτίου 2016. Το Flix βρίσκεται εδώ για να σας μεταφέρει καθημερινά όλα όσα συμβαίνουν μέσα κι έξω από τις αίθουσες.
Διαβάστε ακόμη:
