Παλιοί και νέοι λυράρηδες, στιγμές της καθημερινότητας, η γιορτή, ο κύκλος του χρόνου, όπως τον σιγοντάρει η αχλαδόσχημη λύρα, που παίζεται από την Κρήτη ως τη Δράμα κι απ' τη Θεσσαλονίκη ως τα Δωδεκάνησα.
Φτιαγμένο από κομμάτια που γυρίστηκαν για τη σειρά ντοκιμαντέρ της ΕΤ 3 «Οι Λυράρηδες του Αιγαίου» (2005-2008) αλλά και έξτρα υλικό που κινηματογραφούνταν παράλληλα, το «Ρυθμοί Αιγαίου» είναι ένα ακόμη ντοκιμαντέρ που ολοκληρώνεται μετά το θάνατο του δημιουργού του, ντοκιμαντερίστα του κινηματογράφου και της τηλεόρασης Γιάννη Λάμπρου ακολουθώντας το δικό του ανολοκλήρωτο μοντάζ αλλά και τις σημειώσεις που είχε αφήσει κατά τη δημιουργία του.
Μερικές από αυτές – μαζί με κομμάτια σκέψεων και ποιητικής ανθολογίας - διακόπτουν και τη διαδρομή από το ένα μέρος της Ελλάδας στο άλλο για να υπογραμμίσουν την αισθητική αναζήτηση του Γιάννη Λάμπρου, κυρίως ως προς το πώς αποτυπώνεις μια τόσο μεγάλη παράδοση – όσο είναι αυτή της λύρας στην ελληνική μουσική – προσπαθώντας ωστόσο να καταγράψεις τη ζωή στην Ελλάδα σήμερα, ταυτόχρονα έναν τόπο μνήμης, ένα τόπο αφημένο, ένα τόπο όπου το παρελθόν πασχίζει να συναντήσει το παρόν και να κοιτάξει στο μέλλον.
Μπορεί οι συναντήσεις με μερικούς από τους σημαντικότερους λυράδηδες της Ελλάδας – διαφορετικών ηλικιών αλλά ίδιας φιλοσοφίας - να αποτελούν τις ευδιάκριτες στάσεις του ντοκιμαντέρ, η πραγματική του όμως «αναζήτηση» μοιάζει να βρίσκεται αλλού: στην εναλλαγή του τοπίου καθώς το συνεργείο διασχίζει το Αιγαίο από το πιο βόρειο τμήμα του μέχρι και την Κρήτη σε μια περιήγηση σε μια «άγνωστη» χώρα.
Μαζί με τις αφηγήσεις των λυράδηδων - τεχνικές γύρω από τη μουσική και τη λύρα αλλά στην πλειοψηφεία τους συγκινητικά ανθρώπινες, καθώς εξιστορούν ζωές χαμένες μέσα στο χρόνο όπως αυτός κυλά με άλλους «ρυθμούς» στη νησιωτική χώρα - το voice-over του Δήμου Αβδελιώδη με στίχους από τις «Πατρίδες» του Κωστή Παλαμά και από το ποίημα «Άρτος και Οίνος» του Φρίντριχ Χάιλντερλιν εντείνει την ποιητικότητα του εγχειρήματος του Λάμπρου που καταφέρνει να λειτουργεί σε δύο χρόνους: αυτόν την αρχειοθέτησης ενός μεγάλου σε όγκου υλικού γύρω από τους λυράρηδες και αυτόν της χαρτογράφησης μιας Ελλάδας που, παρά την κοινή πεποίθηση, επιβιώνει μέσα από την παράδοση.
Σε αυτή τη διπλή του αποστολή, το «Ρυθμοί Αιγαίου» προδίδεται από την αγωνία του να μην «κόψει» υλικό, αφήνοντας μέσα στον κορμό του πολλά αυτούσια μουσικά κομμάτια που ενδιαφέρουν μόνο αρχειακά και λειτουργούν περισσότερο σαν μια διαδοχή αποσπασμάτων από το ταξίδι στην Ελλάδα χωρίς μια αφηγηματική σύνδεση ή μια «ρυθμική» κορύφωση που θα τους πρόσδιδε ένα «κινηματογραφικό» νόημα.
Για την περισσότερη του ώρα, το «Ρυθμοί Αιγαίου» μοιάζει περισσότερο με το προσεκτικό και με σεβασμό «δέσιμο» ενός αρχειακού υλικού (σημαντικό ως αποτέλεσμα για χρήση έρευνας), μια μελέτη που πατάει με τη σειρά της στη παράδοση του εθνογραφικού ντοκιμαντέρ αλλά όχι και ως μια ολοκληρωμένη κινηματογραφική τεκμηρίωση, η οποία, πλησιάζοντας άλλοτε λιγότερο και άλλοτε περισσότερο το ντοκιμαντέρ που θα μπορούσε να είναι, μεταφέρει αυτούσια την αίσθηση αυτού που περιγράφει και παρασύρει με τις εικόνες και τους ήχους της σε ένα λυρικό ταξίδι από τη ζωή στο θάνατο, κυριολεκτικά και μεταφορικά την ίδια ακριβώς στιγμή
[Το ντοκιμαντέρ «Ρυθμοί Αιγαίου» θα προβληθεί την Πέμπτη 2 και την Παρασκευή 3 Απριλίου στο Ιδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης,παρουσία των συντελεστών του.]
